က်ဴးေက်ာ္မ်ား ေနထိုင္ေရးအစီအစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ NLD အစိုးရလက္ထပ္တြင္ ထူးျခားမွဳမ်ားရွိေနျပီျဖစ္သည္။
ပထမထူးျခားခ်က္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ က်ဴးေက်ာ္ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္မ်ားတြင္ ယခုအႀကိမ္သည္ အေရအတြက္ အမ်ားဆံုးျဖစ္ သည္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ၏ ၁၉၅၉-၆၀ ခုႏွစ္အတြင္း ၿမိဳ႕သစ္မ်ားတည္ေဆာက္၍ က်ဴးေက်ာ္ ေနရာခ်ထားေရး အစီအစဥ္အရ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားသည့္ က်ဴးေက်ာ္အိမ္ေထာင္စု ၃၀,၀၀၀ (သံုးေသာင္း) ေက်ာ္မွ်သာရွိသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ တပ္မေတာ္အစိုးရလက္ထက္ ၿမိဳ႕ သစ္မ်ားတည္ေဆာက္၍ က်ဴး ေက်ာ္ေနရာခ်ထားမႈအစီအစဥ္တြင္ က်ဴးေက်ာ္အိမ္ေထာင္စု ေပါင္း ၈၀,၀၀၀ (ရွစ္ေသာင္း)မွ်သာရွိ၏။ ယခု ျပည္သူ႔အစိုးရလက္ထက္၌ က်ဴးေက်ာ္အိမ္ေထာင္စုေပါင္း တစ္သိန္းေက်ာ္ရွိၿပီး လူဦးေရ ေလးသိန္းေက်ာ္ရွိမည္ဟု ခန္႔မွန္းထားသည္။
UNHABITAT ၏ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ ထြက္ေပၚခဲ့ေသာ စာရင္းအရပင္ က်ဴးေက်ာ္အိမ္ေထာင္စု ရွစ္ေသာင္းေက်ာ္ႏွင့္ လူဦးေရသံုးသိန္းေက်ာ္ရွိေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ယခင္က်ဴးေက်ာ္ေနရာခ်ထားမႈ သမုိင္းျဖစ္စဥ္ႏွစ္ရပ္ထက္ ယခုအႀကိမ္မွာ အေရအတြက္မ်ားစြာ ပိုမိုမ်ားျပားေနျခင္းျဖစ္သည္။
ဒုတိယအခ်က္မွာ ယခင္ ၁၉၅၉-၆၀ ခုႏွစ္ ၿမိဳ႕သစ္တည္၍ ေနရာခ်ထားျခင္းႏွင့္ ၁၉၈၈ မွ ၁၉၉၄ အထိ ၿမိဳ႕သစ္တည္၍ ေနရာခ်ထားျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကို တပ္မေတာ္အစိုးရမွ တာဝန္ယူေဆာင္ရြက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ယခုအႀကိမ္၌ အေရအတြက္ အမ်ားဆံုးကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးရမည့္ အစုိးရမွာ အရပ္သားအစိုးရျဖစ္သျဖင့္ သမုိင္းဝင္မွတ္တမ္းတင္ရမည့္ ထူးျခားခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။
က်ဴးေက်ာ္မ်ားႏွင့္ ဝန္ထမ္းမ်ားေနထိုင္ေရးအတြက္ ‘ဧက ၂,၀၀၀ ရွိ စီမံကိန္းတစ္ခု’ ဟူေသာအခ်က္ေၾကာင့္ ဧက ၂,၀၀၀ ရွိေသာ နယ္ေျမေဒသတစ္ခုတည္း၌ပင္ စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္မည့္သေဘာပင္ျဖစ္သည္။
ဤသို႔ဆုိလွ်င္ ၁၉၅၉-၆၀ ခုႏွစ္က က်ဴးမ်ားကို ေနရာခ်ထားပံု၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္အလြန္က က်ဴးမ်ားကို ေနရာခ်ထားပံုႏွင့္ အလြန္ကြဲျပားျခားနားသြားမည္ျဖစ္၏။ ဤအခ်က္သည္ အားသာခ်က္ျဖစ္မည္ေလာ၊ အားနည္းခ်က္ျဖစ္မည္ေလာမွာ ရန္ကုန္တိုင္းအစိုးရေပၚတြင္ မူတည္ေနျခင္းျဖစ္သည္။
