ဌာနဆိုင္ရာ အဖြဲ႕အစည္းက အလိုရွိတိုင္းေျမသိမ္းယူခြင့္ရွိသလား

ႏိုင္ငံေတာ္အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံ ေတာ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ေျမ အားလံုးကို ႏိုင္ငံေတာ္ကသာ ပိုင္တယ္ လို႔ဆိုေပမယ့္ ႏိုင္ငံသားတစ္ေယာက္ထံ မွာ ဥပေဒနဲ႔အညီ အသံုးျပဳခြင့္ေပးထား တဲ့ ေျမတစ္စံုတစ္ရာကုိေတာ့ လြယ္လြယ္ ကူကူနဲ႔ သိမ္းယူျခင္းမျပဳပါဘူး။ အစိုးရ ဌာနတစ္ခုခုရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္အရဆိုၿပီး လည္း သိမ္းယူျခင္းမျပဳသင့္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံ ေတာ္ရဲ႕အက်ဳိး ဒါမွမဟုတ္ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးအတြက္ အထူးလိုအပ္ခ်က္ရွိခဲ့ ရင္သာ လိုအပ္ခ်က္ထက္မပိုတဲ့ ေျမဧရိယာ ကို ဥပေဒနဲ႔အညီ သိမ္းယူသင့္ပါတယ္။

အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ရည္ရြယ္ ရင္ ပြင့္လင္းျမင္သာဖို႔လို

အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ ေျမသိမ္းယူတဲ့ေနရာမွာလည္း ေျမသိမ္းခံ ရသူေတြ ရသင့္ရထိုက္တဲ့ အက်ဳိးခံစား ခြင့္ေတြ ရရွိေရးကိုလည္း နည္းလမ္းတက် ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္။ ဒီလို ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာလည္း ေျမသိမ္း အက္ဥပေဒ၊ ေျမသိမ္းေကာ္လိေတၱာ္ အရာရွိရဲ႕တာ၀န္၊ ေျမသိမ္းရန္ေလွ်ာက္ ထားပံုအဆင့္ဆင့္၊ ေျမသိမ္းအမႈတြဲဖြင့္ လွစ္ရျခင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ ရန္ ေလွ်ာက္ထားပံုအဆင့္ဆင့္၊ ေျမသိမ္း အမႈတြဲ ဖြင့္လွစ္ရျခင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ ရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ အမ်ားျပည္သူအက်ဳိး အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ နစ္နာေၾကးနဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကးသတ္မွတ္ေပးျခင္းကိစၥနဲ႔ ပြင့္ လင္းျမင္သာစြာ ေဆာင္ရြက္ပံုေတြကို ေလ့လာတင္ျပလိုက္ပါတယ္။

ေျမဆိုတာ အၿမဲတမ္းခ်ည္ေႏွာင္ထားရွိတဲ့အရာ

ေျမဆိုတာ ေျမကရရွိတဲ့အက်ဳိး အျမတ္နဲ႔ ေျမမွာစြဲကပ္ေနတဲ့အရာ၀တ္ၳဳ မ်ား၊ ဒါမွမဟုတ္ ေျမမွာစြဲကပ္ေနတဲ့အရာ မ်ားနဲ႔ အၿမဲတမ္းခ်ည္ေႏွာင္ထားရွိတဲ့ အရာမ်ားကို ဆိုလိုပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ ေျမကိုသိမ္းယူရတာလဲ

ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ အမ်ဳိး အစားမ်ားစြာရွိတဲ့ ေျမအသံုးခ်မႈမ်ား အတြက္ ေျမယာမူ၀ါဒမ်ားကို ခ်မွတ္ရ ပါတယ္။ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ ကုန္ ထုတ္လုပ္ငန္းေတြ၊ ၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း ေတြ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေစဖုိ႔အတြက္ ေျမယာ ေဖာ္ထုတ္ခြင့္၊ ေျမအသံုးခ်ခြင့္ေတြကို စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ သတ္မွတ္ၿပီး ခြင့္ျပဳရသလို အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ တစ္စံုတစ္ရာလိုအပ္လာၿပီဆိုရင္လည္း ဥပေဒနဲ႔အညီ ေျမသိမ္းျခင္းကို ေဆာင္ ရြက္ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ရည္ရြယ္ခ်က္ျခင္းမတူညီတဲ့ ေျမယာ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းနဲ႔ ေျမအသံုးခ်ခြင့္ျပဳျခင္း

ဒါေပမဲ့ ေျမယာေဖာ္ထုတ္ျခင္း ေျမအသံုးခ်ခြင့္ျပဳျခင္းဟာ ေျမသိမ္းျခင္း နဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ျခင္း၊ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျခင္း မတူညီပါဘူး။ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္ ေျမသိမ္း အက္ဥပေဒဟာ ယေန႔အထိ တည္ဆဲဥပေဒ တစ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္ The Land Acquisition Act ၁၈၉၄ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္ေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမကိုရယူလိုတဲ့ ဌာနအဖြဲ႕အစည္းက အလိုရွိတိုင္း သိမ္းယူပိုင္ခြင့္မ်ဳိးမဟုတ္ ရပါ

ေျမသိမ္းျခင္းဆိုတာကေတာ့ အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးအတြက္ အလိုရွိတဲ့ ေျမကို အပိုးစားနားသတ္မွတ္ၿပီး ၀ယ္ယူ ျခင္းမဟုတ္သလို ေျမကိုယူလိုတဲ့ဌာန၊ ဒါမွမဟုတ္ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုရဲ႕သေဘာ ဆႏၵအရ အလိုရွိတဲ့အခါတိုင္း သိမ္းယူ ပိုင္ခြင့္ရွိေနျခင္းလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒအရ ပြင့္လင္းျမင္သာ စြာ ေျမသိမ္းျခင္းကိုဆိုလိုေၾကာင္း သိရ ပါတယ္။

ေျမသိမ္းေကာ္လိေတၱာ္အရာရွိဆိုတာ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုယ္စား ေဆာင္ရြက္ရသူပါ

ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒအရ ေျမ သိမ္းျခင္းလုပ္ငန္းကိစၥအ၀၀ေတြကို ႏိုင္ငံ ေတာ္အစိုးရကိုယ္စား တာ၀န္ယူေဆာင္ ရြက္ရသူဟာ ေျမသိမ္းေကာ္လိေတ္ၱာ္အရာ ရွိျဖစ္ပါတယ္။ ေျမသိမ္းေကာ္လိေတၱာ္္ အရာရွိကို ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒအရ ႏိုင္ငံ ေတာ္အစိုးက ခန္႔အပ္တာ၀န္ေပးရပါ တယ္။ (Collector includes and officer Specially appointed by the Governor to terform the functions of a collector under this Act)

ေတြးေခၚဆင္ျခင္မႈ အသိၪဏ္ျမင့္မား သူတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔လို

စင္စစ္အားျဖင့္ ေျမသိမ္းေကာ္ လိေတ္ၱာ္အရာရွိဆိုတာ ေျမသိမ္းအက္ ဥပေဒအရ ေျမသိမ္းရန္နဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကးေငြ မ်ား ေပးေခ်ရန္ ေျမသိမ္းအမႈတစ္မႈခ်င္း အတြက္ သီးျခားခန္႔အပ္ျခင္းခံရသူျဖစ္ ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေျမသိမ္းေကာ္လိေတၱာ္အရာရွိအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္သူဟာ ေျမ သိမ္းလုပ္ငန္းတစ္ခုလံုးကို ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကိုယ္စား တာ၀န္ခံေဆာင္ရြက္ရ သူျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အေတြ႕အႀကံဳရွိၿပီး ေတြးေခၚဆင္ျခင္မႈ အသိၪဏ္ျမင့္မားတဲ့ အႀကီးအက္အရာ ရွိတစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ ေျမသိမ္းဆည္း ရန္ ေလွ်ာက္ထားပါ

