လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ႕အက်ယ္အ၀န္းသည္ ၈၀ စတုရန္းမိုင္ (၂၀၇ စတုရန္းကီလိုမီတာ)ခန္႔ သာ ရိွခဲ့သည္။
ထိုအခ်ိန္မွစတင္ျပီး ဆယ္စုႏွစ္ ၃ စု ကာလအထိ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သည္ တျဖည္းျဖည္းၾကီးမား တိုးတက္လာခဲ့ျပီး ယခုအခါ စတုရန္းမိုင္ ၃၀၀ (၇၇၇ စတုရန္းကီလိုမီတာ) အထိ က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့သည္။
ကာလတိုတစ္ခုအတြင္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕သည္ ၃ ဆေက်ာ္ခန္႔ အရြယ္အစားၾကီးမားသြားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အာဏာပိုင္မ်ားသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းျဖင့္ ျမိဳ႕ကိုဆက္လက္တိုးခ်ဲ႕ဖုိ႔ စီစဥ္ေနၾကသည္။
ျမိဳ႕ကိုတိုးခ်ဲ႕မယ့္စီမံကိန္းႏွင့္ပက္သက္၍ က်ိဳးေၾကာင္းစီေလ်ာ္မည့္ ေမးခြန္းအနည္းငယ္ကို ထုတ္ထားသည္။
(၁) လက္ရွိနဲ႔ အနာဂတ္မွာလုပ္မယ့္ အရာေတြနဲ႔ပက္သက္လုိ႔ က်ေနာ္တို႔ ေျမကြက္ပိုမိုလိုအပ္ပါသလား။ ဥပမာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အစရွိသျဖင့္ေပါ့။
(၂) ရန္ကုန္ျမိဳ႕အနီး ျမိဳ႕နယ္အသစ္မ်ားေဖာ္ေဆာင္ဖို႔ လိုအပ္ေနသည္အထိ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ ေျမကြက္ႏွင့္ တိုက္ခန္းေစ်းမ်ား အဆမတန္ျမင့္တက္လာျပီလား။
(၃) ေရေပးေ၀မႈစနစ္၊ မိလႅာႏွင့္ေရဆုိးေျမာင္းစနစ္၊ လမ္းကြန္ရက္စနစ္ စသည့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၏ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ားသည္ ေက်နပ္စရာေကာင္းျပီး ေကာင္းမြန္စြာအလုပ္လုပ္ေနပါသလား။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ၾကီးရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဒီအေရးပါလွတဲ့အေၾကာင္းအရာေတြကို ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းအတြက္ စီစဥ္တဲ့အခ်ိန္ မွာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါအေၾကာင္းအရာမ်ားမွာ ဆက္စပ္မႈရွိေနတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ကိန္းဂဏန္းနဲ႔ ရုပ္ပံုမ်ားျဖစ္ပါသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕အတြက္ ေန႔စဥ္ ေရဂါလံ သန္း ၂၀၀ ေက်ာ္ခန္႔ကို ေထာက္ပံ့ေပးေနျပီး ျမိဳ႕ေနလူဦးေရ ၅.၂ သန္းခန္႔အတြက္ လံုေလာက္သည္ထိုပိုေသာ ပမာဏျဖစ္သည္။
ယင္းအေရအတြက္အရ လူတစ္ဦးလွ်င္ တစ္ေန႔လွ်င္ဂါလံ ၃၀ ခန္႔ သံုးစြဲႏုိင္သည္ဟု ယူဆလုိ႔ရသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွာရွိတဲ့ အိမ္ေထာင္စု ၁.၁ သန္းခန္႔မွာ ၃၃၀၀၀၀ခန္႔ (၂၈ ရာခိုင္ႏႈန္း) သာလွ်င္ ျမိဳ႕ရဲ႕ ေရေပးေ၀မႈစနစ္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားသည္။
က်န္ရွိေသာ အိမ္ေထာင္စု မ်ားဟာ ေရအရင္းအျမစ္ကို ေျမေအာက္မွတဆင့္ ထုတ္ယူသံုးစြဲေနၾကပါသည္။ ေျမေအာက္ေရအမ်ား အျပား ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္းေၾကာင့္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့အက်ိဳးဆက္မ်ားရွိလာနိင္တယ္ဆိုတာ လူအမ်ား သိထားျပီးသား ကိစၥတစ္ခု ျဖစ္ပါသည္။
လွ်ပ္စစ္ေပးေ၀မႈႏွင့္ပက္သက္လွ်င္လည္း ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွ အခ်က္အလက္မ်ားအရ အိမ္ေထာင္စု ၆၆၀၀၀၀ ခန္႔ (၆၁ ရာခိုင္ႏႈန္း) ဟာ လွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားလိုင္းမ်ားနဲ႔ခ်ိတ္ဆက္ထားျပီး မီတာပံုးမ်ားရွိပါသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕နယ္နမိတ္၏ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ မိုးသည္းထန္စြာရြာသြန္းစဥ္တြင္ ေရၾကီးေလ့ရွိျပီး ျပည္သူမ်ားအဆင္မေျပျဖစ္ေစယံုသာမက က်န္းမာေရးကိုလည္း ထိခိုက္ေစသည္။
ဒီအေျခအေနေတြကို တိုးတက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔က အလြန္ကိုအေရးၾကီးပါသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရဲ႕ နယ္နမိတ္အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေရဆိုးေျမာင္းစနစ္မရွိသလို ေရဆိုးေျမာင္းစနစ္ေျမပံုလည္းမရွိသည္ ကို ေတြ႔ရသည္။
ဒီအေျခအေနေတြကို တစ္ျမိဳ႕လံုးအတိုင္းအတာအေနနဲ႔ ေရဆိုးေျမာင္းစနစ္ မဟာစီမံကိန္း ၾကီး ေဖာ္ေဆာင္ျပီးေျဖရွင္းမွသာ ျပသနာေတြေလ်ာ့နည္းေစမွာျဖစ္ပါသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ေရဆိုးေရညစ္မ်ားႏွင့္ပက္သက္၍ ေျပာရလွ်င္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၏ စီးပြားေရးအခ်က္အျခာက်ေသာအရပ္ ျဖစ္သည့္ ျမိဳ႕နယ္ ၇ ျမိဳ႕နယ္မွ အိမ္ေထာင္စု ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ သည္
ဗဟိုမိလႅာစနစ္ႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ထား ျပီး ၆၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ မိလႅာကန္မ်ား သို႔မဟုတ္ တြင္းအိမ္သာမ်ားကိုအသံုးျပဳၾကကာ ၂၉ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ က်န္းမာေရးႏွင့္မညီညြတ္ေသာ မိလႅာ စနစ္ကို အသံုးျပဳေနၾကသည္။
အညစ္အေၾကးႏွင့္အမႈိက္သရိုက္မ်ား စြန္႔ပစ္ျခင္းႏွင့္ပက္သက္၍ ေျပာရလွ်င္ စုေဆာင္းရရွိလာေသာ အမႈိက္ႏွင့္အညစ္အေၾကးမ်ားကို အမႈိက္ပံုမ်ား၌သာ စြန္႔ပစ္ၾကျပီး ယင္းအမႈိက္ႏွင့္စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားမွ စြမ္းအင္ျပန္လည္ထုတ္ယူျခင္းႏွင့္ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးသည့္စနစ္တို႔ မရွိသည္ကိုေတြ႔ရသည္။
ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္၏ ၂၀၁၄ စစ္တမ္းအရ ရန္ကုန္ျမိဳ႕မွ ပံုမွန္ခရီးေ၀းအလုပ္ဆင္းသူ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ သည္ ဘတ္စ္ကားမ်ားကို အသံုးျပဳျပီး ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ ကိုယ္ပိုင္ကားမ်ားကိုအသံုးျပဳကာ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ
မီးရထားကုိ အသံုးျပဳေနၾကသည္။၁၉၅၀ ခုႏွစ္မ်ားက ျမိဳ႕ေတာ္အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ျမိဳ႕ပတ္ရထားလမ္းရွိေနခဲ့ေသာ္လည္း လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ အျပည့္အ၀ အသံုးခ်ျခင္းမရွိသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အလုပ္သြားသည့္အခ်ိန္၊ ေလထုညစ္ညမ္းမႈႏွင့္ စြမ္းအင္တို႔ကို ေလွ်ာ့ခ်ရန္အတြက္ မီးရထားစီးသည့္ အလုပ္ဆင္းသူဦးေရ အဆေပါင္းမ်ားစြာ တိုးတက္လာဖုိ႔ လိုအပ္ သည္။ (ရန္ကုန္ျမိဳ႕ႏွင့္ အရြယ္ျခင္းတူေသာ အျခားျမိဳ႕ၾကီးမ်ားတြင္ မီးရထားစနစ္ကိုအသံုးျပဳသူမွာ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ခန္႔ရွိသည္။)
ေန႔စဥ္ပံုမွန္ခရီးေ၀းအလုပ္ဆင္းသူ ၃.၅ သန္းထဲမွ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္၏ အလုပ္သို႔လာသည့္လမ္းခရီးမွာ ေန႔စဥ္ ၃ နာရီေက်ာ္ခန္႔ ၾကာျမင့္ေနသည္။ ေန႔စဥ္အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီႏွင့္ ထပ္ေပါင္းလိုက္ပါက မိသားစု ကို လုပ္ေကၽြးေနၾကသူမ်ားသည္ မိသားစုနွင့္ ၁၁ နာရီခန္႔ ေန႔စဥ္ခြဲခြာေနရသည္ကိုေတြ႔ရသည္။ ယင္း အေျခအေနေၾကာင့္ လူမႈဘ၀မ်ားႏွင့္ကင္းကြာျခင္း၊ မိသားစုဆက္ဆံေရးပ်က္စီးေစျခင္းတို႔ကို ျဖစ္ပြား ေစႏုိင္သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ စီးပြားေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာ ဖြဲ႔စည္းတည္ေထာင္မႈအားလံုး၏ ၄၆ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ စီးပြားေရးအခ်က္အျခာက်ေသာအရပ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္နီးကပ္ေသာ ဗဟန္း၊ ၾကီးျမင့္တိုင္နွင့္ စမ္းေခ်ာင္းတို႔ ကဲ့သို႔ေသာျမိဳ႕နယ္မ်ားအနီး၌သာ တည္ရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ယင္း စီးပြားေရးဇုန္မ်ားသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕စုစုေပါင္းနယ္နမိတ္၏ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာရိွသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ေျမကြက္သံုး စြဲမႈပံုစံႏွင့္ ထူထပ္လွေသာ စီးပြားေရးအခ်က္အျခာက်သည့္ေနရာမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ခရီးေ၀းအလုပ္ ဆင္းသူ ၄၃ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ လာေရာက္ရာေနရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ယာဥ္ေၾကာၾကပ္ျခင္းႏွင့္ ယာဥ္ေၾကာေႏွးေကြးမႈတို႔သည္ နယ္ေျမတစ္ခုတည္းကိုဗဟိုတည္၍ ေျမအသံုးျပဳထားပံုေၾကာင့္ျဖစ္ သည္။
ျမိဳ႕ျပစီမံကိန္းတာ၀န္ရွိသူမ်ားႏွင့္ ယာဥ္ေၾကာကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားသည္ ယင္းသို႔ေျမအသံုး ျပဳပံုအား တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ ကြဲျပားသြားေအာင္ျပဳလုပ္ဖုိ႔ အၾကံေပးထားၾကျပီး အဓိကမက်ေသာ နယ္ေျမ မ်ား၌ စီးပြားေရးဗဟိုခ်က္ေလးမ်ား ဖန္တီးသြားဖို႔ စီစဥ္ထားၾကသည္။
ယာဥ္ေၾကာၾကပ္တည္းမႈအေျခအေနသည္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ရွိ အလုပ္သမားထုၾကီး၏ က႑အလိုက္ သက္ဆိုင္ရာအလုပ္မ်ားႏွင့္လည္း ပက္သက္ေနသည္ကိုေတြ႔ရသည္။
