''တုိ႔ဆီမွာပဲ ေျမငွားစားၾကတယ္ မွတ္တာကြယ္၊ ဒီမွာလည္း ေျမငွားမယ္ခ်ည္းပါပဲလားေနာ္''
စာေရးသူက ကားေမာင္းေနစဥ္ ေဘးတြင္ထုိင္၍ လိုက္ပါလာေသာ အညာသားသူငယ္ ခ်င္းျဖစ္သူမွ အညာေဒသ ေလလံျဖင့္ ေျပာလုိက္ ျခင္းျဖစ္သည္။
အမွန္မွာ ကားလမ္းေဘးတစ္ေလွ်ာက္တြင္ ေျမကြက္ငွားမည္ဟူေသာ ဗီႏုိင္းဆုိင္းဘုတ္မ်ားကို ေတြ႔ လုိက္ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
''စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ပြင့္လင္းလာတာနဲ႔အမွ် ကုိယ္ပုိင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြတုိးတက္မ်ားျပားလာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေျမေနရာေတြ လုိ အပ္လာတာေပါ့''
''ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကုိ စီးပြားေရးၿမိဳ႕ ေတာ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေဆာင္ရြက္ေနတာဆုိေတာ့ ေျမငွားၿပီး စီးပြားေရး လုပ္တာေတြရွိလာၿပီေပါ့ေနာ္''
''ဟုတ္တယ္ သူငယ္ခ်င္း၊ ေျမငွားၿပီး လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ဖြင့္မယ္။ အေဆာက္အအုံေဆာက္ၿပီး ကားျပ ခန္းေတြလုပ္တယ္။ ကားျပင္႐ုံေတြ ေဆာက္တယ္။ ဒီလုိနဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ ငန္းက်ယ္ျပန္႔လာတဲ့ သေဘာေပါ့''
''အမွန္ေျပာရရင္ အစကဒီလုိမထင္ခဲ့ဘူး။ အဆင့္ျမင့္တုိက္ေတြနဲ႔ တုိက္ခန္းေနသူေတြသာ မ်ားမယ္ထင္ ထားတာ''
''ေျမာက္ဥကၠလာ၊ ေတာင္ဥကၠလာ၊ ဒဂုံၿမိဳ႕သစ္၊ လိႈင္သာယာစတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ၿမိဳ႕ပလုိ႔ ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ျပင္ဧရိယာျဖစ္တယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ လုံးခ်င္းအိမ္ေတြ၊ ေျမကြက္ လပ္ေတြ က်န္ရွိေနတာျဖစ္တယ္''
''ၿမိဳ႕ထဲသြားမလုိ႔ဆုိၿပီး ေျပာေန ၾကတဲ့ ၿမိဳ႕ထဲဆုိတာက ဘယ္ေနရလဲ''
''အခု တုိ႔သြားေနတဲ့ ဆူးေလဘုရားတစ္ဝုိက္ ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္၊ ဗုိလ္တေထာင္ၿမိဳ႕နယ္၊ လသာ ၿမိဳ႕နယ္စတဲ့ ၿမိဳ႕တြင္း ၁၆ ၿမိဳ႕နယ္ကို ေျပာတာျဖစ္တယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းေျပာသလုိ အဆင့္ျမင့္ တုိက္ခန္းေတြ ပဲမ်ားတယ္။ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္၊ အထည္ဆုိင္ဆုိရင္လည္း တုိက္ခန္းကို ငွားရမ္းဖြင့္ၾကတာျဖစ္ တယ္''
''တုိ႔ဆီမွာေတာ့ ေျမငွားၿပီး ဗီဒီယုိ႐ုံေဆာက္ၾကတာက အဆင္ေျပၾကတယ္။ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ငွားၿပီး ႏွစ္ ေစ့ရင္ေတာ့ အေဆာက္အအုံကိုပါ ေျမရွင္ကုိေပးခဲ့တဲ့ စနစ္ေတြျဖစ္လာတယ္''
