ဥပေဒအရ တားျမစ္ခ်က္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီမွ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ နည္းဥပေဒမွာ အေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္ျခင္းလုပ္ငန္းၿပီးစီးေၾကာင္းကို လုပ္ငန္းၿပီးစီးသည့္ေန႔မွ ရက္ေပါင္း ၃ဝ အတြင္း ျမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီသုိ႔ စာျဖင့္ တင္ျပေလွ်ာက္ထားရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ ေကာ္မတီမွ အေဆာက္အအုံၿပီးစီးေၾကာင္း တင္ျပခ်က္ကို အင္ဂ်င္နီယာဌာန (အေဆာက္အအုံ) အား သက္ဆုိင္ရာ အေဆာက္အအုံကုိ စစ္ေဆး၍ ရက္ေပါင္း ၃ဝ အတြင္း တင္ျပရန္ၫႊန္ၾကားရပါမည္။ ေကာ္မတီမွ အေဆာက္အအုံပုံစံႏွင့္အညီ ေဆာက္လုပ္၍ ေဆာက္လုပ္ျခင္း ျပီးစီးေၾကာင္း စိစစ္ေတြ႔ရွိပါက အဆုိပါ အေဆာက္အအုံတြင္ လူေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္ B.C.C ကို ထုတ္ေပးမည္ ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ သတ္မွတ္ပုံစံႏွင့္ ကုိက္ညီျခင္းမရွိသည့္ အေဆာက္အအုံမ်ားျဖစ္ပါက ျပန္လည္ျပင္ဆင္ ေဆာက္လုပ္ရန္ ၫႊန္ၾကားၿပီး သတ္မွတ္ပုံစံျဖင့္ ျပင္ဆင္ေဆာက္လုပ္ၿပီးေၾကာင္း စိစစ္ရရွိမွသာ လူေနထုိင္ခြင့္ကို ခြင့္ျပဳေပးမည္ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းအခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္္၍ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ဥပေဒပုဒ္မ-၆၁ (ဃ) တြင္ မည္သူမွ် ေကာ္မတီ၏ ခြင့္ျပဳထားသည့္ အေဆာက္အအုံပုံစံ ႏွင့္ ကြဲလြဲျခားနားသည့္ အေဆာက္အအုံကို ေဆာက္လုပ္ျခင္းမျပဳရဟုလည္းေကာင္း၊ ပုဒ္မ ၆၁ (င) တြင္ မည္သူမွ် ေဆာက္လုပ္ၿပီးေသာ အေဆာက္အအုံတစ္ခုတြင္ ျဖစ္ေစ၊ ယင္းအေဆာက္အအုံ၏ အစိတ္အပုိင္းတစ္ခုတြင္ ျဖစ္ေစ၊ ေကာ္မတီ၏ ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲ ဝင္ေရာက္ေနထုိင္ျခင္း၊ အသုံးျပဳျခင္းမျပဳရဟုလည္းေကာင္း တားျမစ္ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ လူေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္ မရရွိဘဲ အေဆာက္အအုံအတြင္း ဝင္ေရာက္ေနထုိင္ခြင့္ ရွိမည္ မဟုတ္ပါ။ ျပစ္ဒဏ္ပုိင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရး ဥပေဒပုဒ္မ (၆၈) မွာ မည္သူမဆုိ ဤဥပေဒပါတားျမစ္ခ်က္ တစ္ရပ္ရပ္ကုိ ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေၾကာင္း သို႔မဟုတ္ လုိက္နာရန္ ပ်က္ကြက္ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွား စီရင္ျခင္း ခံရလွ်င္ ထုိသူကုိ ေထာင္ဒဏ္ တစ္ႏွစ္အထိျဖစ္ေစ၊ အနည္းဆုံးေငြဒဏ္က်ပ္တစ္ေသာင္းမွ အမ်ားဆုံး ေငြဒဏ္က်ပ္ငါးသိန္းအထိျဖစ္ေစ၊ ဒဏ္ေငြႏွစ္ရပ္လုံးျဖစ္ေစ၊ ခ်မွတ္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ အကယ္၍ ဥပေဒပုဒ္မ ၆၈ အရ ျပစ္ဒဏ္ခ်ခံရသူသည္ အဆုိပါ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ကို ဆက္လက္ ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ေနလွ်င္ သုိ႔မဟုတ္ လုိက္နာရန္ ပ်က္ကြက္လွ်င္ ထုိသူကုိ ဆက္လက္ေဖာက္ဖ်က္ က်ဴးလြန္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ပ်က္ကြက္ျခင္း ျပဳသည့္ေန႔မွစ၍ ေန႔အသီးသီးတြင္ တစ္ေန႔လွ်င္ အနည္းဆုံး ေငြဒဏ္က်ပ္ တစ္ေသာင္းမွ အမ်ားဆုံး ေငြဒဏ္က်ပ္ ငါးေသာင္းအထိျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္တစ္ႏွစ္အထိျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားပါသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ လူေနထုိင္ခြင့္မရရွိဘဲ အေဆာက္အအုံအတြင္း ဝင္ေရာက္ေနထုိင္ေၾကာင္း သိရွိပါက ဥပဒႏွင့္အညီ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္း ခံရမည္ ျဖစ္သည္။ ယခုအခါ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ B.C.C မရေသးဘဲ ေျမရွင္အပါအဝင္ တုိက္ခန္းဝယ္သူမ်ားသည္ အေဆာက္အအုံအတြင္း ဝင္ေရာက္ေနထုိင္ျခင္းမ်ားရွိေနေပသည္။ စည္ပင္သာယာမွ အေရးယူသည္ဟု မေတြ႔ရေပ။ သုိ႔ေသာ္ ေဘးပတ္ဝန္းက်င္ အိမ္နီးပါးခ်င္း အပါအဝင္ တုိင္တန္းသူရွိလွ်င္ေတာ့ စည္ပင္မွ အေရးယူသည္ဟု သိရပါသည္။
