ဂ်ပန္ပစၥည္းေတြကို ျမန္မာေငြ ၁၈၀၀ က်ပ္ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႕ ေရာင္းခ်လို႕ ဒိုင္ဆို (Daiso) ဆိုင္ေတြဟာ ျမန္မာျပည္မွာ လူသိမ်ားပါတယ္ ။
တိုတိုထြာထြာဝယ္ခ်င္သူေတြအဖို႕ ေငြအမ်ားၾကီးသံုးစရာမလိုဘဲ ၾကိဳက္ရာကို ေရြးဝယ္နိုင္တာက သူ႕အားသာခ်က္ပါ ။ဒိုင္ဆိုကိုထူေထာင္သူ ကိုယ္တိုင္က ေအာက္ေျခဘဝကေန တက္လာတဲ့အတြက္ သူ႕ပစၥည္းေတြကို ေဈး တစ္သမတ္တည္းနဲ႕ မ်ားမ်ားေရြးဝယ္နုိင္ေအာင္ စီစဥ္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။
ဒိုင္ဆိုဆန္ဂ်ိဳးေကာ္ပိုေရးရွင္းကို ထူးေထာင္ျပီး ဥကၠဌတာဝန္ယူထားတဲ့ ဟီရုိတာကဲယာႏိုဟာ ၾကိဳက္တာယူ ယန္း ၁၀၀ နဲ႕ ကုန္ပစၥည္းမ်ိဳးစံုကို ေရာင္းခ်တဲ့ ဂ်ပန္ရဲ႕ ပထမဆံုးစြန္းဦးတီထြင္လုပ္ငန္းကို ထူေထာင္ခဲ့ပါတယ္ ။သူဟာ အဲသည္ မဟာဗ်ဴဟာေၾကာင့္ ဘလြန္းဘတ္ရဲ႕ ဘီလ်ံနာ စာရင္းမွာ ေဒၚလာ ၁.၉ဘီလ်ံခ်မ္းသာ ၾကြယ္ဝသူျဖစ္ေနပါျပီ ။
‘ သူလုပ္ငန္းလုပ္တဲ့အခ်ိန္က အခ်ိန္ကိုက္ပဲ ‘ လို႕ OC&C မဟာဗ်ဴဟာသုေတသနလုပ္ငန္းက ပါစကယ္မာတင္က ေျပာပါတယ္ ၊ ‘ ပထမဆံုး ယန္း ၁၀၀ ဆိုင္ကို ၁၉၉၁မွာ စတင္ဖြင့္ခ်ိန္ဟာ ဂ်ပန္စီးပြားေရးပူေဖာင္းေပါက္ကြဲျပီး ႏွစ္နွစ္ၾကာတဲ့ အခ်ိန္ ၊ ဂ်ပန္စားသံုးသူဓေလ့ ၾကီးၾကီးမာမား စတင္ေျပာင္းလဲတဲ့အခ်ိန္ျဖစ္တယ္
‘ ယာနိုရဲ႕ စြန္းဦးးတီထြင္လုပ္ငန္းဟာ အလုပ္မ်ိဳးစံုနဲက စတင္ခဲ့ပါတယ္။တိုက်ိဳျမိဳ႕ ခ်ဴအိုတကၠသို္လ္ကေနဘြဲ႕ရျပီးေနာက္ သူဟာ အလုပ္မ်ိဳးစံုလုပ္ခဲ့ျပီး သူ႕ေယာကၡမရဲ႕ ငါးေရာင္းခ်တဲ့ လုပ္ငန္းကို ေဒဝါလီခံတဲ့ အထိ လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ဒိုင္ဆို ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ ေရးထားပါတယ္။
သူဟာ ၁၉၇၂ ကုန္ကားတစ္စီးေနာက္မွာ ပစၥည္းေတြတင္ေရာင္းျပီးတဲ့ေနာက္ ပစၥည္းအားလံုးကို ယန္း ၁၀၀နဲ႕ ေရာင္းဖို႕ အၾကံေပၚလာပါတယ္ ၊ အေၾကာင္းကေတာ့ ပစၥည္းတစ္ခုကိုစီကို ေဈးနႈန္းတစ္မ်ိဳးစီ လိုက္ကပ္ရင္ အခ်ိန္ကုန္တဲ့အတြက္ပါပဲ။ သူဟာ ၁၉၇၇မွာ ဒိုင္ဆိုကို ပူးေပါင္းတည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒိုင္ဆိုရဲ႕ အဓိပၸါယ္က ၾကီးမားတဲ့ အရာတစ္ခုကို ဖန္တီးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
သည္အခ်ိန္ ဂ်ပန္စီးပြားေရးမွာ လုပ္အားခက မတက္ ၊ စီးပြားေရးကမေကာင္းတဲ့အတြက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္ေနျပီး ဂ်ပန္ေတြဟာ သူတို႕ပိုက္ဆံေပးရတာနဲ႕တန္တဲ့အရာေတြကို ရွာေဖြလာၾကပါတယ္ ။အဲဒါေၾကာင့္ပဲ ဂ်ပန္မွာ ဒစ္စေကာင့္နဲ႕ ပစၥည္းေတြ ေရာင္းခ်တဲ့ လုပ္ငန္းေခတ္စားလာျပီး ၾကိဳက္တာယူ ယန္းဘယ္ေလာက္ဆိုတဲ့ ဆိုင္ေတြဟာ စုစုေပါင္း တစ္နွစ္ကို ယန္းဘီယ်ံ ၆၀၀ ေက်ာ္ျမတ္စြန္းေနတယ္လို႕ ၂၀၁၆ မတ္လမွာ လုပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာတစ္ခုမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။
