လက္ရွိတည္ေဆာက္ဆဲ ေတာင္သမန္သစၥာ စီမံကိန္း၌ပါဝင္သည့္ အေဆာက္အအုံ အျမင့္မ်ားသည္ ဦးပိန္တံတားႏွင့္ ေတာင္သမန္အင္း၏ ပုံရိပ္ကို ထိခိုက္နိုင္ေသာေၾကာင့္ ထိုအေဆာက္အအုံမ်ားကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးရမည္ဟု ေရွးေဟာင္း သုေတသန ႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပတိုက္ဦးစီးဌာန (မႏၲေလး ဌာနခြဲ) ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးညိုျမင့္ထြန္း က ေျပာ သည္။
“ေဒသဖြံ့ၿဖိဳးေရး အတြက္ လုပ္တာကို ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ေတာ့ လုပ္လို႔ မရပါဘူး။ တိုင္း အစိုးရ အဖြဲ႕နဲ႔ သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္အဖြဲ႕ေတြရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္အတိုင္း ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္”ဟု ဦးညိဳျမင့္ထြန္းက ဆို သည္။
အလားတူ မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး ဝန္ႀကီး ဦးမ်ိဳးသစ္က “ေတာင္သမန္ သစၥာ” ဟိုတယ္ စီမံကိန္း၌ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွု နယ္ေျမႏွင့္ မကိုက္ညီသည့္ အေဆာက္အအုံမ်ား ပါဝင္ပါက ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဧရာဝတီကို ေျပာဆိုသည္။
“ဒီစီမံကိန္းဟာ အပန္းေျဖ Resort ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီပုံစံပဲ ျဖစ္ရမယ္။ Housing Plan မ်ိဳး မျဖစ္ရဘူး။ ေတာင္သမန္ အင္းလို အႏွစ္သာရရွိတဲ့ ျမင္ကြင္းႀကီးကို ကြယ္သြားေစမယ့္ အေဆာက္အအုံေတြ ထည့္ခြင့္မရွိဘူး။ သမိုင္းနယ္ေျမမို႔ အဲဒါနဲ႕မအပ္စပ္တဲ့ အေဆာက္အအုံေတြ ေဆာက္လို႔မရသလို ေဆာက္ထားခဲ့ရင္လည္း ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ရမယ္”ဟု ဝန္ႀကီး ဦးမ်ိဳးသစ္က ဆိုသည္။
ေတာင္သမန္ သစၥာ ဟိုတယ္ စီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိုင္းေဒသႀကီး သယံဇာတ ဝန္ႀကီးဌာနက ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး၊ ဗိသုကာ၊ အင္ဂ်င္နီယာ၊ ေဒသခံတို႔၏ အျမင္မ်ားကို မွတ္တမ္း ေကာက္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ စက္တင္ဘာ ၃၀ ရက္က မႏၲေလးတိုင္း အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ထံ အစီရင္ခံစာ တင္ျပထား ေၾကာင္းလည္း ၎က ဆက္ေျပာသည္။
အဆိုပါ အစီရင္ခံစာ၌ “ေတာင္သမန္သစၥာ” စီမံကိန္းသည္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈဇုန္ နယ္ေျမအတြင္း တည္ရွိသည့္ စီမံကိန္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ပညာရွင္မ်ား၏ သုံးသပ္ခ်က္မ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကို အေျခခံ၍ ျမန္မာနိုင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာေကာင္စီ (မႏၲေလး)၊ ဗိသုကာေကာင္စီ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးတို႔မွ ပညာရွင္မ်ားက ထိုစီမံကိန္းကို ျပန္လည္ ၿခဳံငုံသုံးသပ္ၾကမည္ ျဖစ္ၿပီး ပညာရွင္မ်ား၏ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားအတိုင္း ဆက္ လက္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ ေပးမည္ဟု ဝန္ႀကီးဦးမ်ိဳးသစ္က ေျပာသည္။
“စီမံကိန္းက တာဝန္ရွိတဲ့ အင္ဂ်င္နီယာကို ေခၚေတြ႕ၿပီး ေျပာၿပီးၿပီ။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို တင္ခဲ့တဲ့ရီပို႔ (Report) ကို သူ႕ကို ေပး လိုက္ၿပီ။ သူတို႔ဘက္က အဆင္ေျပၿပီဆိုတာနဲ႕ ပညာရွင္အဖြဲ႕က ပေရာ့ဂ်က္ကို ေဝဖန္ ေဆြးေႏြးလိမ့္မယ္။ အဲဒါကို သူ႕တို႔ လက္ခံရမယ္”ဟု ဝန္ႀကီးဦးမ်ိဳးသစ္က ေျပာဆိုသည္။
ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွု အေမြအႏွစ္အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွု အကဲျဖတ္ျခင္း (Heritage Impact Assessment –HIA) တိုင္းတာမွုအရ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမွုဇုန္ အတြင္းရွိ အေဆာက္အအုံမ်ားသည္ ေပ ၄၀ ထက္ မျမင့္ဘဲ ေဆာက္ လုပ္ရမည္ ျဖစ္သည္။
ေတာင္သမန္သစၥာ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္ေနသည့္ လက္ရွိတည္ေဆာက္ဆဲ အေဆာက္အအုံ ၃ လုံးသည္ ေပ ၅၀ ေက်ာ္ အျမင့္ရွိေနေၾကာင္း ဝန္ႀကီးက ေျပာသည္။
ထို႔အတူ စီမံကိန္းဧရိယာအတြင္း ေျမေပၚ၊ ေျမေအာက္တြင္ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ အထိမ္းအမွတ္ပစၥည္းမ်ား ေတြ႕ရွိ ပါက လုပ္ငန္းကိုရပ္ဆိုင္းၿပီး သက္ဆိုင္ရာဌာနသို႔ ခ်က္ခ်င္းအေၾကာင္းၾကားရန္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရကုမၸဏီကို ေရွးေဟာင္း သုေတသနႏွင့္ အမ်ဳးိသားျပတိုက္ ဦးစီးဌာန (မႏၲေလး ဌာနခြဲ) က အသိေပးအေၾကာင္းၾကားၿပီး ျဖစ္သည္ဟု သိရ သည္။
ထိုသို႔ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေတာင္သမန္သစၥာ ဟိုတယ္ စီမံကိန္း မန္ေနဂ်င္း ဒါရိုက္တာ ဦးေက်ာ္ျမင့္က “က်ေနာ္တို႔ စီမံကိန္းက ကိုယ္ပိုင္ေျမေပၚမွာ လုပ္တာပါ၊ ေျမယာအရႈပ္အရွင္းလည္း ကင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အေဆာက္ အအုံနဲ႕ ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ (တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႕) ၫႊန္ၾကားတဲ့အတိုင္း လုပ္မွာပါ။ ျပင္ရမယ့္ အပိုင္းေတြ ျပင္ဖို႔ လိုရင္ ျပင္မွာပါ”ဟု ဧရာဝတီကို ေျပာသည္။
ေတာင္သမန္သစၥာ စီမံကိန္းသည္ ဟိုတယ္ ၆ လုံးပါဝင္ၿပီး ဘန္ဂလိုအမ်ိဳးအစား ၂ ထပ္ အေဆာက္အအုံမ်ား ျဖစ္ ေၾကာင္း မႏၲေလးတိုင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာမႈ ၫႊန္ၾကားေရး ဦးစီးဌာနမွ သိရသည္။
ထိုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ မႏၲေလးအေျခစိုက္ စိမ္းေရာင္စိုႏွင့္ Natural Green Alliance (သဘာဝစိမ္း) အရပ္ဘက္ လူမႈ အဖြဲ႕အစည္းမွ အဖြဲ႕ဝင္ ဦးေမာင္ေမာင္ဦးက “ဒီလို တန္ဖိုးႀကီးၿပီး အမ်ားနဲ႕သက္ဆိုင္တဲ့ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈ နယ္ေျမတခုမွာ စီမံကိန္းတခုကို လုပ္ခ်င္သလိုလုပ္လို႔ မရပါဘူ။ ဒီစီမံကိန္း မစခင္ကတည္းက ေျပာခဲ့၊တားခဲ့ၾကတာပါ။ ခုမွလုပ္တယ္ဆိုတာ ေနာက္ေတာင္က်ေနၿပီ။ အစိုးရသစ္ စတက္ကတည္းက လုပ္သင့္တဲ့ကိစၥပါ”ဟု ေျပာသည္။
ေတာင္သမန္သစၥာ စီမံကိန္းသည္ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္(NLD) အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီး လအနည္းငယ္ အၾကာ မႏၲေလးတိုင္းအတြင္း ပထမဆုံး ရပ္ဆိုင္းခံရသည့္ စီမံကိန္းတခုလည္း ျဖစ္သည္။
ထိုစဥ္က ဦးပိန္တံတားႏွင့္ ေပ ၂၀၀ အကြာတြင္ စီမံကိန္းလုပ္ငန္းမ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ မႏၲေလးၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္က ယာယီ ရပ္ဆိုင္းရန္ ႏႈတ္မိန႔္ျဖင့္ ၫႊန္ၾကားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး လက္ရွိတြင္ က်န္ရွိေသာ စီမံကိန္း ဧရိယာမ်ားတြင္ လုပ္ငန္း ဆက္လက္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္လ်က္ရွိသည္။
အမရပူရၿမိဳ႕နယ္ တိုင္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးျမင့္ေဆြက “ေနရာအရ ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ယဥ္ေက်းမႈဇုန္ႀကီး ျဖစ္ ေနေတာ့ မလုပ္သင့္ဘူးလို႔ ျမင္တယ္။ အခုဆို ကမာၻေက်ာ္ ေတာင္သမန္အင္းက ေျမဖို႔ခံလိုက္ရၿပီ။ ေနာင္ဆို အင္းႀကီး ေကာသြားမွာ စိုးရိမ္ရတယ္။ သူတို႔က ေက်းလက္စီမံကိန္းလို႔ ဆိုေပမယ့္ Town Plan ျဖစ္ေနတယ္”ဟု ေျပာသည္။
စက္တင္ဘာ လဆန္းပိုင္းက ေဒသခံမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆုံ၍ စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့ရာ၌ ေဒသခံအမ်ားစုက ထိုစီမံကိန္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ မသိရွိၾကေသာ္လည္း ေတာင္သမန္အင္းကို ေျမဖို႔လိုက္ေသာေၾကာင့္ ယခင္ႏွစ္ကထက္ မိုးရာသီတြင္ ေရဝင္မႈ ပိုမ်ားလာျခင္း၊ ေရမ်ားအခ်ိန္ၾကာ ဝပ္ေနျခင္းႏွင့္ ေတာင္သမန္႐ြာအတြင္းရွိ လွည္းလမ္းေၾကာင္းႏွင့္ ေရတြင္း ၄ တြင္း သည္ စီမံကိန္းေျမဖို႔သည့္အထဲ ပါသြားေၾကာင္း သိရသည္။
Credit: Irrawady
