'' ယခုကာလမွာ သဘာဝ ေဘးေတြက မၾကာခဏျဖစ္ေန ေတာ့ ေရႀကီးလုိ႔ အိမ္ပါသြားတယ္၊ ေလျပင္းတုိက္လုိ႔ အိမ္ၿပိဳက်သြား တယ္ အိမ္မီးေလာင္သြားတယ္၊ စတဲ့သဘာဝေဘးေတြနဲ႔ ေတြ႔ရင္ အိမ္ငွားေနသူေတြမွာ ဘယ္လုိ အခြင့္အေရးရရွိႏုိင္သလဲ'' ဟု မိတ္ ေဆြ တစ္ဦးက ေဆြးေႏြးေမးျမန္း လာပါသည္။ ထုိေၾကာင့္ ဗဟုသုတ အျဖစ္ ဤေဆာင္းပါးကုိ ေရးသား လုိက္ပါသည္။
အိမ္ငွားမ်ား
အိမ္ငွားေနထုိင္သူမ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ေသာ္ ေလးမ်ဳိးေတြ႔ ရပါသည္။
၁။ လစဥ္အိမ္ငွားရမ္းခ မွန္ မွန္ေပး၍ ငွားရမ္းေနထုိင္ျခင္း။
၂။ ႏွစ္ခ်ဳပ္စနစ္ျဖင့္ အိမ္ငွား ရမ္းခေပး၍ ငွားရမ္းေနထုိင္ျခင္း။
၃။ စေပၚေငြေပးစနစ္ျဖင့္ အိမ္ငွားရမ္းခေပး၍ ငွားရမ္းေန ထုိင္ျခင္း။
၄။ အေပ်ာက္ေငြေပးစနစ္ ျဖင့္ အိမ္ငွားရမ္းခေပး၍ ငွားရမ္း ေနထို္င္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ေပသည္။
ဤတြင္အေပ်ာက္ေငြေပးစနစ္ျဖင့္ ငွားရမ္းေနထုိင္သည့္ အေဆာက္အအုံ ပ်က္စီးသြားပါက အေပ်ာက္ေငြျဖင့္ ဝယ္ယူထား ေသာ တုိက္ခန္းပုိင္ရွင္တုိ႔သည္ မူ လေျမကြက္ေပၚတြင္ စုေပါင္းေငြ စုိက္ထုတ္၍ အေဆာက္အအုံ သစ္ေဆာက္လုပ္ခြင့္ရွိေပသည္။
သို႔ေသာ္ အျခားေသာ စနစ္ျဖင့္ ငွားရမ္းေနထုိင္သူတုိ႔မွာ မိမိငွားရမ္း ေနထုိင္ေသာ အ ေဆာက္အအုံ ပ်က္စီးၿပိဳက် မီး ေလာင္သြား ခဲ့ေသာ္ အေပ်ာက္ စနစ္ျဖင့္ ငွားရမ္းေနထုိင္သူတုိ႔ ကဲ့ သို႔ အခြင့္အေရးရရွိမည္ မဟုတ္ ေပ။
ဤသည္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ တရား႐ုံးမွ ဆုံးျဖတ္ထားသည့္ စီရင္ထုံးတစ္ခုကုိ တင္ျပလုိပါသည္။
''ေဒၚက်င္မႈံႏွင့္ ေဒၚက်င္ရီ ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္၊ ျမန္မာႏုိင္ငံ တရားစီရင္ထုံး စာမ်က္ႏွာ ၈၆'' အမႈမွာ ေဒၚက်င္ရီက ေဒၚက်င္မႈံ အေပၚ ငွားရမ္း ထားသည့္ ဥပစာ ကုိ ျပန္လည္ေပးအပ္ေစရန္ တရား စြဲဆုိခဲ့ရာ အႏုိင္ဒီကရီရသျဖင့္ ေဒၚက်င္မႈံမွ ၿမိဳ႕နယ္တရား႐ုံး၏ အမိန္႔အေပၚ တရား႐ုံးအဆင့္ ဆင့္သို႔ ျပင္ဆင္မႈေလွ်ာက္ထားခဲ့ ရာ ဗဟုိတရား႐ုံးသို႔ ျပင္ဆင္မႈ တင္သြင္းခဲ့ေသာ အမႈျဖစ္သည္။
ဗဟုိတရား႐ုံးက သုံးသပ္ဆုံးျဖတ္သည္မွာ ယခုအမႈတြင္ ေဒၚက်င္မႈံသည္ အေဆာက္အအုံ ပုိင္ရွင္ျဖစ္ၿပီး၊ အဆုိပါ အမွတ္ ၃၂ (က)ႏွင့္ (ခ)အေဆာက္အအုံမွ ၃၂(ခ)ဟု အမည္ေပါက္ေသာ အိမ္ခန္းကို တစ္ခ်ိန္က ေဒၚက်င္ရီအား ငွားရမ္းခဲ့သည္။ ယင္းအ ေဆာက္အအုံ တစ္ခုလုံးမွာ မီး ေလာင္ျခင္းခံရသျဖင့္ လုံးဝပ်က္စီးသြားသည္။ ေဒၚက်င္မႈံက မီး သင့္ေသာ ေနရာေဟာင္း တြင္ အ ေဆာက္အအုံသစ္ ျပန္လည္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးေသာအခါ မူလအိမ္ငွား ေဒၚက်င္ရီက မူလငွားရမ္းသည့္အတုိင္း အိမ္ခန္း ကို ျပန္လည္ငွားရန္အေရးဆုိရာ ေဒၚက်င္မႈံက ျငင္းဆန္သျဖင့္ ေဒၚက်င္ရီက ဥပစာ ငွားရမ္းျခင္းကို ျပန္လည္ေပးအပ္ေစရန္ တရားစြဲ ဆုိ ျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒၚက်င္မႈံက မူလငွားရမ္း ခဲ့သည့္ အိမ္ခန္းမွာ မီးသင့္ေလာင္ ၍ လုံးဝပ်က္စီးသြားၿပီျဖစ္သည္။ ဤအေျခအေနတြင္ အေဆာက္အ အုံသစ္၌ ျပန္လည္ငွားရမ္းရန္ ေဒၚ က်င္ရီမွ အေရးဆုိခြင့္မရွိေတာ့ ေၾကာင္း ထုေခ်သည္။
ဤအမႈတြင္ အျငင္းမပြားသည့္အခ်က္မွာ မူလငွားရမ္းခဲ့သည့္ အိမ္ခန္းသည္ မီးသင့္ ေလာင္၍ လုံးဝပ်က္စီးခဲ့ေပသည္။ ဤအေျခ အေနတြင္ မူလကနဦးက ေဒၚက်င္ရီအား ငွားရမ္းထားသည့္ အိမ္ခန္းမရွိေတာ့သည့္အေလ်ာက္ ေဒၚက်င္မႈံအေနျဖင့္ ကြယ္ေပ်ာက္ ပ်က္စီးသြားၿပီးျဖစ္ ေသာ ယင္းအိမ္ခန္းကို ေပးအပ္ ရန္ မုခ်မျဖစ္ႏုိင္သည့္ အေျခအ ေနသို႔ ဆုိက္ေရာက္ခဲ့သည္ဟု ဆုိရ မည္။
သို႔ျဖစ္၍ ေဒၚက်င္မႈံႏွင့္ ေဒၚက်င္ရီတုိ႔ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည့္ အိမ္ငွားရမ္းျခင္းဆုိင္ရာ ပဋိညာဥ္မွာပဋိညာဥ္အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၆ အရ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီဟု ေကာက္ ယူသင့္ေပသည္။
ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းေရး ဥပ ေဒပုဒ္မ ၁ဝ၈ (င)တြင္ ငွားရမ္း သည့္ ပစၥည္း၏ ''အဓိက အစိတ္ အပုိင္း''မွာ မီးေဘး၊ ေရေဘး၊ ေလ ေဘး အစရွိသည့္ ေဘးအႏၲရာယ္တစ္ရပ္ရပ္ က်ေရာက္ေသာ ေၾကာင့္ လုံးဝပ်က္စီးသြားလွ်င္ျဖစ္ ေစ သို႔မဟုတ္ ငွားရမ္းသည့္ ရည္ ရြယ္ခ်က္အတုိင္း အသုံးျပဳမရသည့္ အေျခသို႔ ဆုိက္ေရာက္ခဲ့သည္ျဖစ္ေစ၊ ျဖစ္ေပၚလာပါက ငွားရမ္းမႈကို ငွားယူသူက ပယ္ ဖ်က္ႏုိင္ေၾကာင္းျပဆုိထားသည္။
ယခုအမႈတြင္ ငွားရမ္းထား သည့္ 'အဓိက အစိတ္အပုိင္း'မွ် မက၊ အိမ္တစ္ခုလုံး ေလာင္ကြၽမ္း ပ်က္စီးကြယ္ေပ်ာက္သြားၿပီျဖစ္သ ျဖင့္ ဤအမႈသည္ ပစၥည္းလႊဲ ေျပာင္းေရး အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁ဝ၈ (င)ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ အက်ဳံးဝင္သည္ဟု ယူဆရန္မ သင့္ေခ်။
ထုိ႔ျပင္ ေဒၚက်င္မႈံႏွင့္ ေဒၚက်င္ရီတုိ႔သည္ ေနာက္ထပ္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္ထားသည့္ အေဆာက္အအုံသစ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွားဆက္သြယ္မႈ မရွိေခ်။ သို႔ျဖစ္၍ ေဒၚက်င္ရီသည္ ယင္းအေဆာက္အအုံသစ္ကို ၄င္း အား ငွားရမ္းရန္အတြက္ အေရး ဆုိခြင့္တစ္စုံတစ္ရာမရွိေၾကာင္း ဆုံးျဖတ္ခဲ့ေပသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ အထက္ေဖာ္ျပ ပါ စီရင္ထုံးတြင္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္း ေရး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁ဝ၈ (င) အရ ငွားရမ္းထားသည့္ အေဆာက္အ အုံ၏ အဓိက အစိတ္အပိုင္းပ်က္ စီးသြားသည့္တုိင္း ငွားရမ္းေနထုိင္ သူအေနျဖင့္ အေဆာက္အအုံမွ ဆင္းေပးရန္ ဆႏၵမရွိလွ်င္ အိမ္ရွင္ အိမ္ငွားအျဖစ္ ဆက္လက္ေနထုိင္ ခြင့္ရွိမည္ျဖစ္သည္။
သို႔ေသာ္ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္ တစ္ခုခုေၾကာင့္ ငွားရမ္း ေနထုိင္သည့္ အေဆာက္အအုံ တစ္ခုလုံး ေပ်ာက္ဆုံး ပ်က္စီး၊ ၿပိဳ က်သြားပါက အိမ္ရွင္အိမ္ငွားအ ျဖစ္မွ ျပတ္ေတာက္သြားၿပီျဖစ္သ ျဖင့္ ျပန္လည္တည္ေဆာက္သည့္ အေဆာက္အအုံ အသစ္တြင္ အိမ္ ငွားအျဖစ္ ျပန္လည္ရပိုင္ခြင့္ရွိ မည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ဗဟုသုတ အျဖစ္ ေရးသားလုိက္ပါသည္။
Credit: Zaygwet ထီယု (ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ)