၁၉၅၉-၆၀ ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေပၚမွ က်ဴးမ်ားအား ေတာင္ဥကၠလာပသို႔ အိမ္ေထာင္စု ၁၁,၇၁၇ စု ေျမာက္ဥကၠလာပသို႔ ၁၂,၉၂၃ စု သာေကတသို႔ ၉,၂၂၆ စုစသည္ျဖင့္ ေနရာသံုးေနရာခြဲျခားခ်ထားေပးခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ စုစုေပါင္း က်ဴးေက်ာ္အိမ္ေထာင္စု ၈၄,၀၁၇ စုကို လိႈင္သာယာ၊ ေရႊျပည္သာ၊ ဒဂံု (ေတာင္)၊ ဒဂံု (အေရွ႕)၊ ဒဂံု (ဆိပ္ကမ္း)ႏွင့္ ဒဂံု (ေျမာက္)တြင္ ခြဲျခားခ်ထား ေပးခဲ့၏။ အေနာက္ဘက္ႏွင့္ နီးသူမ်ားကို အေနာက္ဘက္၊ ေျမာက္ဘက္ႏွင့္ နီးသူမ်ားကို ေျမာက္ဘက္၊ အေရွ႕ႏွင့္ နီးသူမ်ားကို အေရွ႕ဘက္စသည္ျဖင့္ လက္ရွိေနရာေဒသႏွင့္ နီးရာၿမိဳ႕သစ္မ်ားသို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနရာခ်ထားေပးေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရ၏။
ယခုအခါ လိႈင္သာယာတြင္ရွိေသာ က်ဴးမ်ားႏွင့္ ဒဂံု (ဆိပ္ကမ္း) ရွိ က်ဴးမ်ားကို
‘ စီမံကိန္းတစ္ခုတည္း ’ အတူေပါင္းထားမည့္အေနအထားလဲျဖစ္ေပၚလ်ွက္ရွိသည္။
က်ဴးေက်ာ္မ်ား၏ လက္ရွိေနထုိင္မႈသည္ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ နီးစပ္ ျခင္း၊ ေဆြမ်ိဳးမိတ္ေဆြမ်ားႏွင့္ နီးစပ္ျခင္းအေပၚ မူတည္ၿပီး ေနထုိင္ျခင္းလည္းျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ မိမိတုိ႔ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ နီးရာဝန္းက်င္၌ က်ဴးေက်ာ္အေျခစိုက္ေနထိုင္ၾကသည္ ျဖစ္၍ ဧက ၂,၀၀၀ သည္ လိႈင္သာယာတြင္ျဖစ္ပါက လိႈင္သာယာရွိ က်ဴးတုိ႔အတြက္ အဆင္ေျပေသာ္လည္း ဒဂံု (ဆိပ္ကမ္း)၊ ဒဂံု (ေတာင္) စသည္တုိ႔မွ က်ဴးမ်ားအ တြက္ အေျခတက်ေနရဖို႔အေရးမွာ အလုပ္အကိုင္ႏွင့္ေဝး၍ အဆင္ေျပရန္ခက္ခဲမည္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕ျပစီမံ ကိန္း ပညာရွင္မ်ား၏ ေလ့လာ ေတြ႕ရွိခ်က္မ်ားအရ အလုပ္ႏွင့္ ေနအိမ္သည္ တစ္နာရီအတြင္း ေရာက္ရွိႏုိင္ေသာ ခရီးအကြာအေဝးသာျဖစ္သင့္ေၾကာင္း သုေတတနစစ္တမ္းမ်ားကဆိုသည္။
တစ္ေနရာတည္းမဟုတ္ဘဲ ျဖန္႔ၾကက္စီစဥ္ေပးႏုိင္မည့္ စီမံကိန္းက ပိုမိုေကာင္းမြန္မည္ျဖစ္သည္။
ဥပမာ-လိႈင္သာယာသည္ လက္ရွိက်ဴးေက်ာ္မ်ား၏ ၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္းနီးပါးမွ်ရွိ၍ ၎ ေဒသ၌ပင္ စီမံကိန္းတစ္ခုရွိသင့္ေပသည္။ ထို႔အတူ ဒဂံုၿမိဳ႕သစ္ ေလးၿမိဳ႕နယ္သည္ က်ဴးေက်ာ္အေရအတြက္ ဒုတိယအမ်ားဆံုးျဖစ္ ၍ ၎ေဒသအတြင္း တစ္ေနရာ၌ အလားတူ စီမံကိန္းတစ္ခုရွိသင့္ ေပသည္။ ၎ဗဟိုခ်က္မႏွစ္ခုႏွင့္ နီးရာေဒသမ်ားမွ က်ဴးမ်ားအား ၎ႏွစ္ေနရာသို႔ ပူးေပါင္းေနထိုင္ရန္ စီစဥ္ေပးႏုိင္မည္ျဖစ္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ သန္လ်င္ႏွင့္ ဒလစသည္တုိ႔အတြက္မူ သက္ဆုိင္ရာေဒသ ႏွင့္ စီမံကိန္းငယ္မ်ား သီးျခား ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ဟုျမိဳ ့ျပပညာရွင္မ်ားက အၾကံျပဳထားျပီျဖစ္သည္။
ထို ့ေၾကာင့္ အရပ္သားအစိုးရလက္ထပ္ ပထမဆံုးက်ဴးေက်ာ္မ်ားေရြွ ့ေျပာင္းေရးစီမံခ်က္ေအာင္ျမင္မွဳရွိမရွိကို ေစာင့္ၾကည့္ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။
ေနးရွင္းျမန္မာ မွ iMyanmarHouse.com (အိုင္ျမန္မာေဟာက္စ္ေဒါ႔ကြန္း) အတြက္ အထူးေရးသားေဖာ္ျပသည္။
Credit: iMyanmarHouse.com