လူေနထုိင္ခြင့္ B.C.C မည္သုိ႔ ေလွ်ာက္ထားမည္နည္း လူေနထုိင္ခြင့္ B.C.C ရရန္အတြက္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီသုိ႔ လုပ္ငန္းၿပီးစီးေၾကာင္း တင္ျပေလွ်ာက္ထားရာတြင္ ေအာက္ပါအခ်က္အလက္မ်ား ပူးတြဲ ပါရွိရန္ လုိအပ္ေပသည္။- သက္ဆုိင္ရာ မီးသတ္ဌာန၊ ေရသန္႔ဌာန၊ လွ်ပ္စစ္ဌာန၊ အခြန္ဦးစီးဌာနတုိ႔၏ ေထာက္ခံခ်က္ပါရွိရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ - ယခုအခါ လွ်ပ္စစ္ဌာနမွ တုိက္ခန္းအလုိက္ မီတာတစ္လုံးစီ တပ္ဆင္ႏုိင္ေရးအတြက္ လူေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္ရရွိၿပီးမွသာ ခြင့္ျပဳေပးသည္မ်ား ရွိလာသျဖင့္ တုိက္ခန္းဝယ္သူမ်ား ဝင္ေရာက္ေနထုိင္ရန္ အခက္အခဲရွိလာၿပီ ျဖစ္သည္။ - အခြန္ဦးစီးဌာနတြင္ ေပးေဆာင္ရမည့္ အခြန္သတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း သက္ဆုိင္ရာ အခြန္ဦးစီးဌာနမွ ေအာက္ပါအတုိင္း သတ္မွတ္ထားပါသည္။ အေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္ျခင္း၊ တည္ေဆာက္ျခင္းအတြက္ အခြန္ေပးေဆာင္ရန္ အလုိ႔ငွာ တန္ဖုိး စိစစ္သတ္မွတ္ေရးအဖြဲ႔ထံ ေအာက္ပါ အေထာက္အထားတင္ျပေလွ်ာက္ထားရပါသည္။ (က) ေဆာက္လုပ္ခြင့္ အမိန္႔ (မူရင္း + မိတၱဴ) (ခ) ေဆာက္လုပ္မႈပုံစံ B.Q (မူရင္း + မိတၱဴ) (ဂ) အေဆာက္အအုံအတုိင္းအတာႏွင့္ ခန္႔မွန္းကုန္က်စရိတ္ တြက္ခ်က္မႈ စာရင္း (ဃ) အေဆာက္အအုံဓာတ္ပုံ (ေရွ႕၊ ဘယ္၊ ညာ) တစ္စုံ (င) ေလွ်ာက္ထားသူ၊ ေျမရွင္၏ မွတ္ပုံတင္ အိမ္ေထာင္စု စာရင္း (မူရင္း + မိတၱဴ) (စ) ကုိယ္တုိင္ျဖစ္ေစ၊ ကုိယ္စားလွယ္စာရသူကျဖစ္ေစ ေလွ်ာက္ထားႏုိင္သည္ဟု သတ္မွတ္ထားပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ အဆုိပါ အေထာက္အထားမ်ားသည္ ကာလတန္ဖုိး စိစစ္ သတ္မွတ္ေရး အဖြဲ႔သို႔ အမွန္အကန္ တင္ျပျခင္းျဖစ္ၿပီး လိမ္လည္တင္ျပေၾကာင္း စိစစ္ေတြ႔ရွိပါက ဥပေဒအရ အေရးယူေဆာင္ရြက္ျခင္းကို ခံယူမည္ဟု ကုိယ္တုိင္ဝန္ခံလက္မွတ္ထုိး ရမည္ျဖစ္သည္။
ၾကန္႔ၾကာရသည့္ အေျခအေနမ်ား အခ်ဳိ႕တုိက္ခန္းမ်ားမွာ ကန္ထ႐ုိက္တာမ်ား အေနျဖင့္ ရင္းႏွီးေငြျပတ္သြားသျဖင့္ အေဆာက္အအုံအတြင္းပုိင္းကုိမြမ္းမံႏုိင္ျခင္းမရွိဘဲ ရပ္ဆုိင္းသြားသည့္ အေျခအေနမ်ား ရွိတတ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ သက္ဆုိင္ရာ အခြန္ဦးစီးဌာနမွ အခြန္စည္းၾကပ္မည့္ေငြမ်ား မေပးသြင္းႏုိင္ေသး၍ ရပ္ဆုိင္းသြားသည္လည္း ရွိေပသည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ နည္းဥပေဒ အပုိဒ္ (၂၅) တြင္ ျမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီသည္ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ေနေသာ အေဆာက္အအုံတစ္ခုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ငါးႏွစ္အတြင္းၿပီးစီးေအာင္ ေဆာင္လုပ္ျခင္း မရွိေၾကာင္း စိစစ္ေတြ႔ရွိပါက သက္ဆုိင္ရာေဆာက္လုပ္ခြင့္ရသူအား ေခၚယူညိႇႏႈိင္း၍ ၿပီးစီးေအာင္ေဆာက္လုပ္ရန္ ၫႊန္ၾကားႏုိင္သည္ဟု ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဥပေဒအရဆုိလွ်င္ လူေနထုိင္ခြင့္ B.C.C မက်ပါက သက္ဆုိင္ရာ တုိက္ခန္းအေဆာက္အအုံတြင္ ဝင္ေရာက္ေနထုိင္ခြင့္မရွိပါေၾကာင္း အႀကံျပဳေရးသားလုိက္ပါသည္။
Credit: ထီယု (ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ)