တိုင္းျပည္ရဲ့ နိုင္ငံေရးအေျခအေန ပြင့္လင္းျမင္သာရွိလာတာနဲ႔အမၽွ ကၽြဲကူးေရပါဆိုသလို ခရီးသြားလုပ္ငန္းလည္း တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာပါတယ္။ ခရီးသြားလုပ္ငန္းရဲ့ အဓိကေမာင္းႏွင္အားျဖစ္တဲ့ ဟိုတယ္ေတြရဲ့ အခန္းက႑ကလည္း အိပ္ေပ်ာ္ေနရာကေန တစ္ဖန္နိုးထ အသက္ဝင္လွုပ္ရွားလာခဲ့တာ အခုဆိုရင္ တစ္နိုင္ငံလုံးမွာ ဟိုတယ္ႏွင့္ တည္းခိုရိပ္သာ ၁,၆၀ဝ နီးပါးရွိေနပါၿပီ။
အတိအက်ဆိုရရင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလကုန္အထိ ဟိုတယ္ႏွင့္တည္းခိုရိပ္သာ ၁ç၅၉၀ မွာ အခန္းေပါင္း ၆၉,၃၇၈ ခန္း ရွိပါတယ္။ ဒီပမာဏက လက္ရွိဝင္ေရာက္ေနတဲ့ နိုင္ငံျခားသား ခရီးသြားမ်ားကို ဝန္ေဆာင္မႈေပးနိုင္တဲ့ အခန္းအေရအတြက္ထက္ သာလြန္ေနပါတယ္။
ဟိုတယ္အမ်ားစုက နိုင္ငံျခားသားခရီးသြားအလာမ်ားတဲ့ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြျဖစ္တဲ့ ရန္ကုန္၊ မႏၲေလး၊ အင္းေလး၊ ပုဂံလို ေနရာမ်ိဳးကေန ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းကေန ေတာင္ပိုင္းအထိ ခရီးအသြားနည္းတဲ့ ေနရာေဒသေတြအထိ ရွိေနၿပီျဖစ္ပါတယ္။
ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းက တိုက္ရိုက္ပတ္သက္ေနတဲ့အတြက္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဖြံ့ၿဖိဳးေရးမွာ ဟိုတယ္ေတြရဲ့ အခန္းက႑ကလည္း အေရးပါေနပါတယ္။ ယခုႏွစ္ဆန္းပိုင္းက ထိုင္းနိုင္ငံ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံခရီးသြားလုပ္ငန္းဖိုရမ္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံက ဟိုတယ္ငါးလုံးက အာဆီယံအစိမ္းေရာင္ဟိုတယ္ဆု (ASEAN Green Hotel Awards) လက္ခံရရွိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ဟိုတယ္အေရအတြက္နဲ႔စာရင္ အစိမ္းေရာင္ဟိုတယ္ဆုရတဲ့ ဟိုတယ္နည္းေနတဲ့အျပင္ ဆုရခဲ့တဲ့ ဟိုတယ္ေတြထဲမွာ ရန္ကုန္နဲ႔ မႏၲေလးလို ၿမိဳ႕ႀကီးေတြက ဟိုတယ္ေတြတစ္ခုမွ မပါဝင္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ျမန္မာနိုင္ငံက အာဆီယံ အစိမ္းေရာင္ဟိုတယ္ဆု ရရွိတဲ့ ဟိုတယ္အေရအတြက္ဟာ ၁၀ လုံးထက္ မပိုဘူးလို႔ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန၊ တာဝန္ရွိသူက ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဟိုတယ္ႏွင့္ တည္းခိုရိပ္သာ ၁,၆၀ဝ နီးပါးရွိေပမဲ့ အာဆီယံ သတ္မွတ္ခ်က္စံႏွုန္းအရ ဆုရတဲ့ ဟိုတယ္က ႏွစ္စဥ္ ၁၀ လုံးထက္ မပိုတာေၾကာင့္ က်န္တဲ့ ဟိုတယ္ေတြက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ ျဖစ္ရဲ့လားလို႔ ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
အာဆီယံအစိမ္းေရာင္ ဟိုတယ္ဆုအတြက္ အဓိကက်တဲ့ သတ္မွတ္ခ်က္စံႏႈန္းနဲ႔ လိုအပ္ခ်က္ ၁၁ ခ်က္ရွိတဲ့အနက္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေကာင္းမြန္စြာ စီမံခန္႔ခြဲျခင္းလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ စီမံခန္႔ခြဲေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာဝန္ထမ္းမ်ားကို အခါအားေလ်ာ္စြာ သင္တန္း ပို႔ခ်ေပးျခင္း၊ စြန္႔ပစ္အညစ္အေၾကးကို ျပန္လည္သန္႔စင္ အသုံးျပဳျခင္း၊ စက္ကိရိယာမ်ား အသုံးျပဳ၍ ေရထုအဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစမည့္ အရာမ်ားမွ ကာကြယ္ျခင္းႏွင့္ အညစ္အေၾကးထုတ္လႊင့္မွု ေလ်ာ့ခ်ျခင္း၊ စြမ္းအင္ ေခၽြတာသုံးစြဲျခင္း၊ ဓာတ္ေငြႏွင့္ အဆိပ္ျဖစ္ေစနိုင္သည့္ ဓာတုပစၥည္းမ်ားယိုစိမ့္မွု မရွိေစရန္ သိုေလွာင္ကန္ေတြ ပုံမွန္စစ္ေဆး ေဆာင္ရြက္ျခင္းစတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါဝင္ပါတယ္။
ဟိုတယ္ေတြရဲ့ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းနဲ႔ ေရဆိုးထုတ္လႊင့္မွုကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေနျခင္း မရွိေသးတဲ့အတြက္ ဟိုတယ္အားလုံးက ေရဆိုးသန္႔စင္မွုစနစ္၊ သို႔မဟုတ္ စက္ကိရိယာ တပ္ဆင္အသုံးျပဳျခင္း ရွိ၊ မရွိ ေျပာဖို႔ခက္တယ္လို႔ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ႀကီးၾကပ္ေရးဌာနခြဲ ညႊန္ၾကားေရးမွုး ဦးမ်ိဳးဝင္းညြန္႔က ေျပာပါတယ္။
"အဓိကေတာ့ ဝန္ေဆာင္မွုအပိုင္းပဲစစ္တယ္။ ေရဆိုးမိလႅာကို ျပန္စစ္ေပးတာတို႔၊ ျပန္စစ္ေပးပါဆိုၿပီး ညႊန္ၾကားခ်က္လည္း မရွိဘူး။ အေသးစိတ္ကိုေတာ့ စည္ပင္က စစ္တယ္" လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
မႏၲေလးတိုင္းေဒသႀကီး၊ ပုဂံေညာင္ဦးေဒသရွိ ေရဆိုးသန္႔စင္စနစ္ တပ္ဆင္ထားျခင္း မရွိတဲ့ ဟိုတယ္၊ တည္းခိုရိပ္သာနဲ႔ တည္းခိုခန္းေတြကို အျမန္ဆုံးတပ္ဆင္အသုံးျပဳရန္ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားညႊန္ၾကားမွု ဦးစီးဌာန မႏၲေလး႐ုံးခြဲက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ ညႊန္ၾကားခ်က္ ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။
တစ္ဆက္တည္းမွာပဲ ေရဆိုးစြန္႔ပစ္မွုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတ္မွတ္ခ်က္ စည္းကမ္းမ်ား လိုက္နာမွုမရွိတဲ့ ဟိုတယ္ေတြကို လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ပိတ္သိမ္းသြားမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ခရီးသြားလုပ္ငန္း တိုးတက္လာတာနဲ႔အမၽွ ဟိုတယ္ေတြမွာ ေရဆိုးသန္႔စင္တဲ့ စက္ကိရိယာ (သို႔) စနစ္ မျဖစ္မေန လိုအပ္ပါတယ္။
နိုင္ငံတကာရင္းႏွီးျမႇပ္ႏွံမွုနဲ႔ဆက္စပ္ၿပီး ဝင္ေရာက္လာတဲ့ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းေတြမွာ ဒီစနစ္ ပါဝင္ေလ့ရွိေပမဲ့ နိုင္ငံသားပိုင္ အေသးစားႏွင့္ အလက္စား ဟိုတယ္လုပ္ငန္းအမ်ားစုကေတာ့ ထိုစနစ္နဲ႔ အလွမ္းကြာေဝးေနပါေသးတယ္။
ေရဆိုးသန္႔စင္စက္ တစ္လုံးကို အနည္းဆုံး က်ပ္သိန္း ၅၀ မွ ၃၀ဝ အထိရွိၿပီး ခလုတ္တစ္ခ်က္ႏွိပ္႐ုံနဲ႔ သန္႔စင္ေပးနိုင္တဲ့ ေရဆိုးသန္႔စင္စနစ္တပ္မယ္ဆိုရင္ သက္ဆိုင္ရာ ဟိုတယ္အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ၿပီး ေဈးႏွုန္းကြာျခားခ်က္ရွိနိုင္ပါတယ္။ ဟိုတယ္တစ္ခု မတည္ေဆာက္ခင္ စြန္႔ပစ္အညစ္အေၾကးေတြကို ဘယ္လိုစီမံခန္႔ခြဲ စြန္႔ပစ္ပါမယ္ဆိုတဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမွု စီမံကိန္း (EMP) ေရးဆြဲၿပီး ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာနကို တင္ျပရပါတယ္။
သတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းကိုသာ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ဦးစီးဌာနက ေထာက္ခံခ်က္ထုတ္ေပးမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ထိုေထာက္ခံခ်က္ပါမွ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးဝန္းႀကီးဌာနကို ဟိုတယ္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္နဲ႔ လုပ္ငန္းလိုင္စင္ ေလၽွာက္ထားနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာနကို တင္ျပလာတဲ့ (EMP) အစီရင္ခံစာေတြကို ေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီးမွ ေထာက္ခံခ်က္ ထုတ္ေပးတယ္ဆိုေပမဲ့ ေရဆိုးသန္႔စင္စနစ္ မတပ္ဆင္ရေသးတဲ့ ဟိုတယ္ေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။
