ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာရသူနဲ႔ တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္ဆုိတာ မတူဘူးလား။ ဘာကြာျခားခ်က္ရွိသလဲဟု မိတ္ေဆြတစ္ဦးက စာေရးသူထံ လာေရာက္ ေမးျမန္းပါသည္။
''သာမန္အားျဖင့္ ဖတ္ၾကည့္ လုိက္ရင္ေတာ့ တူတယ္လုိ႔ ထင္ၾကတယ္။ ဥပေဒအရေတာ့ မတူဘူး။ ျခားနားမႈရွိတယ္''
''အခ်ဳိ႕ကလည္း ကုိယ္စားလွယ္ လႊဲစာရသူနဲ႔ တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္ဆုိတာ တစ္ဦးတည္းပဲ၊ အေခၚအေဝၚမတူတာလုိ႔ ေျပာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နည္းနည္းရွင္းျပေပးပါဦး''
''သူငယ္ခ်င္းအေနနဲ႔ ဘာမ်ား အခက္အခဲေတြ႔ေနလုိ႔လဲ''
''ဒီလုိ သူငယ္ခ်င္း။ ေျမတစ္ကြက္ဝယ္မယ္လုိ႔ သြားၾကည့္ေတာ့ ပုိင္ရွင္က အေမြရထားတာလုိ႔ ေျပာတယ္။ ပုိင္ရွင္က ကြယ္လြန္သြားၿပီျဖစ္လုိ႔ သူ႔ရဲ႕ တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္က တာဝန္ယူေရာင္းမွာျဖစ္တယ္။ စာခ်ဳပ္စာတမ္းခ်ဳပ္မယ္ဆုိရင္ လည္း အဲဒီတရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္နဲ႔ပဲ ခ်ဳပ္ဆိုရမယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာေပးထားလားဆုိ ေတာ့လည္း မဟုတ္ဘူးလုိ႔ ေျပာတယ္။
အဲဒါ နားမရွင္းဘူးျဖစ္ေန တယ္။ ဘယ္လုိ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ ဆိုတာ သိခ်င္လုိ႔''
''ကုိယ္စားလွယ္ Agent ဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ပဋိညာဥ္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၈၂ မွာ ကုိယ္စားလွယ္ဆုိသည္မွာ မိမိကိုယ္စား ကိစၥတစ္ရပ္ရပ္ကို ေဆာင္ရြက္ရန္ ခန္႔ထားခံရသူလုိ႔ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆုိထားတယ္။ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ လႊဲအပ္တဲ့အခါ ဥပေဒနဲ႔အညီ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာျပဳလုပ္ ခန္႔ထားၾကပါတယ္။ အခ်ဳိ႕လည္း စာ ခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံတင္႐ုံးမွာ ကုိယ္ စားလွယ္လႊဲစာကုိ ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆုိၾကတာ ရွိပါတယ္''
''ကုိယ္စားလွယ္ လႊဲအပ္သူ ကြယ္လြန္သြားရင္ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာ ပ်က္ျပယ္သြားတယ္ဆုိတာ ဟုတ္ ပါသလား''
''ဥပေဒအရေတာ့ ကုိယ္စားလွယ္ လႊဲအပ္သူျဖစ္ေစ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ လက္ခံေဆာင္ရြက္သူျဖစ္ေစ တစ္ဦးဦးကြယ္လြန္သြားလွ်င္ ကုိယ္စားလွယ္စာလည္း ပ်က္ျပယ္ သြားတယ္လုိ႔ဆုိပါတယ္။ လြယ္လြယ္ကူကူ မွတ္သားထားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကုိယ္စားလွယ္ Agent ဆုိတာ မိမိသက္ရွိထင္ရွားရွိေနစဥ္ ကုိယ္စားလွယ္ လႊဲစာျပဳလုပ္၍ ခန္႔ထားျခင္းခံရ သူလုိ႔ မွတ္သားထားႏုိင္ပါတယ္''
''တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္ဆုိ တာက''
''အင္း-တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္ ဆုိတာကေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္စာနဲ႔ မိမိကုိယ္စား လုပ္ပုိင္ခြင့္ လႊဲအပ္ထားတာမဟုတ္ဘူး။ တရား႐ုံးက ဆုံးျဖတ္၍ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရသူျဖစ္တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ (Legal Representative) ဥပေဒအရ ကိုယ္စားျပဳသူ ျဖစ္တယ္''
''အခု ေရာင္းမယ္ဆုိတဲ့ ေျမကြက္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ တရား႐ံုးရဲ႕ အမိန္႔မွာ ကြယ္လြန္သူ မိခင္ရဲ႕ တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္လုိ႔ ေရာင္း မယ့္ သူရဲ႕ အမည္ကို ေဖာ္ျပထားတယ္''
''မွန္ပါတယ္။ တရားဝင္ကုိယ္ စားလွယ္ဆုိတာ တရား႐ုံးတြင္ စစ္ေဆးေနဆဲ တရားမမႈမွာ အမႈသည္တစ္ဦးဦး ကြယ္လြန္သြားရင္ သူ႔ေနရာကုိ ထုိသူ၏ အေမြဆက္ခံသူ အား လုံးက တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္အ ျဖစ္ ဝင္ေရာက္လာတာပဲ ျဖစ္တယ္''
''အခု ေျမကြက္အမႈမွာ ကြယ္လြန္သူရဲ႕ တရားဝင္ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ သားနဲ႔သမီး ျဖစ္သူႏွစ္ေယာက္ ထည့္ထားပါတယ္''
''ဒါဆုိရင္ေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ မိခင္ရပုိင္ခြင့္ရွိတဲ့ အေမြပစၥည္းကို မိခင္ရဲ႕ အေမြဆက္ခံသူ သားနဲ႔ သမီးက တရားဝင္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ရပုိင္ခြင့္ ရွိသြားမွာျဖစ္တယ္''
''ဒါဆုိရင္ တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္ သားနဲ႔ သမီးထံမွ ဝယ္ရင္ျဖစ္ၿပီေပါ့''
''မွန္ပါတယ္၊ မူလပုိင္ရွင္ရဲ႕ အေမြစားအေမြခံသားသမီးမ်ားျဖစ္ၿပီး ဥပေဒနဲ႔အညီ ကြယ္လြန္သူရဲ႕ (Legal Representative) တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္လည္းျဖစ္လုိ႔ သူတုိ႔ ေမာင္ႏွမနဲ႔ပဲ အေရာင္းအဝယ္ မွတ္ပုံတင္စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိႏုိင္မွာျဖစ္ တယ္''
''ဒါေၾကာင့္ အိမ္ေျမအေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္ေတြမွာ ေရာင္းသူ၊ ဝယ္သူဆုိရာ၌ ၄င္းတုိ႔၏ အေမြဆက္ခံသူမ်ား၊ ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာရသူမ်ား၊ တရားဝင္ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား ပါဝင္သည္လုိ႔ ေဖာ္ျပထားတာကုိး''
''မွန္ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္း''
''အစကေတာ့ ႏွစ္ခါထပ္ေရး ထားတယ္လု႔ိ ထင္မိတာ၊ သူငယ္ခ်င္းေျပာမွပဲ ရွင္းေတာ့တယ္''