ျမိဳ႕တြင္းရွိအလုပ္သမားထုၾကီးထဲ မွ ၁၁ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ အစိုးရရံုးမ်ားတြင္ လုပ္ကုိင္ေနၾကျပီး ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ ကုန္သြယ္ေရးႏွင့္ ၀န္ေဆာင္မႈက႑ထဲ၌ လုပ္ကိုင္ေနၾကကာ
က်န္ ၉ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားထဲ၌ လုပ္ကိုင္ ေနၾကသည္။ ကုန္သြယ္ေရးနွင့္၀န္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ၾကေသာ အလုပ္သမားပမာဏျမင့္မား ေနျခင္းေၾကာင့္ လမ္းေဘးပ်ံက်ေစ်းသည္ေပါမ်ားလာျခင္းႏွင့္ ယာဥ္ေၾကပိတ္ဆို႔မႈအေျခအေနမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည္။
စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္လာမႈႏွင့္ပက္သက္၍ ၾကည့္ရႈလုိက္လွ်င္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္း၌ စက္မႈဇုန္ေျမကြက္ ၂၀၀၀၀ ခန္႔ရွိျပီး ၆၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာ အသံုးျပဳထားရေသးသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ယင္းေျမကြက္မ်ားကို ကုမၸဏီတစ္ခုတည္းက လက္၀ါးၾကီးအုပ္ထားျပီး ေျမကြက္တစ္ကြက္လွ်င္ က်ပ္သန္း ၆၀၀ ျဖင့္ ေရာင္းခ်လ်က္ရွိသည္။ အေျခခံအေဆာက္ဦးပါ၀င္မႈကိုပါ ထည့္တြက္မည္ဆိုပါက
ယင္းေျမကြက္တစ္ကြက္သည္ က်ပ္သန္း ၈၀၀ သို႔မဟုတ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၆ သိန္းအထိ ေစ်းေပါက္သည္ကိုေတြ႔ရသည္။
သုေတသနစစ္တမ္းတစ္ခုအရ အလုပ္သမား ၇၀၀ ႏွင့္ ၁၀၀၀ ရွိေသာ စက္ရံုတစ္ခု၏ (ဥပမာ အထည္ခ်ဳပ္၊ ပရိေဘာဂႏွင့္ နည္းပညာနိမ့္စက္ရံုမ်ား) ပွ်မ္းမွ် ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈမွာ အေမရိကန္ေဒၚလာ တစ္သန္းႏွင့္ ႏွစ္သန္းၾကားတြင္ရွိသည္။
ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္ ေျမကြက္ကုန္က်စရိတ္မွာ ၂း၁ ျဖစ္ေနျခင္းကလည္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕ႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းထဲရွိ စက္မႈလုပ္ငန္းက႑ထဲ၌ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ စီးဆင္းျခင္းအား အဟန္႔အတားျဖစ္ေစရသည့္ ေယဘူယ် အေၾကာင္းရင္းတစ္ခုလည္းျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ လူဦးေရထူထပ္မႈမညီမွ်သည္ကိုလည္း ေတြ႔ရသည္။ သက္တမ္းၾကာျမင့္ျပီျဖစ္ေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ျပနယ္နမိတ္မ်ားတြင္ အရည္အေသြးေကာင္းမြန္သည့္ အေျခခံအေဆာက္အဦးမ်ား ရွိေနျပီး
စတုရန္းမိုင္တစ္မိုင္ခန္႔လွ်င္ လူဦးေရ ၁ ေသာင္းမွ ၅ ေသာင္းအထိ ထူထပ္စြာေနထိုင္ေနျပီး ျမိဳ႕သစ္ ေဖာ္ေဆာင္ထားသည္မွာ မၾကာေသးေသာ ဆင္းရဲသည့္နယ္နမိတ္အတြင္းထဲ၌ ၇ ေထာင္မွ ၁ ေသာင္းခြဲအထိသာ ေနထိုင္သူရွိသည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ျပလူဦးေရ၏ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔မွာ ဆင္းရဲခိ်ဳ႕တဲ့ျပီး လူေနမႈအဆင့္အတန္းနိမ့္ပါးေသာ ယင္းနယ္နမိတ္အတြင္း၌ ေနထုိင္ေနၾကရသည္။
ယင္းသို႔ လူဦးေရ ထူထပ္မႈမညီမွ်ျခင္းသည္လည္း ယာဥ္ေၾကာၾကပ္တည္းမႈႏွင့္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးခက္ခဲမႈ ျပသနာမ်ား ကို ျဖစ္ေစျပီး လူမႈေရးခြဲျခားမႈမ်ားကိုပါ ျဖစ္ပြားေစသည္။
ေျမကြက္လိုအပ္မႈအတြက္ကို ၾကည့္ရႈမည္ဆုိပါက ရန္ကုန္၌ လြန္ခဲ့ေသာ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက စတင္ ၂၀၀ စတုရန္းမိုင္ခန္႔ သို႔မဟုတ္ ဧက တစ္သိန္းႏွစ္ေသာင္းခန္႔ကို ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းအတြက္ ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းရွိ ဧက ၁၇၀၀၀ ခန္႔သည္ လစ္လပ္လ်က္ရွိေနျပီး ပုဂၢဳလိက ကုမၸဏီမ်ားကို တာ၀န္ေပးအပ္ထားေသာ ေထာင္ႏွင့္ခ်ီသည့္ေျမဧကမ်ားမွာလည္း အသံုးမျပဳ ရေသးသည္ကိုေတြ႔ရသည္။
ယင္းလစ္လပ္ေနေသာ ေျမကြက္မ်ားသည္ မဂၤလာဒံုဥယ်ာဥ္ျမိဳ႕ေတာ္၊ ျမိဳ႕ပတ္ရထားလမ္းႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ရန္စီစဥ္ထားေသာ ဟံသာ၀တီေလဆိပ္သုိ႔သြားသည့္ အေ၀းေျပးလမ္းမအနီး၌ တည္ရွိ ေနသည္။
ယင္းနယ္နမိတ္မ်ားကို ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ စိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ားဆံုးရႈံးမႈကို ၾကံဳေတြ႕ ေစမည္မဟုတ္သလို လမ္းတံတားမ်ားအတြက္လည္း ပိုမိုကုန္က်ႏုိင္စရာမလိုသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ေျမကြက္ႏွင့္တိုက္ခန္းေစ်းႏႈန္းမ်ားကိုၾကည့္ပါက ရန္ကုန္ျမိဳ႕၏ေစ်းကြက္သည္ မည္သည့္အခါမွ တည္ျငိမ္ခဲ့ျခင္းမရွိသည္ကိုေတြ႔ရျပီး ေစ်းအတက္အက်လည္း မၾကာခဏျဖစ္ေပၚေနသလို
လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ကတည္းက အိမ္ျခံေျမေစ်းႏႈန္းမ်ား ေတာက္ေလွ်ာက္က်ဆင္းလာသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
ျမိဳ႕သစ္ခ်ဲ႕ထြင္မႈစီမံကိန္းႏွင့္ပက္သက္၍ ေဆြးေႏြးျပခဲ့ေသာ အေၾကာင္းအရာႏွင့္အခ်က္အလက္မ်ားထဲမွ အေရးပါဆံုးအခ်က္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္သဟဇာတျဖစ္မႈႏွင့္ ညီညြတ္မႈကို ျမွင့္တင္ေရးျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕သည္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ လူဦးေရ ၅.၂သန္းရွိခဲ့ျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ဒုတိယအၾကီးဆံုးျမိဳ႕ျဖစ္ေသာ မႏၱေလးျမိဳ႕ထက္ ၄ ဆခန္႔ ပိုမိုၾကီးမားသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏အတြင္း၌ တစ္ဦးခ်င္းဂ်ီဒီပီအမ်ားဆံုးျဖစ္ေသာ ေဒသလည္း ျဖစ္ျပီး က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈ၊ ပညာေရးအေဆာက္အဦးတို႔အျပင္ အျခားတိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္လွ်င္ အလုပ္ခန္႔အပ္မႈအမ်ားဆံုးျဖစ္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း အမ်ိဳးသားညီညြတ္မႈအတြက္ တိုင္းႏွင့္ျပည္နယ္ၾကား တန္းတူမရွိမႈနွင့္ မညီမွ်မႈတို႔ေၾကာင့္ မည္သည့္အက်ိဳးရလာဒ္ထြက္လာမလဲဆိုတာႏွင့္ တိုင္းျပည္၏ ေရရွည္အနာဂတ္မွာ မည္သည္ျဖစ္သလဲဆိုတာကို ေမးခြန္းထုတ္ရမည္ျဖစ္သည္။
အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သစ္ေၾကာင့္ လူ ၂ သန္းခန္႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းရရွိမည္ဟု ေမွ်ာ္မွန္းထားျပီး ယင္းမွာ လူဦးေရ ၈ သန္း၀န္းက်င္ခန္႔ ရွိလာႏုိင္မည္ဟု သြယ္၀ိုက္ညႊန္းဆိုေနျခင္းျဖစ္သည္။
ရန္ကုန္ျမိဳ႕၌ရွိထားျပီးသား လူဦးေရ ၅ သန္း၀န္းက်င္ခန္႔ႏွင့္ သဘာ၀အေလ်ာက္ ၾကီးထြားလာမႈတို႔ကို ထည့္တြက္ပါက ျမိဳ႕ျပ၌ အၾကီးမားဆံုး အစုလုိက္အျပံဳလုိက္ စုေ၀းေနထုိင္မႈျဖစ္လာမည္ျဖစ္ျပီး လူဦးေရ ၁၄ မွ ၁၅ သန္းအထိ ရွိလာႏုိင္သည္။
ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းမ်ားႏွင့္ ျမိဳ႕သစ္ခ်ဲ႕ထြင္မႈစီမံခ်က္မ်ားသည္ ဒုတိယကမၻာစစ္ကတည္းက ကမၻာတစ္၀န္း ေပၚေပါက္လာခဲ့ျပီး အိႏိၵယမွ ခ်န္ဒီဂါျမိဳ႕၌ လူဦးေရတစ္သန္း၊ ဘရာဇီးရွိ ဘရာစီလီယာ၌ လူဦးေရ ၂.၅သန္း၊
ပါကစၥတန္မွ အစၥလာမ္မာဘတ္ျမိဳ႕၌ လူဦးေရတစ္သန္းႏွင့္ မေလးရွားမွ ပြတ္ရာဂ်ာယာျမိဳ႕တို႔၌ လူဦေရ ၂ သိန္း တုိ႔အတြက္ အသီးသီး ျမိဳ႕သစ္ခ်ဲ႕ထြင္ခဲ့ဖူးၾကသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္စီစဥ္ထားေသာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္း သည္ထိုႏိုင္ငံအသီးသီး၏ ျမိဳ႕သစ္ေဖာ္ေဆာင္မႈစီမံကိန္းမ်ားကို လူဦးေရအရေရာ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပး ႏုိင္စြမ္းျဖင့္ပါ ေက်ာ္လြန္သြားခဲ့ျပီျဖစ္သည္။ ယင္းစီမံကိန္းသည္ ႏုိင္ငံေတာ္အဆင့္ ေျဖရွင္းရမည့္ ကိစၥမ်ိဳးျဖစ္ျပီး
မျခြင္းမခ်န္ႏွင့္ ပိုမိုျပည့္စံုက်ယ္ျပန္႔ေသာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား၊ ျဖစ္တန္ႏိုင္စြမ္းရွိေသာ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ ပက္သက္၍ ေလ့လာမႈမ်ား ပိုမိုျပဳလုပ္သြားဖို႔ လုိအပ္သည္။
ဒါ့အျပင္ ယင္းအစီအမံမ်ားအေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အဆင့္ျမင့္အာဏာပိုင္မ်ားထံမွ ေထာက္ခံခ်က္မ်ားလိုအပ္သည္။ ယင္းေထာက္ခံခ်က္အဆင့္ျပီးေနာက္တြင္စီမံကိန္းအဆင့္အတြက္ ယင္းနယ္ပယ္အတြင္း၌ အေတြ႕အၾကံဳႏွင့္ ဗဟုသုတမ်ားရွိထားျပီးျဖစ္ေသာ ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီးဌာနမ်ားထံမွ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈႏွင့္ အကူအညီမ်ားကို လိုအပ္ပါသည္။
ယခုအၾကံျပဳေဆာင္းပါးကိုေရးသားသူ ေဒါက္တာေက်ာ္လတ္သည္ ျမိဳ႕ျပစီမံကိန္းႏွင့္ ဗိသုကာပညာရွင္ တစ္ဦးျဖစ္ျပီး ေဆာက္လုပ္ေရး၀န္ၾကီးဌာနရွိ အိုးအိမ္ႏွင့္အိမ္ယာဖြံ႕ျဖိဳးေရးဦးစီးဌာန၊ ကုလသမဂၢစင္တာ၊
ရန္ကုန္ႏွင့္မႏၱေလးတကၠသိုလ္တို႔တြင္ ပါေမာကၡႏွင့္ ဂ်ာမနီႏုိင္ငံရွိ Cologne University of Applied Sciences တကၠသိုလ္တြင္ ပါေမာကၡအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးျပီး အျငိမ္းစားမယူမီတြင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္စည္ပင္ သာယာေရးေကာင္စီ၌ အၾကံေပးအျဖစ္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အထိ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူျဖစ္သည္။
Credit: irrawaddy