''B.O.T စနစ္လုိ႔ ေခၚတာေပါ့။ အခုအခါမွာေတာ့ ေငြေၾကးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြက ေျမငွားၿပီး အေဆာက္အအုံ ေဆာက္လုပ္တာေတြရွိလာတယ္''
''ေအး-ေျပာပါဦး သူငယ္ခ်င္း ရာ၊ မင္းသိမယ္ထင္တယ္။ တုိ႔ေနတဲ့ အိမ္ရဲ႕ေဘးကေျမကြက္လပ္ရွိတယ္ေလ''
''အင္း -ေဒၚေလးသစ္က ပန္းပင္ေတြ စုိက္ထားတယ္ မဟုတ္လား''
''ေအး၊ အဲဒီေျမကြက္မွာ အေဆာက္အအုံေဆာက္ၿပီး က်ဴရွင္ဖြင့္မယ္ေျပာတယ္။ ေနာက္ၾကာရင္ေတာ့ ေဘာ္ဒါေဆာင္သေဘာမ်ဳိးဖြင့္ခ်င္ တယ္ေျပာတယ္။ အေမကေတာ့ သိပ္ သေဘာမတူခ်င္ဘူး''
''ေအးေပါ့ေလ၊ ေဒၚေလးသစ္က သူ႔ပန္းပင္ေတြကို ႏွေမ်ာေနမွာေပါ့''
''ဒါလည္းပါတယ္။ အသက္အရြယ္ႀကီးလာၿပီဆုိေတာ့ မ်က္စိ႐ႈပ္ တယ္ဆုိၿပီး သိပ္မငွားခ်င္ဘူး။ တကယ္လုိမ်ား ငွားျဖစ္ရင္ ဘယ္လုိ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရမယ္။ ဘယ္ကာလႏွစ္ အထိ ငွားရင္ေကာင္းမယ္ဆုိတာ သူငယ္ခ်င္းအေနနဲ႔ ဥပေဒအျမင္အရ ရွင္းျပပါလား''
''ဒီအတုိင္းေတာ့ မရဘူး။ ေရွ႕ နားက ထမင္းဆုိင္မွာ နားရင္းေျပာ တာေပါကြာ''
စာေရးသူက ဧည့္သည္ကုိ ဒကာခံခုိင္းလုိက္ျခင္းျဖစ္သည္။
''ပထမအခ်က္ကေတာ့ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေျမငွားစာခ်ဳပ္မွာ ကာလအားျဖင့္ ႏွစ္မည္မွ်ၾကာငွား ရမ္းမယ္။ ႏွစ္စဥ္ငွားရမ္းခမည္မွ် သတ္မွတ္မယ္။ အေဆာက္အအုံပုံစံ ဘယ္လုိေဆာက္မယ္ဆုိတာေတြကို အေသးစိတ္ေဖာ္ျပခ်ဳပ္ဆုိရပါမယ္''
''အခ်ဳိ႕က ေျပာေတာ့ ငါးႏွစ္ပဲ ငွားရမ္းခြင့္ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာတယ္။ ဟုတ္ပါသလား''
''ဒီလုိေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ အနည္းဆုံး ၁ဝ ႏွစ္၊ ၁၅ ႏွစ္ေတာ့ ငွားရမ္းၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ငွားရမ္း ခကိုေတာ့ သုံးႏွစ္တစ္ခါ၊ ဒါမွမဟုတ္ ငါးႏွစ္တစ္ခါေျပာင္းလဲ သတ္မွတ္ မယ္လုိ႔ ကတိဝန္ခံခ်က္ခ်ဳပ္ဆုိတာ မ်ဳိးေတာ့ရွိတယ္''
''ႏွစ္ေစ့လုိ႔ ျပန္အပ္မယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥက ဘယ္လုိေဆာင္ရြက္မလဲ''
''ဥပမာ-ေျမငွားရမ္းကာလ ၁ဝႏွစ္ျဖစ္ၿပီး အေဆာက္အအုံေဆာက္မယ္ဆုိပါစုိ႔။ လက္ရွိကာလမွာ အ ဆင့္ျမင့္တုိက္ေတြ ေဆာက္ၿပီးတုိက္ ခန္းေတြရဲ႕ အက်ဳိးအျမတ္ျဖစ္တဲ့ ေရာင္းခ်လႊဲေျပာင္းျခင္းကိစၥေတြကို ေျမငွားယူသူက ခံစားခြင့္ရွိမွာျဖစ္တယ္။ ငွားရမ္းကာလျပည့္သြားရင္ ေတာ့ အငွားခ်ထားသူ ေျမရွင္ကို အေဆာက္အအုံအပါအဝင္ အေဆာက္အအုံႏွင့္ ဆက္စပ္ပတ္သက္ ေနေသာ ပစၥည္းအားလုံးကုိ ေကာင္း မြန္စြာပုံမွန္အသုံးျပဳႏုိင္တဲ့ အေျခအ ေနအတုိင္း အဖုိးစားနားမဲ့ လႊဲေျပာင္း ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္''
