ေျမအေဆာက္အအံု၊ တိုက္ခန္းႏွစ္ရွည္အငွားစာခ်ဳပ္ စာတမ္းကို မွတ္ပံုတင္ရာမွာ သိထားသင့္တဲ့ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။
ေျမနဲ႔အေဆာက္အအံုကို ငွားရမ္းတဲ့အခါ ကုမၸဏီနဲ႔ေျမရွင္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ စာခ်ဳပ္ကို စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္႐ံုးမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္ပံုတင္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ရာမွာ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးႁမွဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ရဲ႕ခြင့္ျပဳမိန္႔ပါရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကုမၸဏီရဲ႕မွတ္ပံုတင္ လက္မွတ္မူရင္းကိုလည္း တင္ျပရန္လိုအပ္ေၾကာင္း ဥပေဒပညာရွင္တခ်ိဳ႕က ေျပာပါတယ္။
မွတ္ပံုတင္ တင္သြင္းရမွာ ေျမရွင္ကိုယ္တိုင္ မလာေရာက္ႏိုင္ပါက ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက လာေရာက္ၿပီး မွတ္ပံုတင္ႏုိင္ၿပီး ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ကိုယ္တိုင္က မလာႏိုင္ရင္လည္း မွတ္ပံုတင္သြင္းႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္စားလွယ္လႊဲစာဟာလႊဲအပ္ေနထိုင္ရာ အရပ္မွာရွိၿပီး စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပံုတင္႐ံုးကလႊဲအပ္ထားတဲ့ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာျဖစ္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ကုမၸဏီျဖစ္ရင္ လက္မွတ္ေရးထိုးသူဟာ ကုမၸဏီအစည္းအေဝးမွတ္တမ္းအရ တာဝန္ေပးအပ္ထားသူျဖစ္ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အခ်က္ (၁၇)ခ်က္ရွိ
ႏိုင္ငံျခားပိုင္ ကုမၸဏီက ႏိုင္ငံျခားဘာသာစကား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုထားရင္ ျမန္မာဘာသာ ျပန္ဆိုခ်က္ပူးတြဲပါရွိရမွာ ျဖစ္တယ္။ ေျမငွားစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့အခါ လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းတခ်ိဳ႕မွာ ႏွစ္ရွည္ ေျမငွားစာခ်ဳပ္မွတ္ပံုတင္ရာမွာ ျပည့္စံုရမယ့္ အခ်က္ (၁၇)ခ်က္ ရွိပါတယ္။
(၁)။ စာခ်ဳပ္ကို (၄)လအတြင္း မွတ္ပံုတင္ သြင္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၂)။ ကပ္တံဆိပ္ေခါင္း၊ ႏွိပ္တံဆိပ္ေခါင္းလံုေလာက္စြာ ကပ္ရမယ္။
(၃)။ ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္ (သို႔) ႏိုင္ငံျခားသား ပါဝင္တဲ့ ကုမၸဏီေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံရင္ႏွီးႁမွဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္ရဲ႕ ခြင့္ျပဳမိန္႔နဲ႔ ကုမၸဏီမွတ္ပံုတင္လက္မွတ္ မူရင္း၊ မိတၱဴ။
(၄)။ အငွားခ်ခံရသူ ကုမၸဏီ (သို႔) အငွားခ်ထားသူ ကုမၸဏီျဖစ္ရင္ ေျမ (သို႔) အေဆာက္အအံု ငွားရမ္းစာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့အခါ လက္မွတ္ေရးထိုးသူဟာဆိုရင္ ကုမၸဏီရဲ႕ အသင္းအဖြဲ႔ စည္းမ်ဥ္းနဲ႔အညီ ျပဳလုပ္ထားတဲ့အစည္းအေဝးမွတ္တမ္းအရ တာဝန္ေပးအပ္ထားသူ ျဖစ္ရမယ္။
(၅)။ ကိုယ္စားလွယ္ လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ေနရာေတြေအာက္မွာ ကုမၸဏီျဖစ္ရင္ အဖြဲ႔အစည္းေန႔စြဲအမွတ္စဥ္၊ အစိုးရ အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္ရင္ ေန႔စြဲနဲ႔႐ံုးစာအမွတ္၊ ကိုယ္စာလွယ္လႊဲစာျဖစ္ရင္ ႐ံုးရဲ႕ေန႔စြဲကိုပါ ကိုယ္စားလွယ္လႊဲစာအမွတ္တို႔အရ လက္မွတ္ေရးထိုးပါတယ္။
