ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕က ရန္ကုန္တိုင္း တရားလႊတ္ေတာ္အေဆာက္အအုံကို အခု ၂ဝ ေျမာက္ သမိုင္းဝင္အေဆာက္အအုံအျဖစ္ အထိမ္းအမွတ္ျပဳ အျပာေရာင္ကမၸည္းျပားကို နိုဝင္ဘာ ၂၄ ရက္က တပ္ဆင္ခဲ့သည္။
လက္ရွိကာလတြင္ တိုင္းတရားလႊတ္ေတာ္အျဖစ္ အသုံးျပဳလ်က္ရွိေသာ ထိုအေဆာက္အအုံမွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ တရားစီရင္ေရးက႑တြင္ ထင္ထင္ရွားရွားပါဝင္ခဲ့သည္မွာ ႏွစ္ ၁ဝဝ ေက်ာ္သက္တမ္းရွိၿပီျဖစ္ၿပီး ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္ထိ တရား႐ုံးခ်ဳပ္အျဖစ္ အသုံးျပဳခဲ့သည္။
ခရစ္ႏွစ္ ၁၉ဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေဆာက္ကာ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္တြင္ ၿပီးစီးခဲ့ေသာ ထိုအေဆာက္အအုံကို အိႏၵိယအစိုးရ၏ အတိုင္ပင္ခံ ဗိသုကာပညာရွင္ James Ransome က ပုံစံေရးဆြဲေပးခဲ့ကာ ရန္ကုန္ေဆး႐ုံႀကီးကို တည္ေဆာက္ခဲ့သည့္ အိႏၵိယကုမၸဏီ Bagchi & Co. က တာဝန္ယူတည္ေဆာက္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ႐ူပီးေငြ ၂၄ သိန္းခြဲ ကုန္က်ခဲ့သည္။ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပအေမြအႏွစ္ ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးအဖြဲ႕ တည္ေထာင္သူႏွင့္ ဥကၠဠျဖစ္သူ ေဒါက္တာ သန္႔ျမင့္ဦးက ''အျပာေရာင္ကမၸည္းျပား တပ္ဆင္ျခင္းဟာ အေမြအႏွစ္အေဆာက္အအုံေတြကို အေရးပါေၾကာင္း အထိမ္းအမွတ္ျပဳ႐ုံတင္မဟုတ္ဘဲ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ေနထိုင္သူေတြအတြက္ အေဆာက္အအုံေတြရဲ့ သမိုင္းေၾကာင္းေတြကို ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ဖို႔၊ အမွတ္ရဖို႔၊ ဂုဏ္ျပဳဖို႔နဲ႔ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္''ဟု ေျပာသည္။
ေရွးေဟာင္းအေမြအႏွစ္အေဆာက္အအုံမ်ားကို အျပာေရာင္ကမၸည္းျပား တပ္ဆင္ျခင္းျဖင့္ အေဆာက္အအုံမ်ား၏ နက္နဲေသာသမိုင္းျဖစ္ရပ္မ်ားကို လူအမ်ား သတိျပဳမိလာေစရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း ၄င္းက ေျပာသည္။
''ႏွစ္ေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္တိုင္ေအာင္ တရား႐ုံးခ်ဳပ္အေဆာက္အအုံထဲမွာ ျပဳလုပ္ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ တရားေရးဆိုင္ရာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြက ဒီတိုင္းျပည္ကို ပုံေဖာ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း အလုပ္သြား အလုပ္ျပန္လုပ္ေနတဲ့ လမ္းမွာေတြ႕ျမင္ေနက် ဒီအေဆာက္အအုံႀကီးကို ျမင္ေနတဲ့လူေတြထဲက ဘယ္ႏွေယာက္မ်ား ဒီသမိုင္းေၾကာင္းေတြကို သိပါသလဲ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြထဲမွာ အမ်ားျပည္သူရဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္မွာရွိေနတဲ့ နက္နဲတဲ့ သမိုင္းျဖစ္ရပ္ေတြကို သတိျပဳမိလာေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔လည္း ပါဝင္ပါတယ္''ဟု ေဒါက္တာသန္႔ျမင့္ဦးက ေျပာသည္။
ပန္းဆိုးတန္းလမ္းႏွင့္ မဟာဗႏၶဳလလမ္းၾကားတြင္ တည္ရွိေသာ ဘုရင္မႀကီးအန္းေခတ္ပုံစံ အဆိုပါ အေဆာက္အအုံႀကီးသည္ ပုံပန္းက်နေသာ ကိုလိုနီေခတ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ အေဆာက္အအုံတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသၽွတို႔၏ ေျခရာလက္ရာတစ္ခုအျဖစ္ စံနမူနာျပစရာ အေဆာက္အအုံတစ္ခုျဖစ္သည္။
အေဆာက္အအုံကို တရားစီရင္ေရးအာဏာကို ထင္ဟပ္ေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ပုံစံထုတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး တစ္မူထူးျခားေသာလက္ရာမ်ားျဖစ္သည့္ အမိုးခုံးမ်ားေပၚရွိ ျခေသၤ့႐ုပ္မ်ားႏွင့္ တစ္နာရီျခားတစ္ခါ ျမည္သံေပးသည့္ ႀကီးမားေသာ နာရီစင္ႀကီးကိုလည္း ထည့္သြင္းထားရွိခဲ့သည္။ နာရီစင္ႀကီးကို ခက္ခက္ခဲခဲ တည္ေဆာက္ခဲ့ရၿပီး ရႊံ့ဆန္သည့္ ေအာက္ခံေျမေၾကာင့္ စိုစြတ္ေသာေျမတြင္ အထားခံသည့္ သစ္ရာသစ္လုံးမ်ားကို ေျမႀကီးထဲသို႔ ထည့္သြင္းကာ တည္ေဆာက္ထားေသာ အေဆာက္အအုံလည္း ျဖစ္သည္။
ထို႔ျပင္ ထိုအေဆာက္အအုံသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ လၽွပ္စစ္မီးစတင္ရရွိခ်ိန္တြင္ ပထမဆုံး လၽွပ္စစ္မီး တပ္ဆင္အသုံးျပဳခဲ့ေသာ အေဆာက္အအုံမ်ားတြင္လည္း တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္သည္။
အဆိုပါအေဆာက္အအုံႀကီးကို တည္ေဆာက္သည့္ မူလရည္ရြည္ခ်က္အတိုင္း ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အဆင့္အျမင့္ဆုံး တရား႐ုံးခ်ဳပ္အျဖစ္ ေခတ္အဆက္ဆက္ အသုံးျပဳခဲ့ၿပီး သမိုင္းဝင္တရားစီရင္မွုမ်ားစြာကိုလည္းျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္တြင္ တရား႐ုံးခ်ဳပ္ကို ေနျပည္ေတာ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီးေနာက္ လက္ရွိအေဆာက္အအုံကို ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး တရားလႊတ္ေတာ္ အေဆာက္အအုံအျဖစ္ အသုံးျပဳလ်က္ရွိသည္။
အျပာေရာင္ကမၸည္းျပား တပ္ဆင္ၿပီးပါကထိုအေဆာက္အအုံမ်ားကို အသက္အရြယ္မေရြး နယ္ပယ္စုံက ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားမ်ား ေလ့လာခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမ၊ ဧရာဝတီဘဏ္႐ုံးခ်ဳပ္၊ အာေမးနီးယန္း ခရစ္ယာန္ဘုရားေက်ာင္း၊ ဗဟိုမီးသတ္႐ုံး၊ ရန္ကုန္စာတိုက္ႀကီး၊ ျမန္မာ့လယ္ယာဖြံ႕ျဖိဳးေရးဘဏ္၊ ဗဟိုပုံႏွိပ္စက္၊ မဟာဗႏၶဳလပန္းၿခံ၊ အိႏၵိယသံ႐ုံးႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေစ်း စသည္တို႔ကို ၿမိဳု႔ျပအေမြအႏွစ္ အေဆာက္အအုံအျဖစ္ အထိမ္းအမွတ္ျပဳ အျပာေရာင္ကမၸည္းျပားမ်ား တပ္ဆင္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။
သမိုင္းဝင္အေဆာက္အအုံမ်ားကို ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ရန္ႏွင့္ ကမၸည္းျပားတပ္ဆင္ရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အႏွံ့ရွိ သမိုင္းဝင္အေဆာက္အအုံမ်ားကို ေလ့လာျခင္း၊ ကမၸည္းျပားမ်ားကို ထုတ္လုပ္ျခင္းႏွင့္ တပ္ဆင္ျခင္းမ်ားအတြက f Bgoayl Phillips Corporation က အေမရိကန္ေဒၚလာ ၇၅,ဝဝဝ ေထာက္ပံ့ေပးအပ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
Credit: The Myanmar Times