''ေနာက္တစ္ခုရွိေသးတာက ကုိယ္စားလွယ္လႊဲစာကို ေပးအပ္သူက အခ်ိန္မေရြး ႐ုပ္သိမ္းခြင့္ရွိတယ္။ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေပးထားသည္ထက္ ေက်ာ္လြန္ၿပီးလုပ္ကိုင္ခဲ့ရင္လည္း တရား မဝင္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ျဖစ္ၿပီး တရားစြဲ အေရးယူရႏုိင္ပါတယ္''
''တရားဝင္ကုိယ္စားလွယ္ကေတာ့ မိမိအသက္ရွင္ေနသေရြ႕ ေဆာင္ရြက္ပုိင္ခြင့္ ရွိတယ္ေပါ့''
''ဟုတ္ပါတယ္။ ကြယ္လြန္သြားသူ ပစၥည္းပုိင္ရွင္ရဲ႕ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေမြဆက္ခံခြင့္ရွိသူေတြျဖစ္လုိ႔ မိမိအသက္ရွင္ေနသေရြ႕ ခံစားခြင့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္''
''အခ်ဳိ႕က ကြယ္လြန္သူရဲ႕ တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳဖုိ႔ တရား႐ုံးမွာ ၿပိဳင္ ေလွ်ာက္ၾကတာေတြရွိတယ္လုိ႔ ၾကားဖူးတယ္''
''မွန္ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ အမႈအေနအထားအရ ကြယ္လြန္သူမွာ သားသမီးအရင္းေတြ မက်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ ဥပမာ ေျပာရရင္ ကိတိၱမေမြးစား သားသမီးနဲ႔ ကြယ္လြန္သူရဲ႕ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ၿပိဳင္ဆုိင္ ေလွ်ာက္ထားတာေတြရွိတတ္ပါတယ္''
''ကြယ္လြန္သူက လူပ်ဳိႀကီး အပ်ဳိႀကီးေတြျဖစ္ရင္ ဘယ္လုိျဖစ္ႏုိင္သလဲ''
''ကြယ္လြန္သူက အႀကီးဆုံး သားသမီးျဖစ္ရင္ေတာ့ ျပႆနာမရွိဘူး။ ကြယ္လြန္သူရဲ႕ေအာက္ ေမာင္ႏွမအားလုံးက တရားဝင္ ကုိယ္စား လွယ္ျဖစ္လာမွာျဖစ္တယ္။ တကယ္လုိ႔ ကြယ္လြန္သူဟာ ေမာင္ႏွမထဲမွာ တတိယအမွတ္စဥ္ျဖစ္ရင္ေတာ့ သူ႔အထက္က ေမာင္ႏွမေတြက တရား ဝင္ကုိယ္စားလွယ္ျဖစ္ခြင့္မရွိဘဲ အေမြဆက္ခံခြင့္ရွိတဲ့ ကြယ္လြန္သူေအာက္ ေမာင္ႏွမမ်ားသာ ကြယ္လြန္သူ၏ အေမြရခြင့္ရွိၿပီး ကြယ္လြန္သူ၏ တရားဝင္ကုိယ္စားလွယ္မ်ားျဖစ္တယ္''
''တုိတုိရွင္းရွင္း မွတ္သားရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္စာရသူ ဆုိတာ ကုိယ္စားလွယ္ေပးသူ သက္ရွိထင္ရွားရွိခ်ိန္မွာ ေပးထားတဲ့ ကုိယ္ စားလွယ္စာရထားသူျဖစ္ၿပီး တရားဝင္ ကုိယ္စားလွယ္ဆုိတာ တရား႐ုံးရွိ စစ္ေဆးဆဲ တရားမမႈမွာ ကြယ္လြန္သူ အမႈသည္ကိုယ္စား အေမြဆက္ခံသူမ်ားကုိ တရားဝင္ကိုယ္စား လွယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးတာပဲ မဟုတ္လား''
''မွန္ပါတယ္။ ပစၥည္းပုိင္ရွင္ အသက္ထင္ရွားရွိစဥ္ လႊဲေျပာင္းေပးတာက ကုိယ္စားလွယ္စာျဖစ္ၿပီး ပစၥည္းပုိင္ရွင္ ကြယ္လြန္မွ အေမြဆက္ခံခြင့္ရွိသူဟာ တရားဝင္ကုိယ္ စားလွယ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ သက္ရွိထင္ရွားရွိျခင္း၊ ကြယ္လြန္ျခင္းဆုိတဲ့ ကြာျခားခ်က္ေပၚ မူတည္ၿပီး မွတ္ထားလုိက္ရင္ မမွားေတာ့ဘူးေပါ့''ဟု ရွင္းျပ ေဆြးေႏြးလုိက္ပါသည္။
Credit: ထီယု (ဥပေဒအတုိင္ပင္ခံ)
