လတ္တေလာ ၾကားေနရသည့္ နိုင္ငံစီးပြားေရးႏွင့္ဆိုင္သည့္ သတင္းမ်ားက မေကာင္းလွ။ ေငြက်ပ္ေနသည္ဟု ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား၊ ကုန္ သည္စီးပြားေရးသမားမ်ားမွ စ တကၠစီသမားမ်ား၊ ေဆးသုတ္ ပန္းရံေန႔စား လုပ္သားမ်ားထိ ေျပာဆိုေနသည္ကို ၾကားေနရသည္။ ေငြေၾကး စီးဆင္း လည္ပတ္မႈ နည္းသြားသျဖင့္ ေငြၾကပ္သြားရျခင္းျဖစ္သည္။
တနည္းအားျဖင့္ဆိုလွ်င္ စုစုေပါင္း ဝယ္လိုအား (aggregate demand) က်ဆင္းသြားျခင္းျဖစ္သည္။ အိမ္ၿခံေျမ ဝယ္လိုအား က်ဆင္းသြားျခင္းေၾကာင့္ အိမ္ၿခံေျမေဈးမ်ား က်ဆင္းသြားသည္။ အက်ိဳးရလာဒ္အားျဖင့္ အိမ္ပိုင္ရွင္ ၿခံ ပိုင္ရွင္မ်ား ယခင္က မွန္းထားသည့္ အိမ္ၿခံေျမေဈးႏႈန္း မရနိုင္ျဖစ္သြားသည္။ မရေတာ့သျဖင့္လည္း ၎တို႔၏ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈ က်ဆင္းသြားသည္။
Negative wealth affect ဟုလည္း ေခၚဆိုနိုင္သည္။ ဆက္လက္ၿပီး ၎တို႔၏ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈ က်ဆင္းသြားသျဖင့္ ၎တို႔၏ ဝယ္လိုအားလည္း က်ဆင္း သြားရသည္။ အရပ္စကားျဖင့္ေျပာလွ်င္ ဝိတ္ေလွ်ာ့ရေတာ့သည္။ အျခားက ႑မ်ားတြင္လည္း ထိုနည္း၎ပင္။ ထိုအခါ ေမးခြန္းထုတ္စရာမွာ နိုင္ငံ တနိုင္ ငံလုံး၏ စုစုေပါင္း ဝယ္လိုအား အဘယ္ေၾကာင့္ က်ဆင္းသြားရသနည္း။
ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဘာေၾကာင့္ က်ဆင္းေနသနည္းအား သီအိုရီ အမ်ိဳးမ်ိဳး ထုတ္ေနၾကသည္။ ယင္းတို႔အထဲမွ အေျပာမ်ားသည္မ်ားကို တင္ျပရလၽွင္
၁) တရားဝင္ႏွင့္ တရားမဝင္ သယံဇာတထုတ္လုပ္မွုမ်ား ေလၽွာ့နည္းသြားျခင္း။
၂) ဘိန္း၊ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ အဂတိလိုက္စားမွုမ်ားမွ ေငြေၾကးစီးဆင္းမွုမ်ား က်ဆင္းသြားျခင္း။
၃) တ႐ုတ္ျပည္မွ ျမန္မာနိုင္ငံ၏ ပို႔ကုန္မ်ားကို ပိတ္ပင္လိုက္ျခင္း။
၄) နိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွုမ်ား ေလၽွာ့က်သြားျခင္း။
၅) အစိုးရသစ္၏ မူဝါဒမ်ားကို ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားက ေစာင့္ၾကည့္ေနျခင္းႏွင့္
၆) အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ တိက်ရွင္းလင္းသည့္ စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ားကို အစိုးရျဖစ္ၿပီး တႏွစ္ေက်ာ္သည့္တိုင္ မခ်မွတ္နိုင္ျခင္းႏွင့္ အစိုးရသစ္သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုသာ ဦးစားေပးေနၿပီး နိုင္ငံစီးပြားေရးကို အေလးမထား မ်က္ကြယ္ျပဳထားျခင္း (Reuters, July 6 2017) တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရသစ္အေနျဖင့္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမွာလိုပင္ စီးပြားေရးဘက္မွာလည္း ႀကီးမားသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားျ ဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရသည္။ နိုင္ငံ၏ ပကတိ အေျခအေနမ်ား (structural conditions) သည္ အစိုးရသစ္အတြက္ ေက်ာ္လႊားရမည့္ စိန္ေခၚမႈ မ်ား ျဖစ္ သည္။ အရႈံးေပၚေနသည့္ နိုင္ငံပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးမ်ား ဆက္လက္လုပ္ ကိုင္ေနျခင္း၊ သယံဇာတမွ ရရွိသည့္ ဝင္ေငြအေပၚတြင္သာ အားကိုးအား ထားျပဳေနရျခင္း၊ စက္မႈလက္မႈက႑ မဖြံ႕ၿဖိဳးျခင္းႏွင့္ ၇၀ ရာႏႈန္းခန္႔ေ သာ ျပည္သူမ်ားသည္ ေက်းလက္တြင္ ေနထိုင္ၾကၿပီး လယ္ယာက႑ တခု တည္းအေပၚ မွီခိုအားထားေနရျခင္းတို႔သည္ ႀကီးမားသည့္စိန္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္ သည္။ ထပ္ေလာင္းၿပီးလည္း လူ႕စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ နည္းပါးျခင္း၊ အေျခခံ အေဆာက္အအုံမ်ား (အထူးသျဖင့္ လွ်ပ္စစ္) မဖြံ႕ၿဖိဳးျခင္း၊ ပဋိပကၡမ်ား ျမန္ မာျပည္ အေရွ႕ေျမာက္တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေ နျခင္းတို႔သည္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ ေက်ာ္လႊားရမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။
ဘ႑ာေငြရွာေဖြမႈတြင္လည္း နိုင္ငံေတာ္သည္ သယံဇာတမွ ရရွိသည့္ ဝင္ေငြ ကိုသာ မွီခိုေနသျဖင့္ သစ္အပါအဝင္ သယံဇာတ ထုတ္လုပ္မႈမ်ား ေလွ်ာ့ခ် လိုက္သည့္အခါ အစိုးရ၏ ဘ႑ာေငြ အရအသုံးကို ထိခိုက္သြားေလသည္။ ပို၍ဆိုးသည္က ပို႔ကုန္စုစုေပါင္း၏ အမ်ားဆုံး အခ်ိဳးအစားတြင္ ပါဝင္သည့္ ေရ နံ ႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ေဈးႏႈန္းမ်ား ကမာၻ႔ေဈးကြက္၌ က်ဆင္းသြားျခင္း သည္ အစိုးရ၏ ဘ႑ာေငြ အရအသုံးကို အက်ပ္အတည္းျဖစ္ေစသည္။ အစိုး ရ၏ ဘ႑ာေငြ အရအသုံးျပဳလုပ္နိုင္မႈ (fiscal space)သည္ က်ဥ္းသြားသ လို ျဖစ္ေနသည္။ အခြန္ဘ႑ာ ရရွိမႈ နည္းသြားသျဖင့္ ျမင့္တက္လာသည့္ လိုေငြျပမႈကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနရသလို တဘက္တြင္လည္း က်န္းမာေရး၊ ပညာေရးႏွင့္ အေျခခံအေဆာက္အအုံ လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ျဖည့္ဆည္းရန္ လုံးပမ္းေနရသည္။
ထိုကဲ့သို႔ အခက္အခဲမ်ား၊ စိန္ေခၚမႈမ်ား အစိုးရသစ္အေနျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရ သည္ကို ေကာင္းစြာသိရွိ နားလည္ေသာ္လည္း တေန႕တျခား ႀကီးထြားလာေ နသည့္ ျမန္မာ့စီးပြားေရး အေျခအေနမေကာင္း ဆိုသည့္ အျမင္ (perception) ကိုမူ ေျပာင္းလဲရမည္ျဖစ္သည္။ သံတမန္အသိုင္းအဝိုင္း၊ စီးပြားေရး အသိုင္းအဝိုင္း၊ ပညာတတ္ အသိုင္းအဝိုင္း၊ အလယ္အလတ္ လူတန္းစားႏွင့္ သာမန္လက္လုပ္လက္စားမ်ားၾကားတြင္ လုပ္ရကိုင္ရမေ ကာင္းဆိုသည့္ ေျပာဆိုမႈမ်ား ဆူညံလာျခင္းအား သတိမူရန္ လိုအပ္သည္။
စီးပြားေရးတြင္ အျမင္ (perception)သည္ အင္မတန္ အေရးပါသည္။ ျပည္ သူအမ်ား၏ စီးပြားေရးအေပၚ ရႈျမင္သုံးသပ္ပုံေၾကာင့္ပင္ ဘဏ္မ်ားၿပိဳလဲသြား နိုင္သည္။ စီးပြားေရး ကေသာင္း ကနင္း ျဖစ္သြားနိုင္သည္။ မည္သည့္လုပ္ ငန္းမွ လုပ္ကိုင္၍ မေကာင္းဟု ယူဆလွ်င္ ျပည္သူအမ်ားစုသည္ အသုံးအစြဲေ လွ်ာ့ၿပီး အလြယ္တကူ လိုအပ္လွ်င္ ေငြေပၚေအာင္ ျပဳနိုင္သည့္ ေ႐ႊေငြမ်ားကို စုေဆာင္းၾကေတာ့မည္။ ထိုအခါ ေ႐ႊေဈးေငြေဈး တက္မည္။ ဘဏ္မ်ားတြင္ စုေဆာင္းထားသည့္ ေငြမ်ား ထုတ္ၿပီး ေ႐ႊစုေငြစုလုပ္လွ်င္ ေ႐ႊေဈးေ ငြေဈး တက္မည္ျဖစ္ၿပီး တကယ့္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ေငြပိုမို က်ပ္သြား မည္ျဖစ္သလို ဘဏ္မ်ားအတြက္လည္း မေကာင္းေခ်။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ အစိုးရအေနျဖင့္ ယင္းအျမင္ကို ေျပာင္းလဲေအာင္ အေရးႀကီး ကိစၥအေနျဖင့္ သေဘာထား လုပ္ေဆာင္ရေတာ့မည္။
အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ သီအိုရီမ်ားထဲတြင္ ၄ မွ ၆ အား အစိုးရအေနျဖင့္ အျမန္ဆုံး တုန႔္ျပန္သင့္သည္ဟု ယူဆသည္။ ကမာၻ႔ဘဏ္၊ အာရွဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ဘဏ္ အပါအဝင္ နိုင္ငံတကာဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံမွ ၾကားသိေနရ သည့္ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမွာ နံပတ္ ၆ ရွင္းလင္းျပတ္သားသည့္ မူဝါဒမ်ား မရွိျခင္းျ ဖစ္သည္။ ကမာၻ႔ဘဏ္၏ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ထုတ္ျပန္သည့္ Myanmar Economic Monitor အစီရင္ခံစာတြင္ အဆိုပါအခ်က္ ကို ေအာက္ပါအတိုင္း ထည့္သြင္းတင္ျပထားသည္။
“Going forward, an overarching priority for the new administration could be to further strengthen the clarity, communication and credibility of economic policies. One option could be to release an economic vision, the foundations of which have been set out in the NLD’s election manifesto and 12 policy objectives. Complementing this vision with regular reporting on near term economic policies and conditions could help anchor economic expectations and sustain investor confidence.”
“ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္ရာတြင္ အစိုးရသစ္အတြက္ လြန္စြာအေရးပါေသာ ဦးစားေပးတခုမွာ စီးပြားေရးမူဝါဒမ်ား၏ ရွင္းလင္းမႈ၊ ဆက္သြယ္ေရးေ ကာင္း မြန္မႈႏွင့္ အယုံအၾကည္ရရွိမႈ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖစ္နိုင္ သည္။ နည္းလမ္းတခုမွာ NLD ၏ေ႐ြးေကာက္ပြဲေၾကညာစာတန္းႏွင့္ မူဝါဒ ဦးတည္ခ်က္ ၁၂ ရပ္တို႔တြင္ ေဖာ္ျပထားမႈအေပၚ အုတ္ျမစ္ခ်ထားေသာ စီး ပြားေရးဆိုင္ရာ အႏၲိမ ရည္မွန္းခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ရန္ျဖစ္သည္။ ထို အႏၲိမ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေရတိုစီးပြားေရးမူဝါဒႏွင့္ အေျခအေနမ်ားအေပၚ ပုံမွန္ အစီ ရင္ခံျခင္းႏွင့္ ေပါင္းစပ္လွ်င္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္မ်ားကို တည္ၿငိမ္ေ စၿပီး ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ား၏ ယုံၾကည္မႈကို ထိန္းသိမ္းထားနိုင္သည္”
အျမင္ (perception)ႏွင့္ ဆက္စပ္ၿပီးအေရးႀကီးသည့္အခ်က္မွာ အစိုးရ၏ အခ်က္ျပမႈ (signaling) ျဖစ္သည္။ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံံသူမ်ား၊ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားေ စာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈေနသည္မွာ အစိုးရ၏ စီးပြားေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သို႔ လုပ္ေဆာင္မည္ကို အခ်က္ျပမႈမ်ားျဖစ္သည္။ ေလာေလာဆယ္ ေဝဖန္မႈ မ်ားရွိေသာ္လည္း အစိုးရအေနျဖင့္ ပုဂၢလိကက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကို အေလးထားေၾကာင္းကို ပုံမွန္ ဒုသမၼတဦးေဆာင္သည့္ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ား အစည္းအေဝးတို႔က ေကာင္းသည့္ အခ်က္ျပမႈ ျဖစ္ သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုထက္မက ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ အခ်က္ေပးမႈမ်ား လိုအပ္ သည္။ ထိုအခ်က္ေပးမႈမ်ားတြင္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာေ ရးဆြဲခ်မွတ္ျခင္းသည္ အေရးႀကီးဆုံးဟု ယူဆသည္။
ပီကင္းတကၠသိုလ္မွ Justin Yifu Lin ႏွင့္ စင္ကာပူအမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္ လီကြမ္ယု ျပည္သူ႕ေရးရာမူဝါဒေက်ာင္းမွ Khoung Minh Vu တို႔ေရးသား သည့္ “The Practice of Industrial Policy: Lessons for Africa: Co-ordination Through an Asian Lens” စာတမ္းတြင္ မဟာဗ်ဴဟာ အား ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားသည္။
“An economic development strategy can be seen as a set of tactical choices and guiding principles in pursuit of such goals. At the core of this strategy are the strategic directions, critical economic sectors, major thrusts, and priorities that the country should identify and articulate in order to fully exploit its comparative advantage, fostering structural change and economic growth.”
“စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ေသနဂၤဗ်ဴဟာတခုအား ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္မ်ား ေ အာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေရး နည္းပရိယာယ္ပိုင္း ေ႐ြးခ်ယ္မႈမ်ား ႏွင့္ လမ္းၫႊန္သေဘာတရားမ်ား ေပါင္းစပ္မႈတခုအျဖစ္ ယူဆနိုင္သည္။ ထိုေသ နဂၤဗ်ဴဟာ၏ အႏွစ္သာရမွာ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈႏွင့္ တည္ေဆာက္ပုံ အေျပာင္း အလဲကို အားေပးၿပီး ႏွိုင္းရအားသာခ်က္မ်ားကို အျပည့္အဝ အသုံးခ်နိဳင္ရန္ နိုင္ငံက ရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ ဆက္စပ္ေဆာင္႐ြက္သင့္သည့္ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ ဦးတည္ခ်က္မ်ား၊ အေရးပါေသာ စီးပြားေရးက႑မ်ား၊ အဓိကေမာင္းႏွင္အား မ်ား ႏွင့္ ဦးစားေပးမ်ား ျဖစ္သည္”
အထက္ပါ ကမာၻ႔ဘဏ္ အစီရင္ခံစာ၏ အႀကံျပဳခ်က္မွာလည္း အစိုးရ၏ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာခ်မွတ္ရန္ တိုက္တြန္းျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေက်ာ္လႊားရန္ႏွင့္ နိုင္ငံ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ မည္သို႔ေသာ မဟာဗ်ဴဟာ၊ နည္းဗ်ဴဟာမ်ား ရွိသနည္း။ မည္သည့္ မဟာဗ်ဴဟာ ဦးတည္ခ်က္လမ္းေၾကာင္းမ်ားအတိုင္း သြားမည္နည္း။ မည္သည့္ လမ္းၫႊန္အေျခခံမူမ်ားကို ခ်မွတ္ထားသနည္း။ နိုင္ငံေတာ္၏ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဦးစားေပး အစီအစဥ္မ်ားက မည္သည္နည္း အစရွိသည္တို႔ကို ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံသူမ်ားက သိလိုသည္။ သိရွိေလ့လာနိုင္မွလည္း ယင္းတို႔အေနျဖင့္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ယုံၾကည္ခ်က္ ပိုမိုရွိလာမည္ျဖစ္သည္။
အာရွ၏ က်ားေလးေကာင္ ေတာင္ကိုရီးယား၊ ေဟာင္ေကာင္၊ စင္ကာပူ၊ တိုင္ဝမ္တို႔သည္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ စနစ္တက် မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးေဘာဂေဗဒပညာရွင္မ်ားက က်ားေလးေကာင္ အစိုးရမ်ားသည္ နိုင္ငံ၏ ႏွိုင္းယွဥ္ အားသာခ်က္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ မဟာဗ်ဴဟာမ်ားခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။
စင္ကာပူအစိုးရ၏ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာသည္လည္း အေျခခံမူ ၃ ခ်က္အေပၚ အေျခခံသည္။ ယင္းအေျခခံမူ ၃ ခ်က္မွာလည္း ကမာၻ႔စီးပြားေရးတခုလုံးျဖင့္ ေပါင္းစပ္ရန္ ရည္႐ြယ္ခ်က္ကို အေလးအနက္ ထားျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္းတို႔မွာ
၁) အစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိကက႑တို႔သည္ အျပန္အလွန္ အမွီသဟဲျပဳေနၾကသည္။ အစိုးရသည္ ပုဂၢလိက က႑ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ ေကာင္းမြန္သည့္ မူဝါဒမ်ားအပါအဝင္ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ဖန္တီးေပးမည္ (providing soft infrastructure)။ အလားတူ အစိုးရသည္ ပုဂၢလိကက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား (hard infrastructure)လည္း ဖန္တီးေပးမည္။ သို႔ေသာ္ ေဈးကြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၌ အစိုးရအေနျဖင့္ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ျခင္းမျပဳ။ တနည္းအားျဖင့္ၾကည့္လွ်င္ စင္ကာပူအစိုးရသည္ ပီျပင္သည့္ေဈးကြက္ စီးပြားေရးစနစ္ေပၚထြန္းရန္ ပံ့ပိုးသူေနရာတြင္သာေနမည္ဟု အတိအလင္း မူခ်မွတ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယွဥ္ၿပိဳင္ျခင္းကို အားေပးမည္။ သို႔ေသာ္ အရႈံးေပၚေနသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုေတာ့ ဘ႑ာေငြေထာက္ပံ့မႈမ်ိဳး ျပဳလုပ္မည္မဟုတ္။
၂) နိုင္ငံတကာမွ နည္းပညာ အကူအညီႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဆြဲေဆာင္မည္။ တံခါးဖြင့္ဝါဒ က်င့္သုံးၿပီး နိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမႈမ်ားကို ဆြဲေဆာင္မည္။
၃) စင္ကာပူနိုင္ငံသည္ ရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံရန္ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံမ်ားျဖင့္ယွဥ္လွ်င္ အေကာင္းဆုံးေနရာ ျဖစ္လာရန္ေဆာင္႐ြက္မည္ (strategic positioning)။
လီကြမ္ယုသည္ စင္ကာပူနိုင္ငံအား first-world oasis in third world region အေနျဖင့္ တည္ေထာင္မည္ဟုေႂကြးေၾကာ္ခဲ့သည္။ ျဖစ္ေအာင္လည္း ေဆာင္႐ြက္နိုင္ခဲ့သည္။ အစိုးရ႒ာနမ်ား ထိေရာက္ျမန္ဆန္သည့္ ထိပ္တန္းဝန္ေဆာင္မႈေပးနိုင္ရန္၊ အဂတိလိုက္စားမႈ ကင္းရန္၊ အေျခခံအေဆာက္အအုံမ်ား ေကာင္းမြန္ရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
လီကြမ္ယုအစိုးရသည္ မိမိနိုင္ငံ၏ ႏွိုင္းယွဥ္အားသာခ်က္ (comparative advantage) ကို ေသခ်ာစိစစ္ေလ့လာၿပီး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ ဥပမာ ေရနံဓာတုလုပ္ငန္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ကမာၻ႔အဆင့္မီေရေၾကာင္းႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္စက္မႈက႑ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးေဆာင္႐ြက္ေရးတို႔ ျဖစ္သည္။ လီကြမ္ယုအစိုးရသည္ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားက မိမိနိုင္ငံ၏ ႏွိုင္းယွဥ္အားသာခ်က္မ်ားကို ပညာရွင္မ်ား၊ ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားျဖင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္၍ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္။
စင္ကာပူနိုင္ငံသည္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕၊ ကုန္သြယ္ေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ၌ ရွိသည့္ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ျဖစ္သည့္ အတြက္ ပင္လယ္ကူးသေဘာမၤ်ား ဆီျဖည့္ရာေနရာလည္း ျဖစ္သလို၊ ကုန္တင္သေဘာမၤ်ား လြန္းတင္ရာ ေနရာလည္း ျဖစ္သည္။ ထိုအတြက္ေၾကာင့္ ေရနံခ်က္လုပ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ သေဘာတၤည္ေဆာက္ ျပဳျပင္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားသည္ နိုင္ငံ၏ ႏွိုင္းယွဥ္အားသာခ်က္ျဖစ္သည္ဟု ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၿပီး ယင္းစက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အထက္ေဖာ္ျပပါ မဟာဗ်ဴဟာဆိုင္ရာ အေျခခံမူ ၃ ခ်က္ကို အေျခခံ၍ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့သည္။ ယခုတိုင္ေအာင္လည္း စင္ကာပူအစိုးရသည္ နိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးအေျခအေနမ်ား၊ ကမာၻ႔စီးပြားေရးအေျခအေနမ်ားကို သုံးသပ္ၿပီး မဟာဗ်ဴဟာမ်ား ခ်မွတ္လုပ္ေဆာင္လ်က္ ရွိသည္။
ျမန္မာအစိုးရအေနျဖင့္လည္း နိုင္ငံ၏ ပကတိ နိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး အေျခအေနမ်ားျဖင့္ ကိုက္ညီသည့္ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာကို အျမန္ဆုံး ခ်မွတ္ရန္ တိုက္တြန္းလိုက္ရပါသည္။ ေနာက္ဆုံးအေရးႀကီးဆုံးအခ်က္ကို တင္ျပရလွ်င္ စင္ကာပူနိုင္ငံအပါအဝင္ အာရွက်ားမ်ားတြင္ စီးပြားေရးမဟာဗ်ဴဟာ အစီအစဥ္မ်ားေရးဆြဲသည့္ အဖြဲ႕အစည္း၏ အခန္းက႑ျဖစ္သည္။
စင္ကာပူ နိုင္ငံတြင္ Economic Development Board (EDB)၊ ေတာင္ကိုရီးယားနိုင္ငံတြင္ Economic Planning Board (EPB)၊ ဂ်ပန္နိုင္ငံတြင္ Ministry of Trade and Industry (MITI) အစရွိသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ နိုင္ငံစီးပြားေရး မဟာဗ်ဴဟာမ်ားကို ေရးဆြဲခ်မွတ္ခဲ့သလို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္မႈအပိုင္းတြင္လည္း လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာ အျပည့္အဝရွိသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္လည္း ထိုကဲ့သို႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာ အျပည့္အဝရရွိထားသည့္ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အဖြဲ႕အစည္းမွ နိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးမဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူဝါဒမ်ားကို ေရးဆြဲခ်မွတ္၍ သက္ဆိုင္ရာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္သည့္ ဝန္ႀကီး႒ာနမ်ားကို ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္ရႈ အကဲျဖတ္ျခင္းမ်ားျပဳလုပ္သင့္သည္။ ထိုျပည္ေထာင္စုအဆင့္ အဖြဲ႕အစည္းကို ဦးေဆာင္မည့္သူကိုလည္း စနစ္တက် ေ႐ြးခ်ယ္သင့္သည္။ အက်င့္သိကၡာ ဉာဏ္ပညာႏွင့္ စီမံခန႔္ခြဲမႈ အေတြ႕အႀကဳံ ရင့္က်က္သူကို ေ႐ြးခ်ယ္ခန႔္ထားသင့္သည္ဟု Lin & Vu တို႔၏ စာတမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ စီးပြားေရးမဟာဗ်ဴဟာကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္မည့္ အဖြဲ႕အစည္းသည္ အေတာ္ဆုံး အထက္ဆုံးမ်ားကို ေ႐ြးခ်ယ္ခန႔္ထားရမည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။
ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚ လတ္တေလာ ရႈျမင္သုံးသပ္ေနသည့္ အျမင္မ်ားကို ေျပာင္းလဲရန္ႏွင့္ နိုင္ငံ စီးပြားေရး ေရရွည္တည္တံ့သည့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ လမ္းေၾကာင္းေပၚသို႔ ေရာက္ရွိရန္ နိုင္ငံ၏ ႏွိုင္းယွဥ္အားသာခ်က္မ်ားကို စနစ္တက် ေလ့လာသုံးသပ္ၿပီး ေရးဆြဲခ်မွတ္ထားသည့္ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မဟာဗ်ဴဟာ အစီအစဥ္ မ်ားမၾကာမီေပၚထြက္လာမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္မိပါသည္။
Credit: Irrawaddy