ျမန္မာ့စီးပြားေရး……ဘာလဲ? ဘယ္လဲ? စကား၀ိုင္းေဆြးေႏြးပြဲ

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏အႀကီးဆံုး အိမ္ၿခံေျမေရာင္း၀ယ္ငွား ၀က္ဘ္ဆိုက္ျဖစ္သည့္ iMyanmarHouse.com (အိုင္ျမန္မာေဟာက္စ္ေဒါ့ကြန္း)မွ ႀကီးမွဴးက်င္းပသည့္ “ ျမန္မာ႔စီးပြားေရး…ဘာလဲ?...ဘယ္လဲ?” စကား၀ိုင္းေဆြးေႏြးပြဲကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ လမ္းမေတာ္ၿမိဳ႕နယ္၊ မင္းရဲေက်ာ္စြာလမ္းရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံစက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းခ်ဳပ္(UMFCCI) တြင္ စက္တင္ဘာ( ၂၉ )ရက္ေန႔က က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ႔သည္။

အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲတြင္ Smart Group of Companies ဥကၠဌ ဦးေက်ာ္ေက်ာ္လိႈင္ ၊ Farmer Auto ၏ Managing Director ေဒါက္တာစိုးထြန္း ၊ MKT Construction ၏ ဥကၠဌ ဦးမ်ဳိးျမင့္ ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အိမ္ၿခံေျမလုပ္ငန္းဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအသင္း ဒုတိယဥကၠဌ ဦးစိုင္းခြန္ေနာင္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလက္မႈအႏုပညာ အသင္း ဥကၠဌ ဦးသာဓု (ခ) ဦးျမင့္ေထြး ႏွင့္ iMyanmarHouse.com ၏ Managing Director ဦးေနမင္းသူ တို႔မွ အိမ္ၿခံေျမ၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၊ ကားေစ်းကြက္၊ ဘဏ္တိုးႏႈန္း ၊ အခြန္ကိစၥ ၊ ယဥ္ေက်းမႈလက္မႈလုပ္ငန္း၊ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊အစရွိသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ လက္ရွိအေျခအေနမ်ားႏွင့္ အလား အလာမ်ားကို ေဟာေျပာ ေဆြးေႏြးခ႔ဲၾကသည္။

အဆိုပါေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ဦးသာဓုက ျမန္မာမႈအႏုပညာလုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာမႈ ပန္းဆယ္မ်ဳိးအႏုပညာ လုပ္ငန္းအတြက္ ေခတ္ေကာင္းတစ္ခုကို မီွခ႔ဲပါတယ္။ အခုေတာ့ ခံစစ္ပံုစံန႔ဲဲ ေနရပါတယ္။ အရင္က ကိုယ္ပိုင္ Show Room ဖြင့္ႏိုင္ခဲ႔ေပမယ္ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြေပါင္းၿပီး ဖြင့္ရတ႔ဲ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။ လက္မႈပညာလုပ္ငန္းဆိုတာ အျခားလုပ္ငန္းေတြလို လိုတ႔ဲဲ လုပ္သား ကို ခ်က္ျခင္းေခၚလို႔ မရပါဘူး။ ႏွစ္န႔ဲ ခ်ီၿပီး ေမြးရတာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒုသမၼတကိုေရာ၊ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ကိုေရာ တင္ျပပါတယ္။ ဆယ္ဂဏန္းေလာက္သာ ရွိေနတဲ႔ လက္မႈပညာလုပ္ငန္းေတြကို လိုအပ္တဲ႔ ေျဖေလွ်ာ႔မႈေတြကို လုပ္ေပးဖို႔အတြက္။

