အိမ္႐ွင္ အိမ္ငွါး ႏွင့္ အခြန္ထမ္းေဆာင္ရျခင္း ျပႆနာ

အိမ္႐ွင္ အိမ္ငွါး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္တဲ့အခါေလ စာခ်ဳပ္ပါေငြရဲ႕ ၁၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက အ ခြန္ေပးရတယ္ ေျပာလို႔ပါ။ အဲ့ဒါ အိမ္႐ွင္က 2% အိမ္ငွါးက 8% ဆိုၿပီးလဲ ေျ ပာၾကသလို အိမ္႐ွင္ကပဲ အားလံုးေဆာင္ရတာလားဆိုတာေလး သိခ်င္လို႔ပါ" လို႔ေမးလာပါတယ္။

ဒီေမးခြန္းေလးကို ၾကည့္ၿပီး အိမ္႐ွင္ အိမ္ငွါး အခြန္ထမ္းေဆာင္ရတာကို ဝင္ေငြခြန္ သေဘာတရားရယ္ ကုန္သြယ္ခြန္ သေဘာတရားရယ္
2% with holding tax ရယ္ မကြဲျပားတဲ့ သေဘာတရားေလးကို သြားေတြ ႔တာနဲ႔ အမ်ားအတြက္လည္း ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း သိ႐ွိေစလိုတဲ့ ရည္ရြယ္ ခ်က္နဲ႔ ေရးတင္လိုက္ပါတယ္။


အိမ္႐ွင္ နဲ႔ အိမ္ငွါး ဘယ္သူက အခြန္ေဆာင္ရမွာလဲ

ကုန္သြယ္ခြန္ဘက္ကေန အရင္ ေျပာပါမယ္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု၏ အခြန္အေကာက္ဥပေဒ အခန္း(၆)ကုန္သြယ္ လုပ္ငန္းခြန္ အပိုဒ္ (၁၄)အပိုဒ္ခြဲ (ဃ)မွာ -

ေအာက္ေဖာ္ျပပါဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားအား ကုန္သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ မက် သင့္ေစရ ဆိုၿပီး ဇယား တစ္ခုျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည့္အနက္ ဇယားပါ အခ်က္ (၁)မွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအျဖစ္ ေနအိမ္ငွါးရမ္းျခင္း ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းမွ အပ ျဖစ္သည့္ ေနအိမ္ငွါးရမ္းျခင္း ဝန္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္း။ လို႔ ေဖာ္ျပပါ႐ွိပါ တယ္။

ဒီအခ်က္အရ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း အျဖစ္ ေနအိမ္ငွါးရမ္းျခင္း မဟုတ္ရင္ ကုန္ သြယ္လုပ္ငန္းခြန္ က်သင့္ျခင္း မ႐ွိပါဘူး။ သို႔ေပမဲ့ ကုမၸဏီ ဖြင့္ဖို႔ လိုမ်ိဳး , တည္းခိုခန္း , မိုတယ္, စာသင္ခန္း စသျဖင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ေဆာင္ရြက္ ရန္ အလို႔ငွါ ငွမ္းရမ္းျခင္း ကိစၥ ဆိုရင္ေတာ့ ကုန္သြယ္ခြန္ က်သင့္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္ ။ဒါဆိုရင္ ကုန္သြယ္ခြန္ ဆိုတာ စားသံုးသူ (end user )ရဲ့ ကိုယ္ စား ေရာင္းခ်သူ သို႔မဟုတ္ ဝန္ေဆာင္မႈကို ေဆာင္ရြက္ေပးသူက ကိုယ္စားေ ဆာင္ေပးရတဲ႔ (indirect tax ) အမ်ိဳးအစား ျဖစ္လို႔က်သင့္အခြန္ကို စီးပြားေရး လုပ္ေဆာင္ရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ငွါးရမ္းသူ (အိမ္ငွါး)က ေပးေဆာင္က်ခံေ ပးရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဆိုပါ အိမ္ငွါးရဲ႕ ကိုယ္စား အိမ္႐ွင္က လက္ခံရ႐ွိေငြမွ ႏႈတ္ ယူ ျဖတ္ေတာက္ အခြန္ေဆာင္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(မ်က္လံုးထဲ စားေသာက္ဆိုင္ မွာ သြားစားတာေလး ျမင္ၾကည့္ပါ...
CT 5% ပါဝင္ျပီး ျဖစ္တဲ့ price နဲ႔ က်သင့္ေငြကို ႐ွင္းေပးရလို႔ ေဆာင္ရတာက စားသံုးသူရဲ႕ပိုက္ဆံ ေရာင္းခ်တဲ့ ဆိုင္က စားသံုးသူ ကိုယ္စား ျဖတ္ေ တာက္ႏႈတ္ယူ ေဆာင္ေပးတဲ့ သေဘာတရားေလးေလ)

