ဒီေန႔ ကမၻာရဲ့သန္းႂကြယ္သူေဌးေတြကေန အလႊာစုံေသာ လူေတြထိေအာင္ အဝါေရာင္ ေျပာင္ေျပာင္လက္လက္ သတၱဳ တမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ ေရႊကို သေဘာက် ႏွစ္သက္ၾကၿပီး နိုင္ငံအလိုက္၊ ပိုင္ဆိုင္မွုအလိုက္ အနည္းနဲ႔အမ်ားေတာ့ ဝယ္ယူစုေဆာင္းသူ၊ ဝတ္ ဆင္သူ၊ ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္သူေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနၾကတာ
အမွန္ပါ။
ဒီလို ေရႊရဲ့တန္ဖိုးရွိမွုနဲ႔အတူ ဝယ္ယူသူေတြရဲ့ဝယ္လိုအားအရ ဒီေန႔ေခတ္ ေရႊဝယ္ယူမွု အမ်ားဆုံးနိုင္ငံေတြရဲ့စာရင္းကို GFMS Gold Survey အရ သိရေအာင္ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
(၁) တ႐ုတ္
၂၀၁၆ခုႏွစ္အတြင္း အိႏၵိယနဲ႔ အေမရိကန္တို႔ထက္ကိုပဲ တ႐ုတ္က ေရႊပိုဝယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဝင္ေငြမ်ား လူဦးေရ တိုးတက္လာမွု၊ ကမၻာ့ ဒုတိယအင္အားအေတာင့္ဆုံး စီးပြားေရး နိုင္ငံျဖစ္လာမွု၊ ေရႊတြင္းေတြကေနလည္း ေရႊပုံမွန္ ထုတ္လုပ္နိုင္ျခင္းေတြ ရွိမွုက ေရႊဝယ္လိုအား တက္လာေစပါတယ္။
McKinsey & Companyကေန ခန႔္မွန္းခ်က္အရဆိုရင္ ၂၀၂၅ ခုႏွစ္ အေရာက္မွာ တကမၻာလုံးရဲ့ေရႊနဲ႔ ေက်ာက္မ်က္ဆိုင္ရာ ဇိမ္ခံ အသုံးအေဆာင္ေဈးကြက္ အားလုံးရဲ့ ၄၄ရာခိုင္ႏွုန္းက တ႐ုတ္မွာ ရွိလာဖို႔ ရွိေနၿပီး အခုလည္း တႏွစ္ကို မက္ထရစ္တန္ ၆၁၂.၅တန္ေလာက္ထိေအာင္ အေရာင္းအဝယ္ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၂) အိႏၵိယ
လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက အိႏၵိယေတြက ေရႊကို ႏွစ္သက္သလို အလွအပအေနနဲ႔ ပိုၿပီး ဝတ္ဆင္ခဲ့တာ ပါ။
ဒီေန႔ေခတ္ ကမၻာမွာလည္း မိသားစုအသုံးအေဆာင္အျဖစ္ ေရႊဝယ္မွုမွာ အိႏၵိယဟာ ကမၻာမွာ အမ်ားဆုံးပါ။ ေရႊတန္ခ်ိန္ ၂၄၀၀၀ ေလာက္ထိေအာင္ အိႏၵိယမွာ ရွိေနတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ ေရႊမရွိရင္ အိမ္ေထာင္ျပဳဖို႔ေတာ့ အရာမဝင္ေလာက္ ေအာင္ အိႏၵိယမွာ ေရႊက အရာဝင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ မက္ထရစ္တန္ ၄၆၃.၁ တန္ေလာက္ထိေအာင္ အေရာင္းအဝယ္ရွိ ေနတာပါ။
(၃) အေမရိကန္
ကယ္လီဖိုးနီးယားက Gold Rushတြင္းက အေမရိကန္ သမိုင္းတေလၽွာက္မွာ အႀကီးဆုံး ေရႊတြင္းအျဖစ္ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အေမ ရိကန္က ေရႊ ၁၀တန္မွာ ၉တန္က အဆိုပါ တြင္းကေန ရခဲ့တယ္လို႔ေတာင္ ယူဆနိုင္ပါတယ္။
အခုထိ လုပ္ငန္းပိုင္း ရင္းႏွွီးျမႇုပ္ႏွံမွုေတြမွာ သုံးရင္း အေမရိကန္မွာ ေရႊဝယ္လိုအား အမ်ားဆုံး ရွိေနေသးၿပီး မက္ထရစ္တန္ ၁၃၈.၂တန္ေလာက္ထိေအာင္ အေရာင္းအဝယ္ ပုံမွန္ ရွိေနတာပါ။
(၄) ယူေအအီး
အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ားနိုင္ငံရဲ့ၿမိဳ႕ေတာ္ ဒူဘိုင္းကိုယ္တိုင္က ကမၻာေပၚက နာမည္အႀကီးဆုံး ေရႊအလွဆင္ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြထဲက တခုပါ။ Gold Souk ဆိုတဲ့ ေရႊေဈးတန္းမွာတင္ ေရႊဆိုင္ေပါင္း ၃၀၀ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
၂၀၁၁ခုႏွစ္က Italian Trade Commissionရဲ့ ေဖာ္ျပခ်က္အရဆိုရင္ တႏွစ္ကို နိုင္ငံသား တဦးခ်င္းစီရဲ့ေရႊဝယ္ယူမွုက ပ်မ္းမၽွ ၃၄ ဂရမ္ေလာက္ ရွိတယ္လို႔ သိရၿပီး မက္ထရစ္တန္ ၄၆.၂တန္ေလာက္ထိေအာင္ အေရာင္းအဝယ္ ရွိေနတာပါ။
(၅) အီရန္
၂၀၁၆ တႏွစ္လုံးစာ ျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အီရန္ဟာ ကမၻာမွာ ပဥၥမေျမာက္ အႀကီးဆုံးေရႊေဈးကြက္ ရွိေနတဲ့နိုင္ငံပါ။ ထူး ျခားခ်က္က သူ႔ရဲ့ေရႊဝယ္လိုအားက အတက္၊ အက် မရွိ တည္ၿငိမ္ ဝယ္လိုအားေကာင္းေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
World Gold Council ကေန ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ အခုႏွစ္ ပထမ ၃လအတြင္း အီရန္ရဲ့ေရႊဝယ္လိုအားက ၂၇ ရာခိုင္ႏွုန္း ထိေအာင္ တက္လာခဲ့ၿပီး မက္ထရစ္တန္ ၃၉.၇ ေလာက္ထိေအာင္ အေရာင္းအဝယ္ ရွိေနခဲ့တာပါ။
(၆) တူရကီ
၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကေန စတင္ တည္ေထာင္ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ Borsa Istanbul Precious Metals Markets ရဲ့စာရင္းေတြအရ ဇူလိုင္လအတြင္းကဆိုရင္ တူရကီဟာ နိုင္ငံသမိုင္းတေလၽွာက္ ေရႊတင္ပို႔မွု အမ်ားဆုံး ပမာဏထိေအာင္ ရွိလာပါတယ္။
ဥေရာပနဲ႔ အာရွနိုင္ငံေတြကို တင္ပို႔မွု ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ တင္ပို႔မွုအျပင္ နိုင္ငံတြင္းေရႊဝယ္ယူမွုကလည္း ၃၉.၇ မက္ထရစ္တန္ ေလာက္ထိေအင္ ရွိေနခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
(၇) ေဆာ္ဒီအာေရဗ်
အစၥလာလမ္နိုင္ငံ၊ ရွီးရိုက္ေတြ အမ်ားစုေနထိုင္ရာ ဒီနိုင္ငံမွာ ေရႊကို အဆင့္ျမင့္ အလွဆင္အရာတခုအျဖစ္ လူႀကိဳက္မ်ားပါ တယ္။ အရင္ႏွစ္အတြင္းကေန စတင္ၿပီး ေရႊကိုပါ ရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမွု တခုအျဖစ္ လုပ္ကိုင္လာၿပီး အာမခံလုပ္ငန္းေတြ၊ ရင္းႏွီး ျမႇုပ္ႏွံမွုနဲ႔ ဘာသာေရး အေဆာင္အေယာင္ေတြမွာ အသုံးျပဳမွုနဲ႔အတူ ဝယ္လိုအား သိသိသာသာ တိုးတက္လာၿပီး တႏွစ္ကို မက္ထရစ္တန္ ၃၈.၁ တန္ေလာက္ထိေအာင္ အေရာင္းအဝယ္ ရွိေနတာပါ။
(၈) အင္ဒိုနီးရွား
အင္ဒိုနီးရွားဆိုတာ ကမၻာမွာ ေရႊတြင္း အမ်ားဆုံးရွိရာ၊ ေရႊထြက္ရွိမွုႏွုန္း အမ်ားဆုံး နိုင္ငံေတြထဲက တခုပါ။ Grasbergဆိုတဲ့ တြင္းတတြင္းတည္းမွာတင္ ေရႊတူးသမား ၁၈၀၀၀ ေလာက္ထိေအာင္ ရွိေနပါတယ္။ ၁၉၉၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြကေန စတင္ ၿပီး ေရႊထုတ္လုပ္နိုင္မွု အားေကာင္းလာၿပီး အခုလည္း တႏွစ္ကို ေရႊ မက္ထရစ္တန္ ၃၄.၂ တန္ေလာက္ထိေအာင္ ဝယ္ယူမွု ရွိေန ဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။
(၉) ႐ုရွား
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ႏွစ္ အတြင္းကေန စတင္ၿပီး ႐ုရွားဗဟိုဘဏ္ဟာ ကမၻာမွာ အႀကီးဆုံးေရႊစင္လဲလွယ္ေပးနိုင္တဲ့ ဘဏ္တခု ျဖစ္လာ ၿပီး စာရင္းေတြအရ အခုႏွစ္ ဇြန္လ တလတည္းမွာတင္ ေရႊေအာင္စေပါင္း ၅၅သန္း ေလာက္ထိေအာင္ ေငြသားနဲ႔ ေရႊစင္လဲ လွယ္ေပးနိုင္မွု ရွိခဲ့ပါတယ္။
၂၀၁၆ခုႏွစ္ကတည္း တဦးခ်င္း ေရႊဝယ္ယူမွုက စုစုေပါင္း ၃၀.၂ မက္ထရစ္တန္ေလာက္ထိေအာင္ ရွိခဲ့တာပါ။
(၁၀) အီဂ်စ္
လြန္ခဲ့တဲ့ ၁၃ ရာစုေလာက္ကတည္းက အီဂ်စ္မွာ ေရႊတြင္းေတြလည္း ရွိခဲ့သလို ေရႊထည္ ဖန္တီးမွုပညာေတြ တိုးတက္ ဖြံ့ၿဖိဳး လာသလို အီဂ်စ္ျပည္သူေတြကလည္း ေရႊကို တန္ဖိုးထား ဝတ္ဆင္ဝယ္ယူေလ့ရွိၾကပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ကလည္း ဘုရားသခင္က ေပးအပ္တဲ့အေဆာင္အျဖစ္ ယူဆၾကပါတယ္။ တႏွစ္ကို မက္ထရစ္တန္ ၂၇.၉ တန္ ေလာက္ ထိေအာင္ ဝယ္ယူမွု ရွိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
Credit: irrawaddy