ေနာက္တစ္ခ်က္က တကယ္အဆင့္ျမင့္တဲ႔ ပြဲေတြ ရွိတဲ႔ ဂ်ာမဏီက ဖရန္႔ဖတ္ တို႔ အီတလီက မီလန္ တို႔ကို အစိုးရက ဦးေဆာင္ၿပီးပို႔ေပးဖို႔လိုပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ကိုယ္ဘာသာသြားဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဟိုမွာသြားလို႔ ျမန္မာမႈအႏုပညာအတြက္ စာခ်ဳပ္ေတြရလာခဲ႔ရင္ အခြန္ျပန္ေကာက္ၿပီး ကုန္က်စရိတ္အတြက္ ျပန္ေခ်လို႔ရပါတယ္။ ဒါမွလည္း ျမန္မာမႈ အႏုပညာကို ကမာၻက သိေအာင္လုပ္လို႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ဳိ႕ အာဆီယံႏိုင္ငံေတြမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ေလာက္ အႏုသုုခုမ ပညာေတြမထြန္းကားပါဘူး။ျပည္တြင္းမွာလည္း လက္မႈအႏုပညာ စင္တာေတြ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔လိုပါတယ္။ ” ဟု ေဆြးေႏြးသြားခဲ႔သလို ကားေစ်းကြက္အေျခ အေနနဲ႔ ပတ္သက္၍လည္း ေဒါက္တာစိုးထြန္းက “ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကားေရာင္းတာ (၂)မ်ဳိးရွိပါတယ္။ Sale Center နဲ႔ Show Room ဆိုၿပီးေတာ့။ Sale Center ဆိုတာကေတာ့ ကားအေဟာင္းေတြကို တင္သြင္းေရာင္းခ်တာပါ။ အခုဆိုရင္ Sale Center ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပိတ္ကုန္ပါၿပီ။ ေနာင္ႏွစ္ေလာက္ဆိုရင္ အားလံုးနီးပါးပိတ္ကုန္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါက လက္ရွိအေျခအေနပါ။ ကားေစ်းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ကေတာ့ ေစ်းက်ဖို႔ဆိုတာမရွိပါဘူး။ ဒီမွာ ထုတ္တဲ႔ ကားေတြကိုေတာ့ ကညနအခြန္ လံုး၀မေကာက္ေပမယ့္ ျပည္ပကေနတင္သြင္းလာတဲ႔ ကားေတြကိုေတာ့ ကညနအခြန္က (၁၀၀) ရာခိုင္ႏႈန္းကေန (၁၅၀) ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ အခြန္ေကာက္တာျဖစ္တဲ႔အတြက္ ဟိုကေန ေဒၚလာ ႏွစ္ေသာင္းနဲ႔ ၀ယ္လာတဲ႔ ကားဟာ ဒီေရာက္ရင္ ေဒၚလာေလးေသာင္းေလာက္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ကိုယ့္ဌာနနဲ႔ ကိုယ္ ဥပေဒေတြျပဌာန္းေနၾကတဲ႔ အတြက္ အလုပ္တစ္ခုလုပ္ရင္ ဒီဥပေဒနဲ႔ လြတ္ေပမယ့္ ဟိုဥပေဒနဲ႔ ၿငိတယ္။ဥပေဒ ေတြ ရႈပ္ေထြးေနတဲ႔ အတြက္ လုပ္ရကိုင္ရခက္တဲ႔ ျပသနာေတြရွိေနတယ္။ ဒါလက္ရွိအခင္းအက်င္းပဲ။ ” ဟုေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ႔သည္။

ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈ နည္းပါးမႈေၾကာင့္ အိမ္ၿခံေျမေစ်းကြက္အေပၚက္ေရာက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဦးစိုင္းခြန္ေနာင္က “ ဒီမွာကလက္ရွိ ရွိေနတဲ႔ ဥပေဒေတြ အမ်ားစုက အေဟာင္းေတြခ်ည္းပဲ။အခု အစိုးရ တက္လာတဲ႔ အခါမွာလည္း ဥပေဒေတြက ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ျပင္လို႔မရဘူး။ ထိုင္းက ကြန္ဒိုမီနီယံအသင္းက ဥကၠဌနဲ႔ ေတြ႕ေတာ့ မင္းတို႔ဆီမွာ အထပ္ျမင့္အေဆာက္အဦးေဆာက္ဖို႔ ပါမစ္တင္ရင္ ဘယ္ေလာက္ၾကာလဲ ဆိုေတာ့ ႏွစ္လဆိုရၿပီလို႔ေျပာပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆီမွာၾကေတာ့ ဥပေဒရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိ တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပံုစံက ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲဆိုေတာ့ ဗိုက္ဆာပါတယ္ ေအာ္ေနလည္း ေဖေဖ ေမေမေတြက မၾကားၾကဘူးျဖစ္ေနတယ္။ အိမ္ၿခံေျမမွာလည္း တိက်တဲ႔ ဥပေဒေတြမရွိတဲ႔အတြက္ ႏိုင္ငံျခားကေန လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ ႏွံဖို႔ စိတ္မ၀င္စားၾကဘူး။ အမ်ားႀကီးျပင္ဖို႔လိုပါတယ္။ အစိုးရတင္မဟုတ္ပဲ လူထုကပါ ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုပါတယ္။” ဟု ေဆြးေႏြးေျပာၾကားခဲ႔သည္။

ထို႔ေနာက္ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း မ်ားတြင္ ဘဏ္တိုးႏႈန္းႏွင့္ အခြန္ႏႈန္းထားမ်ားႀကီးျမင့္မႈႏွင့္ပတ္က္၍ ဦးမ်ဳိးျမင့္က “ဘဏ္တိုးႏႈန္းလို႔ ေျပာရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔က ႏွစ္က်ပ္ကြက္နဲ႔ ကို ရံႈးေနပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြေတာင္းဆိုေနတာက ဘဏ္တိုးႏႈန္း ခ်ေပးဖို႔န႔ဲဲ အခြန္ေလွ်ာ့ခ်ေပးဖို႔ ႏွစ္ခ်က္ပါ။ အခုေတာ့ ေငြေၾကးတန္ဖိုး က်ေနတာအတြက္ ဘဏ္တိုးႏႈန္းခ်ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္သြားပါၿပီ။ ဒီအတြက္ အခြန္ႏႈန္းထားေတြကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။

ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ဆိုးတဲ႔သူေတြရွိသလို ေကာင္းတဲ႔သူေတြရွိပါတယ္။ စီးပြားေရးသမားတိုင္းက မေကာင္း တ႔ဲသူေတြ ခ်ည္းမဟုတ္ပါဘူး။ အစိုးရအေနနဲ႔ တကယ္လက္ေတြ႔လုပ္ကိုင္ေနသူေတြကို ေျပာတာကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္နဲ႔ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြ ေတြ႕တဲ႔ ပြဲမွာလည္း လုပ္ငန္းရွင္ သံုးေယာက္ပဲတင္ျပခြင့္ရခ႔ဲတဲ႔အတြက္ အားမရပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုမ်ဳိးအစပ်ဳိးခ႔ဲတဲ႔အတြက္ ႀကိဳ ဆိုပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြအေနနဲ႔ အဆင့္အလိုက္ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ မရွိေသးတ႔ဲ အတြက္ လုပ္ငန္းေတြလုပ္ရတာ အခက္အခဲေတြျဖစ္ေနရပါတယ္။” သံုးသပ္ေဆြးေႏြးခဲ႔သည္။

လက္ရွိျမန္မာ့စီးပြားေရးအေျခအေနႏွင့္ ႏိုင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဦးေက်ာ္ေက်ာ္ လိႈင္က “ကၽြန္ေတာ္တို႔က ဓါတ္ေငြ႔ကိုေရာင္းၿပီး လိုတ႔ဲ ဓါတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္ေတြ ေလယာဥ္ဆီေတြကို ျပန္၀ယ္ေန ရတယ္။ ဓါတ္ေငြ႔ကတျဖည္းျဖည္းအထြက္ႏႈန္းက က်လာတဲ႔ အတြက္ေၾကာင့္ ရရွိတဲ႔ ေဒၚလာပမာဏကလည္း နည္း လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဓါတ္ဆီ၊ ဒီဇယ္ သံုးစြဲမႈကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္လာတဲ႔ အျပင္ ေဒၚလာေစ်း ကလည္း ျမင့္တက္လာတာေၾကာင့္ ပိုၿပီးတိုင္းျပည္မွာ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းေတြ ျဖစ္လာတာျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက ငယ္ရြယ္ၿပီးတတ္ကၽြမ္းတဲ႔ လူငယ္ေတြကို ေနရာေပးဖို႔လိုပါတယ္။ အားကစားမလုပ္တ႔ဲ အသက္ ၆၀ေက်ာ္အရြယ္ကို အားကစား ၀န္ႀကီး ခန္႔လို႔မျဖစ္ပါဘူး။အခုဆို အစိုးရ၀န္ႀကီးေတြရဲ႕ပ်မ္းမွ်အသက္ဟာ ၆၅ႏွစ္ တန္းေတြမွာပါ။ မေလးရွားက မဟာသီယာ ဟာ သူအသက္ ၈၀အရြယ္မွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ထပ္ျဖစ္တာ့ အသက္ ၂၀ေက်ာ္ ၃၀ေက်ာ္အရြယ္လူငယ္ေတြကို ၀န္ႀကီးရာထူးေတြေပးၿပီး တိုင္းျပည္အတြက္ အလုပ္လုပ္ခိုင္းပါတယ္။

အခုအစိုးရက လုပ္ေနတဲ႔ လုပ္ငန္းေတြမွာ သန္း ၅၀၀ ေလာက္အရံႈးေပၚတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အစိုးရလုပ္တဲ႔လုပ္ငန္းေတြမွာ ရံႈးေနတဲ႔ စီးပြားေရးေတြအကုန္လံုးကို ရပ္ပစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း Coorparate ပံုစံေျပာင္းဖို႔ လိုပါတယ္။” ဟု သံုးသပ္ေဆြးေႏြးခဲ႔သည္။

အဆိုပါစကား၀ိုင္းေဆြးေႏြးပြဲႏွင့္ပတ္သက္၍ဦးေနမင္းသူမွ “ဒီေဆြးေႏြးပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အဓိက အခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ ရလိုက္ပါတယ္။ ပထမတစ္ခ်က္ကေတာ့ လူငယ္ေတြကို ရဲရဲတင္းတင္းေနရာေပးဖို႔ နဲ႔ ဒုတိယကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အဆင့္ ဆင့္မွာ တာ၀န္ယူမႈ၊ တာ၀န္ခံမႈ ရွိေစဖို႔ ဆိုတဲ႔ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္္ပါ။” ဟု သံုးသပ္သြားခဲ႔သည္။

Credit: iMyanmarHouse.com (iMyanmarHouse.com Team မွ ေရးသား ေဖာ္ျပသည္။)