"ျမန္မာနိုင္ငံရင္းႏွီးျမႇုပ္ႏွံမွု ေကာ္မရွင္ကလာတဲ့ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းေတြဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီ လာစျမဲပဲ။ က်န္တဲ့ ဟိုတယ္ေတြ အကုန္ရွိ၊ မရွိေတာ့ မသိနိုင္ဘူး" လို႔ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဦးစီးဌာန၊ သယံဇာတႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမွူးခ်ဳပ္ ဦးစိန္ထြန္းလင္းက ေျပာပါတယ္။
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္စီမံခန္႔ခြဲမွု စီမံကိန္းတစ္ခု အမွန္တကယ္ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ သက္ဆိုင္ရာေနရာေဒသမွာ ကြင္းဆင္းေလ့လာၿပီးေနာက္ အနည္းဆုံးသုံးလမွ အမ်ားဆုံး ေျခာက္လခန္႔ အခ်ိန္ယူ ေရးဆြဲရေလ့ရွိတယ္လို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးပညာရွင္ (Myanmar Water Engineering and Products) ကုမၸဏီ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မွု ဒါရိုက္တာ ဦးခင္ေမာင္ဝင္းက ေျပာပါတယ္။
"ဟိုတယ္တိုင္းမွာလည္း (EMP)နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြ ေရးရတယ္။ ေရးလာတဲ့ဟာကို သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဌာနက ၾကည့္ေပးရမယ္။ ၿပီးရင္ ဟိုတယ္လိုင္စင္ေလၽွာက္တဲ့အခါ၊ လိုင္စင္သက္တမ္းတိုးတဲ့အခါ တကယ္ လုပ္၊ မလုပ္ ထိန္းခ်ဳပ္ေပါ့" လို႔ သူက ေျပာျပပါတယ္။
ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီးဌာနသည္ ဟိုတယ္ႏွင့္ တည္းခိုရိပ္သာ လုပ္ငန္းလိုင္စင္၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းလိုင္စင္၊ ဧည့္လမ္းညႊန္လိုင္စင္နဲ႔ ခရီးသြားလာေရး ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းလိုင္စင္ ေလးမ်ိဳးထုတ္ေပးလ်က္ရွိၿပီး ထိုလိုင္စင္ အမ်ိဳးအစားအားလုံးသည္ ႏွစ္ႏွစ္တစ္ခါ သက္တမ္းတိုး ေဆာင္ရြက္ရပါတယ္။
ထို႔ျပင္ အင္းေလးကဲ့သို႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ကာကြယ္ထိန္းသိမ္းေသာ ေဒသမ်ားမွာ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္း သိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာ ဝန္ႀကီးဌာန ေထာက္ခံခ်က္၊ ပုဂံကဲ့သို႔ ယဥ္ေက်းမွုအေမြအႏွစ္ေဒသမ်ားမွာ သာသနာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွုဝန္ႀကီးဌာနေထာက္ခံခ်က္၊ ကမ္းေျခေဒသမ်ားမွာ ကမ္းေျခေဒသေရရွည္ တည္တံ့ခိုင္ျမဲေရးအတြက္ ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ဝန္ႀကီးဌာနရဲ့ ေထာက္ခံခ်က္ေတြ လိုအပ္မွာျဖစ္ၿပီး အခါအားေလ်ာ္စြာ ညႊန္ၾကားခ်က္ေတြကိုလည္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ခရီးသြားလုပ္ငန္းရဲ့ အဓိက စက္ယႏၲရားျဖစ္တဲ့ ဟိုတယ္လုပ္ငန္းမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ေအာင္ျမင္ရန္ အေရးႀကီးသလို ထိုဟိုတယ္လုပ္ငန္းမ်ားဟာ ခရီးသြားလုပ္ငန္းရဲ့ ပင္မေရေသာက္ျမစ္ျဖစ္တဲ့ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္၊ ေဂဟစနစ္မ်ားနဲ႔ သဟဇာတျဖစ္မျဖစ္ စစ္ေဆးေဆာင္ရြက္ရန္လည္း အေရးတႀကီး လိုအပ္လွပါတယ္။
Credit: The Myanmar Times