အရပ္စကားနဲ႔ ေျပာရရင္ အခြန္တန္ဖိုးပါၿပီးသား အိမ္ငွားက ေပးရတဲ႕ rental price ကေန အိမ္ရွင္မွ အခြန္ကို ႏႈတ္ယူ ၿပီး ကုန္သြယ္ခြန္ ေပးေဆာင္ေ ပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

(႐ႈပ္လား .... မ႐ႈပ္ပါဘူးေနာ္ .... ဝင္ေငြခြန္ မပါေသးဘူး အဲ့က်မွ ထပ္႐ႈပ္ မယ္)

ကဲ.... ဝင္ေငြခြန္ဘက္က ဆက္ၾကည့္ၾကစို႔

ဝင္ေငြခြန္ ဥပေဒ အခန္း(၅) ဝင္ေငြ ရ႐ွိသည့္ အခ်ိန္၌ အခြန္ေပးေဆာင္ျခင္း အခန္း ပုဒ္မ ၁၅ အရ မည္သူမဆို ႏွစ္တစ္ႏွစ္အတြင္း အခြန္စည္းၾကပ္ ထိုက္ေသာ စုစုေပါင္းဝင္ေငြ သို႔မဟုတ္ အေျခပစၥည္းမွ ျမတ္စြန္းေငြ ရ႐ွိလ်ွင္ ထိုသို႔ ဝင္ေငြ ရ႐ွိခ်ိန္၌ ဝင္ေငြခြန္ေပးေဆာင္ရန္ တာဝန္႐ွိေစရမည္ ... လို႔
ျပဌာန္းထားပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အိမ္႐ွင္ အိမ္ငွါး ကိစၥ မွာ အိမ္႐ွင္က ဝင္ေငြ ရတဲ့သူဆိုေတာ့ အိမ္ ႐ွင္ရဲ႕ ပိုက္ဆံနဲ႔ေဆာင္ရမွာေပါ့ ဒါဆို အိမ္ငွါးခရေငြ ဆိုတာ ဝင္ေငြ ရလမ္း (၇)မ်ိဳးထဲက ဘယ္ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အၾကံဳးဝင္တာလဲ ဝင္ေငြခြန္ဥပေဒ အခန္း (၄) ပုဒ္မ ၈ အပိုဒ္ (က)မွာ ဝင္ေငြရလမ္း ၇ မ်ိဳး ကို ေဖာ္ျပထားၿပီး ပုဒ္မ ၁၂ အပိုဒ္ (က)မွာ မည္သူမဆို ေျမ သို႔မဟုတ္ ေျမႏွင့္အေဆာက္အဦး ငွါးရမ္းျခင္းမွ မိမိရ႐ွိေသာ ဝင္ေငြ အတြက္ ပစၥည္း ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ အခြန္ထမ္းေဆာင္ရမည္ ဟု ျပဌာန္း ထား႐ွိပါတယ္။

ဒါဆို ဘယ္ႏွစ္ရာခိုင္ႏႈန္း ေဆာင္ရမလဲ

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု၏ အခြန္အေကာက္ဥပေဒ အခန္း (၇)ဝင္ေငြခြန္ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၉ အပိုဒ္ (ခ)အရ ဝင္ေငြခြန္ ဥပေဒတြင္ မည္သို႔ ျပဌာန္း ပါ႐ွိေစကာမူ မည္သူမဆို ေျမငွါးရမ္းျခင္း၊ အေဆာက္အဦး ငွါးရမ္းျခင္း၊ အခန္း ငွါးရမ္းျခင္း တို႔မွ ရ႐ွိေသာ စုစုေပါင္း ငွါးရမ္းခ ရေငြ အေပၚ ပုဒ္မ ၆ အရ သက္သာခြင့္မ်ား ႏႈတ္ပယ္ၿပီး (ပုဒ္မ ၆ က ဘာေတြလဲ ေတာ့ ေရးမျပေ တာ့ဘူး ကိုယ့္ဘာသာ ႐ွာဖတ္ေတာ့ ေနာ္) က်န္ေငြအေပၚ ၁၀% တစ္ဆယ္ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖင့္ ဝင္ေငြခြန္ သီးျခား စည္းၾကပ္ရမည္.... လို႔ ျပဌာန္း ထားပါ တယ္ ။ အဲ့ဒီမွာ ႀကိဳတင္အခြန္ထမ္းေဆာင္တဲ့ 2% withholding tax ရဲ႕ သေဘာတရားေလးနဲ႔ နည္းနည္းေလး ႐ႈပ္ေထြးတတ္ၾကတာပါ။

2% WHT ဟာ ဝင္ေငြခြန္ အမ်ိဳးအစား တစ္ရပ္ ျဖစ္ၿပီး ဝင္ေငြ ျဖစ္ထြန္း ေ ပၚေပါက္ခ်ိန္မွာ ပင္ရင္းမွ ျဖတ္ေတာက္ႏႈတ္ယူၿပီး ဝင္ေငြ ရ႐ွိသူကိုယ္စား
ေငြေပးေခ်သူက ကိုယ္စား ေဆာင္ေပးရတာ ျဖစ္ျပန္ပါေရာ။ အဲ့ဒီမွာ တစ္ေ ယာက္က ၂% ေဆာင္ ေတာ့ ၁၀%မွာ က်န္တဲ့ ၈% ကို ေနာက္တစ္ေ ယာက္က ေဆာင္တာလား ေတြ ဒိြဟ ျဖစ္ကုန္ေရာေပါ့။

ဝင္ေငြ ျဖစ္ထြန္း ေပၚေပါက္ခ်ိန္မွာ 2% WHT ဆိုတာ ပင္ရင္းမွ ျဖတ္ေ တာက္ႏႈတ္ယူၿပီး ေငြေပးေခ်သူက ေငြလက္ခံရမယ့္သူကိုယ္စား ေဆာင္ေပးရတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္႐ွင္ရမယ့္ ဝင္ေငြ ထဲကေန ႀကိဳတင္ႏႈတ္ယူၿပီး 2% ေ ဆာင္ေပးတယ္လို႔ အိမ္ငွါးက ေလွ်ာ့ေပးေခ်မယ္ /ကိုယ္စား ေဆာင္ေပးမယ္ ဆိုရင္ အိမ္႐ွင္ရဲ႕ နာမည္နဲ႔ ေဆာင္ေပးရမွာ ျဖစ္ၿပီး အဲ့လို အခြန္ေပးေဆာင္ ထားတဲ့ အေထာက္အထားကို ဝင္ေငြ လက္ခံရ႐ွိမယ့္ သူက ျပန္လည္ ရယူ ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဥပမာအရ ဆိုရင္ 2% ေဆာင္ေပးတာက အိမ္ ငွါး ျဖစ္ၿပီး ေဆာင္ရတဲ့ ပိုက္ဆံက အိမ္႐ွင္ရမယ့္ ပိုက္ဆံထဲက ျဖစ္ပါတယ္။


ဒါဆို အိမ္႐ွင္ဘက္က ျပန္ၾကည့္ရေအာင္

သူက ဝင္ေငြ ရ႐ွိသူ ျဖစ္လို႔ ပစၥည္း ေခါင္းစဥ္ ကေန အိမ္ငွါးခရေငြ အတြက္ ၁၀% အခြန္ထမ္းေဆာင္တဲ့ အခါ ခုန ၂% ေဆာင္ထားတဲ့ အေထာက္အ ထား ျပန္လည္ တင္ျပရင္ ခုႏွိမ္ၿပီး က်န္တဲ့ ၈% ကို မိမိ ကိုယ္တိုင္ မိမိရဲ႕ ဝင္ေငြ ကေန direct tax အေနနဲ႔ ေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဆို ၂% ေတြ ၈% ေတြ ၁၀%ေတြ ႐ွင္းသြားမယ္ ထင္ပါတယ္။

Credit : ခင္သီတာေဇာ္