ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားအေပၚ ထိခိုက္မႈရွိႏိုင္သည့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ စီမံကိန္းမ်ား၊ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို စစ္ေဆးႏိုင္ရန္ (Heritage Impact Assessment) လိုင္စင္မ်ား ထုတ္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရွးေဟာင္း သုေတသနႏွင့္ အမ်ိဳးသား ျပတိုက္ဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္ဦးလြင္က ေျပာၾကားသည္။
“လာမယ့္ႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီေလာက္မွာ ထုတ္ေပးဖို႔ စီစဥ္ထားတယ္။ လိုင္စင္ထုတ္ေပးဖို႔ လိုအပ္တဲ့စံႏႈန္းေတြကို သက္ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေနတယ္။ ဝန္ထမ္းေတြ အင္အားနည္းတဲ့အတြက္ ဌာနက လက္လွမ္းမမီတဲ့ေနရာေတြမွာ သြားေရာက္ စစ္ေဆးႏိုင္ေအာင္ပါ”ဟု ၎ကဆိုသည္။
ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ ေဒသမ်ားအတြင္း ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ား အပါအဝင္ စီမံကိန္းမ်ား အသစ္တိုးခ်ဲ႕ေဆာင္႐ြက္မႈမ်ားသည္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ထိခိုက္ႏိုင္မႈ ရွိ/ မရွိ ဆန္းစစ္ႏိုင္ရန္ ယူနက္စကိုမွ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ စံႏႈန္းမ်ားကို ညႇိႏိႈင္း၍ ေဒသဆိုင္ရာ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာ အရာထမ္းမ်ားႏွင့္ ေဂါပကမ်ားကို တစ္ႏွစ္လွ်င္ ေျခာက္ႀကိမ္ႏႈန္းျဖင့္ သင္တန္းမ်ား ေပးထားၿပီး လက္ရွိတြင္ တစ္ရာေက်ာ္ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ဦးလြင္ထံမွ သိရသည္။
“HIA လက္မွတ္ဆိုတာ စီမံကိန္းေတြ ေဆာက္ရင္ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ဘယ္ေလာက္ထိ ထိခိုက္ေစႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ အရာေတြတိုင္းတာတဲ့ EIA စစ္ေဆးသလိုမ်ိဳး ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ ထိခိုက္ေစႏိုင္သလဲဆိုတာကို တိုင္းတာ စစ္ေဆးရတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုပါ”ဟု ေရွးေဟာင္း သုေတသနႏွင့္ အမ်ိဳးသား ျပတိုက္ဦးစီးဌာန (ေျမာက္ဦး) အရာထမ္းတစ္ဦးက ဆိုသည္။
ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ဆန္းစစ္သည့္ (Heritage Impact Assessment) လက္မွတ္မ်ားကို ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ထုတ္ေပးလ်က္ရွိကာ အသံုးျပဳလ်က္ရွိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေနႏွင့္ ယခုမွ စတင္ ေဆာင္႐ြက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတြင္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ မ်ားျပားသည့္ ေျမာက္ဦး၊ အင္းဝ၊ စစ္ကိုင္းမ်ားတြင္ သင္တန္းမ်ားကို အဓိကထား ပို႔ခ်ေနေၾကာင္း ဦးေက်ာ္ဦးလြင္ထံမွ သိရသည္။
Credit: The Voice