ေျမသိမ္းေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေျမသိမ္းဆည္းရန္ ေလွ်ာက္လႊာကို ေျမတည္ ရွိတဲ့ ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးထံမွာ တင္ သြင္းရပါတယ္။ တကယ္လို႔ အလိုရွိတဲ့ ေျမဟာ ခ႐ိုင္တစ္ခုထက္ပိုၿပီး ပါရွိေန တယ္ဆိုရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာခ႐ိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး အသီးသီးထံမွာ သီးျခား ေလွ်ာက္လႊာတစ္ေစာင္စီတင္သြင္းရပါ တယ္။

ေလွ်ာက္လႊာမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ ျပရမယ့္အခ်က္ေတြကေတာ့ ေျမသိမ္း ဆည္းရန္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ ႀကိဳတင္ ခြင့္ျပဳခ်က္၊ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအကဲရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ဘ႑ာေရး ဆုိင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္၊ သိမ္းဆည္း မယ့္ ေျမတည္ေနရာ၊ နယ္နိမိတ္၊ ေျမ အမ်ဳိးအစား ေျမဧရိယာကိုေဖာ္ျပတဲ့ သက္ေသခံေျမပံုနဲ႔ ေျမရာသိမ္းဆည္းရန္ ရည္ရြယ္တဲ့ ေျမရဲ႕ပိုင္ရွင္အမည္၊ ဒါမွ မဟုတ္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိသူမ်ားရဲ႕အမည္ နဲ႔ ေနရပ္လိပ္စာေတြ ေျမကိုအသံုးျပဳရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ သိမ္းဆည္းရန္ ရည္ရြယ္ တဲ့ေျမရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ေျမပံုနဲ႔ အေဆာက္ အအံုေတြ အကြက္ခ်ပံုစံတို႔ လိုအပ္ပါ တယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတရဲ႕ ႀကိဳတင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရဌာန၊ အဖြဲ႕အစည္းအႀကီးအကဲနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္မႈ ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ဘ႑ာေရး ဆိုင္ရာသေဘာတူညီခ်က္၊ သိမ္းဆည္း မယ့္ ေျမတည္ေနရာ၊ နယ္နိမိတ္၊ ေျမ အမ်ဳိးအစား၊ ေျမဧရိယာကို ေဖာ္ျပတဲ့ သက္ေသခံေျမပံုနဲ႔ ေျမရာဇ၀င္၊ သိမ္း ဆည္းရန္ ရည္ရြယ္တဲ့ ေျမရဲ႕ ပိုင္ရွင္အမည္၊ ဒါမွမဟုတ္ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိသူမ်ားရဲ႕ အမည္နဲ႔ ေနရပ္လိပ္စာေတြ၊ ေျမကို အသံုးျပဳရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္၊ သိမ္းဆည္း ရန္ ရည္ရြယ္တဲ့ေျမရဲ႕ ပတ္၀န္းက်င္ ေျမပံု နဲ႔ အေဆာက္အအံုေတြ၊ အကြက္ခ်ပံုစံ တို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

လယ္ယာေျမျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ ေတာ့ လယ္ယာေျမကို အျခားနည္း အသံုး ျပဳဖို႔ခြင့္ျပဳမိန္႔ေတြ စတဲ့အခ်က္အလက္ ေတြ ပူးတြဲပါရွိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျမသိမ္းအမႈတြဲဖြင့္လွစ္တဲ့အခါ စစ္ေဆးရမယ့္ အခ်က္မ်ား

