ဗဟုသုတ | Posted by ရွှေစင်ဝင်း
အရပ္ထဲတြင္ အေပါင္ခံသူမ်ား ရွိတတ္ၾကပါသည္။ ထိုသို႔ အေပါင္ခံရာတြင္ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းကို အေပါင္ခံျခင္းႏွင့္ မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းကို အေပါင္ခံျခင္းဟူ၍ (၂)မ်ိဳးရွိပါသည္။
အဝတ္အထည္၊ လူသံုးကုန္ပစၥည္း၊ ေရႊထည္ပစၥည္း စသည္တို႔သည္ ေရႊ႕ေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ယင္းပစၥည္းမ်ား အေပါင္ခံထားျခင္းသည္ အမွန္စင္စစ္ ေငြေခ်းရာတြင္ အာမခံတင္သြင္းထားျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ယင္းကိစၥသည္ ``ေငြတိုးေခ်းစားျခင္းအက္ဥပေဒ´´ႏွင့္ သက္ဆိုင္ေပသည္။
အိမ္၊ ၿခံ၊ ေျမ စသည္တို႔သည္ မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္သည္။ ယင္းပစၥည္းမ်ားကို အာမခံထား၍ ေငြေခ်းျခင္းသည္ ေပါင္ႏွံျခင္းမည္၏။ ယင္းေပါင္ႏွံျခင္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ားကို ``ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းအက္ဥပေဒ´´တြင္ ျပဌာန္းထားေပ
သည္။ေပါင္ႏွံျခင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးအေၾကာင္းကို ယင္းဥပေဒတြင္ ျပဌာန္းထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
အေပါင္စာခ်ဳပ္ ျပဳလုပ္ရာတြင္ ဥပေဒႏွင့္အညီ ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္ေပသည္။ ေဖာ္ျပပါ ျပဌာန္းထားသည့္အတိုင္း စာခ်ဳပ္ မခ်ဳပ္ပါက တရားမဝင္ ျဖစ္တတ္သည္။ မည္သည့္အခါ မည္ကဲ့သို႔ ခ်ဳပ္ရသည္၊ သက္ေသမည္မွ် လက္မွတ္ေရးထိုးပါဝင္ရမည္၊ မည္သည့္ေနရာတြင္ ခ်ဳပ္ပါက မွတ္ပံုတင္ရမည္၊ စသည္ျဖင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ား ရွိပါသည္။
ေပါင္ႏွံျခင္းတြင္ ေ႐ြးႏုတ္ခြင့္၊ ပစၥည္းကို ေ႐ြးႏုတ္ ပိတ္ပင္ျခင္း၊ ေရာင္းခ်ျခင္း စသည္တို႔သည္လည္း အေရးပါသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္သည္။
ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၉ အရ တန္ဖိုး ၁၀၀ အထက္ရွိေသာ ေခ်းေငြအတြက္ အိမ္၊ ၿခံ၊ ေျမ အစရွိသည့္ မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာပစၥည္းကို ေပါင္ႏွံလွ်င္ စာခ်ဳပ္ျပဳလုပ္ခ်ဳပ္ဆို၍ မွတ္ပံုတင္ရေပသည္။
ရန္ကုန္၊ ပုသိမ္၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ စစ္ေတြ၊ မႏၲေလးၿမိဳ႕မ်ားတြင္သာ ျပဳလုပ္ခြင့္ရွ္ိသည့္ စာခ်ဳပ္ကိုအပ္၍ ေပါင္ႏွံျခင္းကိစၥမွာမူ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း၊ မွတ္ပံုတင္ျခင္း ျပဳလုပ္ရန္ မလိုဟု ဆိုသည္။
မွတ္ပံုတင္ရမည့္ ကိစၥတြင္ မွတ္ပံုမတင္ပါက ေပါင္ႏွံျခင္း အထ မေျမာက္။ ထိုကဲ့သို႔ ေပါင္ႏွံျခင္း အထမေျမာက္သည့္အခါ ပစၥည္းရွင္အေနျဖင့္ အေပါင္မႈ စြဲဆိုရမည္ေလာ၊ အိမ္ၿခံေျမ လက္ေရာက္ရလိုမႈ စြဲဆိုရမည္ေလာ စသည္ျဖင့္ ဥပေဒျပႆနာမ်ား ႀကံဳေတြ႕ရတတ္သည္။
အေပါင္စာခ်ဳပ္ကို ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၈၊ ၅၉၊ ၅၉(က) တို႔အရ ျပဳလုပ္ေဆာင္႐ြက္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ အေပါင္စာခ်ဳပ္မ်ားကို မည္သည့္အခါတြင္ မည္ကဲ့သို႔ ခ်ဳပ္ဆိုရမည္ဆိုသည္ကို အဆိုပါ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၉ တြင္ ေဖာ္ျပထားၿပီးျဖစ္ပါသည္။ ေဖာ္ျပထားသည့္အတိုင္း ျပဳလုပ္မွ တရားဝင္သည္။ သို႔မဟုတ္ပါက အေပါင္စာခ်ဳပ္သည္ တရားမဝင္ေပ။
အေပါင္စာခ်ဳပ္တြင္ အသိသက္ေသ (၁)ေယာက္တည္း လက္မွတ္ေရးထိုးရံုျဖင့္ မလံုေလာက္ေပ။ အနည္းဆံုး အသိသက္ေသ (၂)ေယာက္ ရွိရမည္။ (၂)ေယာက္ လက္မွတ္ေရးထိုး ပါဝင္ရမည္။ သို႔မွသာ တရားဝင္သည္။
မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းကို အေပါင္ျပဳလုပ္လွ်င္ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္းအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅၈(င)အရ အေပါင္ပစၥည္း၏ ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားကို ရန္ကုန္၊ ေမာ္လၿမိဳင္၊ပုသိမ္၊စစ္ေတြ၊မႏၲေလးၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေပါင္သူကအေပါင္ခံသူသို႔ ေပးအပ္ၿပီး ေပါင္လွ်င္ ေရစစၥရီမွတ္ပံု
တင္ရန္ မလိုအပ္ဟု ဆိုရေပသည္။
မေရႊ႕မေျပာင္းႏိုင္ေသာ ပစၥည္းတစ္ခုခုကို ေဖာ္ျပပါ ၿမိဳ႕မ်ားတြင္ မဟုတ္ဘဲ အျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္ ေပါင္မည္ဆိုပါက တန္ဖိုးေငြ ၁၀၀ က်ပ္ထက္ ေလ်ာ့ပါက အေပါင္စာခ်ဳပ္ကို လက္မဲ့အေပါင္အျဖစ္ ခ်ဳပ္ရံုျဖင့္ တရားဝင္သည္။
Credit: အိမ္ၿခံေျမအက်ိဳးေဆာင္