အဲသည္လိုဒစ္စေကာင့္စတိုးဆိုင္ေတြထဲမွာ အၾကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ ဒုိင္ဆိုဟာ ျပည္တြင္းမွာ စတိုးဆိုင္ေပါင္း ၃၁၅၀ ေက်ာ္ဖြင့္ထားျပီး ျပည္ပမွာ ၁၈၀၀ ေက်ာ္ဖြင့္ထားပါတယ္။ ပစၥည္းမ်ိဳးေပါင္း ၇၀, ၀၀၀ ေက်ာ္ ေရာင္းခ်တဲ့ အထဲမွာ ေဈးတန္တန္နဲ႕ ဂ်ပန္အိတ္ေတြ ၊ တိရစာၦန္ေလးေတြကို ဝတ္ေပးရတဲ့အဝတ္အစားေတြ ။ အိမ္သံုးပစၥည္းေတြအမ်ားၾကီးပါဝင္ပါတယ္ ။လက္တင္အေမရိက ကေနပင္လယ္ေကြ႕ ႏိုင္ငံေတြအျပင္အာရွႏိုင္ငံ အသီးသီးေတြမွာလည္း ဒိုင္ဆိုဆိုင္ေတြရွိေနပါတယ္။
ယာနိုက သူသည္လိုေအာင္ျမင္ရတာဟာ ကုန္ပစၥည္းေတြေရြးရာမွာ လာဘ္ျမင္တာေၾကာင့္ လို႕ ေျပာပါတယ္။ဒိုင္ဆိုဟာ အရည္အေသြးျမင့္ကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႕တစ္မူထူးျခားတဲ့ မရွိမျဖစ္ပစၥည္းေတြကို ယန္း ၁၀၀ နဲ႕ခ်ည္း ေရာင္းခ်ပါတယ္ ။သူကုမၸဏီရဲ႕ အဝယ္ေတာ္ေတြဟာ ကုန္ပစၥည္းမ်ားမ်ားယူျပီး ေဈးသက္သက္သာသာနဲ႕ရေအာင္ကုန္ထုတ္လုပ္သူေတြနဲ႕တိုက္ရုိက္ညိွႏႈိင္းၾကပါတယ္။ သည္မဟာဗ်ဴဟာဟာ ကမာၻမွာ အၾကီးဆံုးေဈးဆိုင္ၾကီးေဝါလ္မတ္ရဲ႕ ဗ်ဴဟာနဲ႕ ဆင္တူပါတယ္။
ဂ်ပန္စီးပြားေရးက အခုအခ်ိန္မွာ ျပန္တက္လာေပမဲ့ ေပါေခ်ာင္ေကာင္းကို လိုခ်င္ၾကတဲ့ ဆႏၵဟာ စားသံုးေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ စြဲျမဲေနတုန္းပါပဲ ။
‘ ဂ်ပန္ျပည္သူေတြက ဒီေခတ္မွာ ပိုေခၽြတာစုေဆာင္းခ်င္ၾကတယ္ ‘ လို႕ နိုမူရာေလ့လာဆန္းစစ္ေရးလုပ္ငန္းရဲ႕ နာရီ ကီယိုက ေျပာပါတယ္။ ‘ သူတို႕က ျပီးခဲ့တဲ့နွစ္ ၂၀ အတြင္း တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ေခၽြးတာေရး အက်င့္ေတြကို မေဖ်ာက္ၾကဘူး ’
အလားတူပဲ အေမရိကန္ကို ဒိုင္ဆိုေျခခ်တဲ့ အခ်ိန္ဟာ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ေငြေၾကးအက်ပ္ရုိက္မႈနဲ႕ ဆက္စပ္၊ စီးပြားပ်က္ကပ္တို႕နဲ႕ တိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ဒါေပမဲ႕ ဒိုင္ဆိုရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈက အမ်ားတတ္နိုင္တဲ့ ေဈးႏႈန္းတစ္ခုတည္းေၾကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။
‘ ဒိုင္ဆိုစတိုးဆိုင္ေတြမွာ ဝယ္ရတာက ေဈးနႈန္းအေျပာင္းအလဲ တစ္ခ်ိန္လံုးျဖစ္ေနတာကို ျငီးေငြ႕ေနတဲ့ေဈးဝယ္သူရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ထူးျခားမႈကို ျဖစ္ေစတယ္ ‘ လို႕ ကန္တာလုပ္ငန္းက ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဆာရာအယ္လ္တူခါဟင္က ေျပာပါတယ္။
သည္အခ်ိန္မွာ ယာႏိုကေတာ့ သူကိုယ္သူဦးေနွာက္အေတြးအေခၚျမင့္မားတဲ့ ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေခတ္မီတီထြင္ဆန္းသစ္တဲ့ မန္ေနဂ်ာတစ္ေယာက္မဟုတ္ဘူးလို႕ ေျပာပါတယ္ ။သူ႕ဝမ္းထဲကခံစားခ်က္နဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္အမ်ားစုကို ခ်မွတ္တာပါတဲ့ ။ ‘ကၽြန္ေတာ္က အေျမာ္အျမင္ေတြ ၊ မဟာဗ်ဴဟာေတြမရွိပါဘူး ‘ လို႕ သူကဆိုပါတယ္ ။ ‘ ကၽြန္ေတာ္က ဟိုဟိုဒီဒီစမ္းသပ္ၾကည့္ရတာ ၾကိဳက္ရုံသက္သက္ပါ ‘ တဲ့ ။
Credit: The Modern