''ဆက္လက္ငွားရမ္းမယ္ဆုိရင္ ဘယ္လုိ ေဆာင္ရြက္ရမလဲ''
''ငွားရမ္းခအသစ္ျပန္လည္ သတ္မွတ္ၿပီးႏွစ္အကန္႔အသတ္နဲ႔ ဆက္လက္ငွားရမ္းၾကပါတယ္''
''သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္ကိစၥ ေတြေတာ့ထည့္ၿပီး စာခ်ဳပ္မွာ ခ်ဳပ္ဆုိၾကတာေပါ့ေနာ္''
''မွန္ပါတယ္။ မလြန္ဆန္ႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းတရား၊ မတားဆီးႏုိင္တဲ့ ျဖစ္ရပ္မ်ဳိးဆုိရင္ေတာ့ ငွားယူသူမွာ တာဝန္မရွိဘူးေပါ့။ ဒီလုိပဲ ငွားယူသူ ေဆာက္လုပ္ထားတဲ့ အေဆာက္အ အုံဟာ သဘာဝေဘးဒုကၡ တစ္ခုခု ေၾကာင့္ ဥပမာ-ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးခဲ့မယ္ဆုိရင္ ေျမရွင္က တာဝန္ရွိမွာ မဟုတ္ပါဘူး''
''ေျမငွားစာခ်ဳပ္ကုိ စာခ်ဳပ္စာ တမ္း႐ုံးမွာ မွတ္ပုံတင္ဖုိ႔လုိပါေသး သလား''
''ဥပေဒနဲ႔အညီ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ကုိ မွတ္ပုံ တင္ခ်ဳပ္ဆုိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ စာခ်ဳပ္ စာတမ္းမ်ားမွတ္ပံုတင္ဥပေဒအရ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္းကုိ တစ္ႏွစ္ထက္ပို၍ ငွားရမ္းျခင္း၊ ႏွစ္ အလုိက္ငွားရမ္းခ သတ္မွတ္၍ငွား ရမ္းျခင္းမ်ားမွာ မွတ္ပုံမတင္မေနရ စာခ်ဳပ္စာတမ္းထဲမွာ ပါဝင္ေၾကာင္း ျပ႒ာန္းထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္ရွည္ေျမငွားရမ္းျခင္းကိစၥမွာလည္း ငွားရမ္းျခင္းကတိစာခ်ဳပ္ကို မွတ္ပုံ တင္ခ်ဳပ္ဆုိရမွာျဖစ္ပါတယ္''
''ေျမရွင္အေနနဲ႔ ေျမငွားၿပီး အ ေဆာက္အအုံေဆာက္လုပ္သူကုိ တရားစြဲဆုိႏွင္တာေတြလည္း ရွိႏုိင္ သလား''
'မရွိဘူးလုိ႔ေတာ့ အတိအက်ေျပာလုိ႔မရဘူး။ ကတိစာခ်ဳပ္ပါအတုိင္း ငွားရမ္းခမေပးတာ၊ ေျမငွား သက္တမ္း ကုန္ဆုံးၿပီးေနာက္ ဆက္လက္ေနထုိင္ အသုံးျပဳေနတာေတြရွိလာရင္ တရားစြဲဆုိတဲ့အထိ ျဖစ္လာတာေတြလည္း ရွိၾကတယ္။
ဒါေၾကာင့္ အငွားစာခ်ဳပ္ကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီမွတ္ပုံတင္စာခ်ဳပ္အျဖစ္ စာခ်ဳပ္စာတမ္း႐ုံးမွာ ခ်ဳပ္ဆုိဖုိ႔လုိပါတယ္''
''မွတ္ပုံတင္ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိရင္ အခြန္ထမ္းေဆာင္ရတယ္လုိ႔ သိရတယ္''
''ဥပေဒနဲ႔အညီ ခံစားခြင့္ရခ်င္ရင္ေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြန္အခကုိလည္း ထမ္းေဆာင္ရမွာေပါ့ သူငယ္ခ်င္း''ဟု ရွင္းျပလုိက္မိပါသည္။
Credit: ထီယု (ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ)