အခ်ိဳ႕ေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားတြင္ ရက္စြဲေဖာ္ျပရမည္ကို သတိေမ့ေလ်ာ့၍ မေဖာ္ျပ ဘဲ ရွိသည္မ်ား၊ အခ်ိဳ႕ေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားတြင္မူ `ခုႏွစ္´၊ `လ´ ေဖာ္ျပထားေ သာ္လည္း `ရက္´ ေနရာတြင္ ( )လက္သည္းကြင္းသာ ေဖာ္ျပထားၿပီး `ရက္´ ျဖည့္သြင္းရမည္ကို သတိေမ့ေလ်ာ့၍ မျဖည့္သြင္းဘဲ ရွိသည္မ်ား ကို ေတြ႕ရတတ္ပါသည္။ စာခ်ဳပ္တြင္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္သည့္ ရက္စြဲ မပါျခင္းသည္ ကာလသတ္မွတ္ခ်က္ဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါသည္။
နမူနာတစ္ရပ္ကို တင္ျပပါမည္။ ေျမပိုင္ရွင္ႏွင့္ ကန္ထရိုက္တာတို႔ သေဘာ တူ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္တစ္ခုတြင္ ျဖစ္ပါသည္။ ေျမပိုင္ရွင္၏ ေျမေနရာတြင္ ကန္ထရိုက္တာက တိုက္ေဆာက္လုပ္မည္ျဖစ္ရာ အေပးအယူ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္တစ္ရပ္ ခ်ဳပ္ဆိုပါသည္။ စာခ်ဳပ္တြင္ ပါရွိသည္မွာ -
"ဤစာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္သည့္ အခ်ိန္မွ အစျပဳ၍ (၈)လ ႏွင့္အၿပီး တိုက္ကို ေဆာက္ လုပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကန္ထရိုက္တာက တာဝန္ယူပါသည္" ဟူ၍ ပါရွိပါ သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းစာခ်ဳပ္တြင္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ သည့္ ရက္စြဲ မပါရွိဘဲ ရွိပါသည္။
စာခ်ဳပ္သည့္ အခ်ိန္မွ အစျပဳ၍ (၈)လ ႏွင့္အၿပီး ေဆာက္လုပ္မည္ ဆိုေသာ္ လည္း စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္သည့္ ရက္စြဲ မပါရွိသည့္အတြက္ အၿပီးေဆာက္လုပ္မည့္ (၈)လ ဆိုသည့္ကာလကို သတ္မွတ္ရ ခက္ပါလိမ့္မည္။ တာဝန္ယူသူ အ တြက္မူ အႀကိဳက္ျဖစ္ေနမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အလားတူ အရစ္က်စနစ္ျဖင့္ ေငြေပးေခ်ရမည့္ စာခ်ဳပ္မ်ားတြင္လည္း "ဤ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုသည့္ ေန႔ရက္မွ (၁၅)ရက္ ေစ့ေျမာက္သည့္ေန႔တြင္ ေငြ က်ပ္ (၅) သိန္းကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ (၃၀)ရက္ ေျမာက္သည့္ေန႔ တြင္ ေနာ က္ထပ္ ေငြက်ပ္(၅)သိန္းကိုေသာ္လည္းေကာင္း ဝယ္သူက ေရာင္း သူသို႔ အၿပီးေပးေခ်ရမည္ ျဖစ္သည္" ဟူ၍ ခ်ဳပ္ဆိုထားခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ စာ ခ်ဳပ္တြင္ ခ်ဳပ္သည့္ရက္စြဲ မပါရွိဘဲ ရွိပါသည္။ ေငြေပးရမည့္သူအတြက္ ဟန္ က်လွၿပီး၊ ေငြရမည့္သူအတြက္ ဟန္မက် ျဖစ္သြားႏိုင္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ကာလစည္းကမ္းသတ္ ဥပေဒတစ္ရပ္ ရွိသည္ကိုလည္း သတိျပဳေ စလိုပါသည္။ ယင္းဥပေဒ၏ သေဘာမွာ သက္သာမႈေတာင္းဆိုျခင္းႏွင့္ ပတ္ သက္၍ အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ေပးသည့္ ဥပေဒဟု ဆိုရပါမည္။
ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ ပဋိဉာဥ္အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ေစရန္ တရားစြဲမည္ဆိုပါ ေ ဆာင္႐ြက္ရန္ ခ်ိန္းဆိုသည့္ေန႔ရက္က စ၍ (သို႔မဟုတ္) ခ်ိန္းဆိုျခင္း မရွိလွ်င္ မေဆာင္မ႐ြက္ ျငင္းပယ္ျခင္းကို တရားလို သိသည့္အခါမွစ၍ (၃)ႏွစ္အ တြင္း တရားစြဲဆိုရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းဥပေဒ ပထမဇယား စာပိုဒ္ (၁၁၃) တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
တဖန္ ပဋိဉာဥ္ဖ်က္သိမ္းလိုမႈ တရားစြဲမည္ဆိုပါက ပဋိဉာဥ္ဖ်က္သိမ္းပိုင္ သည့္ အေၾကာင္းခ်င္းရာမ်ားက္ို တရားလို ပထမသိရသည့္ အခါက စ၍ (၃)ႏွစ္အတြင္း တရားစြဲဆိုရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယင္းဥပေဒ ပထမဇယား စာ ပိုဒ္(၁၁၄)တြင္ ျပ႒ာန္းထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ထိုကာလ ေက်ာ္ လြန္က တရားစြဲခြင့္ မရွိေတာ့သည့္သေဘာ ျဖစ္ပါသည္။
လူတစ္ေယာက္က အျခားလူတစ္ေယာက္သို႔ ေငြမ်ား ေပးထားပါသည္။ စာ ခ်ဳပ္ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆို၍ ေပးထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းေပးထားေသာ ေငြ အ တြက္ တရားစြဲဆိုမည္ဆိုပါက (၃)ႏွစ္အတြင္း တရားစြဲ ေတာင္းရမည္ျဖစ္ ပါသည္။ {ပထမဇယား စာပိုဒ္(၆၁)} ထိုသို႔ေတာင္းဆိုရမည္ မွာ ေငြေပး ခဲ့သည့္ အခါက စ၍ စတင္ေရတြက္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ စာခ်ဳပ္တြင္ ခ်ဳပ္ဆိုသည့္ ရက္စြဲ မပါရွိခဲ့လွ်င္ မည္သည့္ေန႔က ေငြေပး၍ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္ ဟူေသာ အခ်က္ကို ထင္ရွားေအာင္ အရင္ျပဳလုပ္ရပါအံုးမည္။ ယင္းအ ခ်က္ ေပၚလြင္ၿပီးပါမွ စတင္ေရတြက္ရမည့္ ကာလကို သတ္မွတ္ယူရ မည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔မဟုတ္ပါက စတင္ေရတြက္၍ မရေအာင္ စာခ်ဳပ္၏ မျပည့္စံုမႈက ခံ၍ေနပါမည္။
ကာလစည္းကမ္းသတ္ဥပေဒတြင္ အလားတူ ျပ႒ာန္းထားမႈမ်ား အမ်ားအျ ပား ပါရွိပါသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ ကာလစည္းကမ္းသတ္ ကာလကို တြက္ခ်က္ႏိုင္ ရန္မွာ စာခ်ဳပ္တိုင္းတြင္ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ေသာ ရက္စြဲအျပင္ အျခားေဆာင္႐ြက္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ ရက္စြဲမ်ား ပါရွိရန္ လိုအပ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း အႀကံျပဳအပ္ပါသည္။
Credit: ဦးေက်ာ္ေဇယ်( ဥပေဒ )