ခ႐ိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴအေနနဲ႔ ေလွ်ာက္လႊာနဲ႔အတူပါရွိရမယ့္ အခ်က္ အလက္နဲ႔ အေထာက္အထားေတြ ျပည့္စံု ပါက အမႈတြဲဖြင့္လွစ္ကာ တာ၀န္ရွိသူ ေတြနဲ႔အတူ ေျမသိမ္းရန္ အဆိုျပဳထား တဲ့ ေျမေနရာကိုသြားေရာက္ၿပီး အမႈတြဲ မွာပါရွိတဲ့ ေျမပံု၊ လားရာအရပ္(၄)ခု၊ နယ္နိမိတ္၊ ကြင္းအမည္နဲ႔ ဦးပိုင္ေတြ မွန္ကန္မႈ ရွိမရွိ စစ္ေဆးပါတယ္။

ေရွာင္ရွားရမယ့္ေျမ၊ စိစစ္ရမယ့္အခ်က္

အလိုရွိတဲ့ေျမကိုသိမ္းယူတဲ့ ေနရာမွာ ဘာသာေရး အေဆာက္အအံု ေတြ၊ သခ်ဳႋင္းဂူေတြနဲ႔ သခ်ဳႋင္းေျမေတြ မပါေစရန္ ေရွာင္ရွားေဆာင္ရြက္ရပါ မယ္။ ဒါ့အျပင္ ေျမသိမ္းရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္မွာ အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးနဲ႔ သက္ ဆိုင္ျခင္း ရွိမရွိ၊ အျခားတစ္စံုတစ္ရာ ကန္႔ကြက္ခ်က္ ရွိမရွိ စိစစ္ရပါမယ္။ မိမိ ရဲ႕ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကို အစီရင္ခံစာ ေရး သားကာ အမႈတြဲကို သက္ဆိုင္ရာေနျပည္ ေတာ္ေကာင္စီ ဒါမွမဟုတ္ တိုင္းေဒသ ႀကီး/ ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕ကတစ္ဆင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရထံမွာ ဆက္လက္ေပး ပို႔ တင္ျပရပါတယ္။

ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရက ကန္႔ကြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေၾကာ္ျငာေပးႏိုင္

ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံ ေတာ္အတြင္း မည္သည့္ေနရာမွာရွိတဲ့ ေျမကိုမဆို အမ်ားျပည္သူအတြက္ ေျမ သိမ္းယူဖို႔ လိုအပ္လာပါက ႏိုင္ငံေတာ္ ျပန္တမ္းမွာ ထည့္သြင္းေၾကာ္ျငာရပါ တယ္။ တာ၀န္ေပးျခင္းခံရတဲ့ ေကာ္လိေတၱာ္အရာရွိကလည္း အဲဒီေျမကြက္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိတဲ့သူ တစ္ဦးခ်င္းထံကို ကန္႔ကြက္လိုပါက ကန္႔ ကြက္ႏိုင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားစာ ေပးပုိ႔ရပါမယ္။

သိမ္းယူမယ့္ ေျမနဲ႔ပတ္သက္ လို႔ အက်ဳိးသက္ဆိုင္သူတစ္ဦးဟာ အမိန္႔ ေၾကာ္ျငာစာထုတ္ျပန္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ရက္ ေပါင္း (၃၀)အတြင္း ကန္႔ကြက္ႏိုင္ခြင့္ရွိ ပါတယ္။ ကန္႔ကြက္ခ်က္ဟာ ေျမတိုင္း တာျခင္း ဒါမွမဟုတ္ ေျမဧရိယာနဲ႔ သက္ ဆိုင္ပါက အဲဒီျပႆနာကို ေျပလည္ေစ ဖုိ႔ ကန္႔ကြက္သူနဲ႔ ေကာ္လိေတၱာ္အရာရွိ တုို႔ရဲ႕ ေရွ႕ေမွာက္မွာ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ ေျမ တိုင္း၀န္ထမ္းကိုေခၚၿပီး ထပ္မံတိုင္းတာ ေစရပါတယ္။ အဲဒီလို အေရးယူမႈလုပ္ၿပီးတဲ့ အခါက်မွသာ ေကာ္လိေတၱာ္အရာရွိ အေနနဲ႔ မိမိရဲ႕ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား ပါ၀င္ တဲ့ အစီရင္ခံစာကို ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရထံ မွာ အဆံုးအျဖတ္ခံယူဖို႔ အဆင့္ဆင့္ ဆက္လက္တင္ျပရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရရဲ႕ အဆံုးအျဖတ္ကသာ အတည္ ျဖစ္ပါတယ္။