(၆)။ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္ရပ္ရဲ႕ ကိုယ္စားလွယ္လက္မွတ္ေရးထိုးရင္ သက္ဆိုင္ရာ အစုိးရအဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ တာဝန္ေပးအပ္တဲ့ ႐ံုးစာမူရင္း။
(၇ )။ ႏိုင္ငံျခားသားကိုယ္တိုင္မွတ္ပံုတင္သြင္းရင္ သူရဲ႕ပတ္(စ္)ပို႔မူရင္း၊ မိတၱဴ။
(၈)။ ကုမၸဏီရဲ႕ ကိုယ္စားျပဳမွတ္ပံုတင္သြင္းမယ့္သူက ႏိုင္ငံျခားသားျဖစ္ရင္ ႏိုင္ငံသားကဒ္မူရင္း၊ မိတၱဴေတြနဲ႔လူကိုယ္တိုင္ လာေရာက္ရမယ္။
(၉)။ အငွားေခ်းထားသူ (ေျမရွင္)ကိုယ္တိုင္ ခ်ဳပ္ဆိုရင္ (သို႔) ကိုယ္စားလွယ္လႊဲအပ္သူေတြက ခ်ဳပ္ဆိုရင္ ခ်ဳပ္ဆိုသူေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံသားကဒ္မူရင္းနဲ႔မိတၱဴ။
(၁၀)။ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာဟာ လႊဲအပ္သူေနထိုင္ရာ အရပ္ရွိစာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံုတင္႐ံုးမွာ လႊဲအပ္ထားတဲ့ ကိုယ္စားလွယ္လႊဲစာ ျဖစ္ရမယ္။
(၁၁)။ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာနဲ႔ လက္မွတ္ေရးထိုးရင္ ကိုယ္စားလွယ္ မ႐ုပ္သိမ္းေသးေၾကာင္းနဲ႔ လႊဲအပ္သူ သက္ရွိထင္ရွားရွိေၾကာင္း တရား႐ံုး က်မ္းက်ိန္လႊာပါရွိရမယ္။
(၁၂)။ သက္ေသ ႏွစ္ဦးလက္မွတ္ထိုးရမွာျဖစ္ၿပီး သက္ေသေတြ ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ႏိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကဒ္ (သို႔) ပတ္(စ္)ပို႔မူရင္း မိတၱဴေတြနဲ႔အတူ လူကိုယ္တုိင္လာေရာက္ရမယ္။
(၁၃)။ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြ ႏိုင္ငံျခားသား ကုမၸဏီေတြျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံသားဘာသာစကား တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆိုထားရင္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒအပိုဒ္ (၄၅၀)အရ ႐ံုးသံုးဘာသာစကား ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဘာသာျပန္ဆိုခ်က္ ပူးတြဲပါရွိရမယ္။
(၁၄)။ ေျမငွားစာခ်ဳပ္မွာ ေဖာ္ျပတဲ့ေျမ (အငွားခ်မယ့္ေျမ)မွာ ရန္ကုန္စည္ပင္သာယာ နယ္နိမိတ္အတြင္း က်ေရာက္တဲ့ ေျမျဖစ္မွသာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပံတင္႐ံုးမွာ မွတ္ပံုတင္ တင္ေပးႏိုင္ၿပီး နယ္ၿမိဳ႕ျဖစ္ရင္ ၿမိဳ႕နယ္လယ္ယာေျမ စီမံခန္႔ခြဲေရးနဲ႔ စာရင္းအင္းဦးစီးဌာန၊ စာခ်ဳပ္စာတမ္း မွတ္ပံုတင္႐ံုးမွာ မွတ္ပံုတင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၁၅)။ အငွားခ်ထားတဲ့ေျမနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာဌာနက တည္ဆဲႏွစ္အတြင္း ထုတ္ေပးတဲ့ (ေျမငွားစာခ်ဳပ္) (သို႔) ငွားရမ္းစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရန္ ေျမပံုနဲ႔ ေျမရာဇဝင္ ရွိရမယ္။
(၁၆)။ တိုက္ခန္းငွားမယ္ဆိုပါက တိုက္ခန္းနဲ႔ပက္သက္တဲ့ ဆိုင္ေရးဆိုင္ခြင့္ စာခ်ဳပ္ေတြက မွတ္ပံုတင္လိုမွ တင္ႏုိင္တဲ့ စာခ်ဳပ္အမ်ိဳးအစားျဖစ္ေပမဲ့ စာခ်ဳပ္ပါတန္ဖိုးနဲ႔အညီ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ထမ္းေဆာင္ထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ျဖစ္ရမယ္။
(၁၇)။ စာခ်ဳပ္ပါစကားရပ္မွာ ငွားရမ္းမယ့္ ပစၥည္းတည္ေနရာကို ျပည့္စံုစြာ ေဖာ္ျပရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ (၁၇)ခ်က္နဲ ျပည့္စံုရင္ ေျမျဖစ္ေစ၊ တုိက္ခန္းျဖစ္ေစ၊ အေဆာက္အအံုျဖစ္ေစ ႏွစ္ရွည္ေျမငွားစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုရာမွာ အခက္အခဲမရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။
Credit: The kumudra