နစ္နာေၾကးနဲ႔ေလ်ာ္ေၾကးသတ္မွတ္ေပး သူ ေကာ္လိေတၳာ္အရာရွိရဲ႕တာ၀န္

ေကာ္လိေတၱာ္အရာရွိဟာ သိမ္း ယူဖို႔ ရည္ရြယ္တဲ့ ေျမႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေျမရဲ႕တန္ဖိုး၊ နစ္နာေၾကးနဲ႔ ေလ်ာ္ေၾကး ေတြကို သတ္မွတ္ေပးရပါတယ္။ အဲဒီလို ေဆာင္ရြက္ရာမွာ သတိျပဳရမယ့္ အခ်က္ ကေတာ့ တင္ျပလာတဲ့ သက္ေသခံခ်က္ မ်ားအရ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႔အက်ဳိးခံစား ခြင့္ရွိသူတို႔အၾကားမွာ တရားဥပေဒနဲ႔အညီ တရားစီရင္ရတဲ့ တရားမတရားသူႀကီး တစ္ဦးအေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ရျခင္းမဟုတ္ ပါ။

၎ရဲ႕တာ၀န္က ေျမမွာအက်ဳိး ခံစားခြင့္ရွိသူအားလံုးရဲ႕အက်ဳိးကို ေစာင့္ ေရွာက္ဖို႔နဲ႔ သိမ္းယူမယ့္ေျမရဲ႕တန္ဖိုး (Market Value)၊ ႏွစ္ရွည္ပင္နဲ႔ သီးႏွံ ေလ်ာ္ေၾကးေတြ၊ ထိခိုက္နစ္နာဆံုး႐ံႈးမႈ ေတြ၊ အျခားကုန္က်စရိတ္ေတြနဲ႔ အေဆာက္ အအံုဖ်က္သိမ္းေျပာင္းေရႊ႕စရိတ္အပါ အ၀င္ အေထြေထြေခါင္းစဥ္ေတြအရ သတ္မွတ္ေပးရမယ္၊ “နစ္နာေၾကးနဲ႔ ေလ်ာ္ ေၾကးေငြပမာဏကို အစြမ္းကုန္ ေသခ်ာ ေအာင္ျပဳလုပ္ရန္တို႔ျဖစ္ပါေၾကာင္း” ေလ့ လာတင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ ေန႔စဥ္ထုတ္သတင္းစာမ်ားမွာ သိမ္းဆည္းထားတဲ့ လယ္ယာေျမမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာဌာနမွ ျပန္ေပးတဲ့သတင္း မ်ားကို မၾကာခဏဖတ္႐ႈရတဲ့အတြက္ ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒကို အိမ္ၿခံေျမနဲ႔ မကင္းသူတိုင္း ေလ့လာထားသင့္လို႔ ယခု လိုရွာေဖြတင္ျပရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

မွီျငမ္း - ၂၁-၃-၂၀၁၈ ရက္စြဲပါ ျမန္မာ့ အလင္းသတင္းစာတြင္ ေက်ာ္ေ၀စည္ ၏ “ေျမသိမ္းအက္ဥပေဒအရ ေျမသိမ္း ျခင္းဆိုသည္မွာ” ေဆာင္းပါး

လႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ေမာင္ေကာင္းေဖ ( iMyanmarHouse.com အိုင္ျမန္မာေဟာက္စ္ေဒါ႔ကြန္း) မွ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။ Credit: iMyanmarHouse.com