စာေရးသူ၏ ႐ုံးခန္းသို႔ မိတ္ေဆြတစ္ဦး၏ လမ္းၫႊန္မႈျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး ေရာက္ရွိလာပါသည္။
''အမႈကိစၥတစ္ခု ေဆြးေႏြးခ်င္လုိ႔ပါ ဆရာ''ဟု ႐ုိေသစြာ ေျပာလာပါသည္။
''ဟုတ္ကဲ့၊ ထုိင္ပါ၊ ေအးေအးေဆးေဆးေျပာလုိ႔ ရပါတယ္''ဟု ကြၽန္ေတာ္က ခရီးဦးႀကိဳျပဳလုိက္သည္။
''ဒီလုိပါဆရာ၊ အဘြားက သမီးကို သူပုိင္ေျမနဲ႔ အိမ္ကို မွတ္ပုံတင္အေပးစာခ်ဳပ္ ျပဳလုပ္ၿပီး ေမတၱာနဲ႔ ေပးခဲ့ပါတယ္''
''အခုအခ်ိန္မွာ သမီးရဲ႕ အဘြား ကြယ္လြန္သြားၿပီလား''
''ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သမီးက အဲဒီအိမ္မွာေနတဲ့ အေဒၚ၊ အဲ- ဘယ္လုိေျပာရမလဲ၊ သမီးဦးေလးရဲ႕ မိန္းမေပါ့ေနာ္၊ သူ႔ကို အိမ္ကေန ေျပာင္းေပးဖုိ႔ ေျပာတယ္''
''သမီးရဲ႕ ဦးေလးက ဘယ္ေရာက္ေနလုိ႔လဲ''
''ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေဆြးေႏြးရရင္ သမီးရဲ႕ ဦးေလးက အဂၤလန္မွာ ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳထားတယ္ ဆရာ''
''ေအးေပါ့၊ ဒီေတာ့လည္း သူရခြင့္ရွိတယ္ဆုိၿပီး ေျပာလာမွာေပါ့''
''သမီးနားမလည္တာက အဘြားက သမီးအတြက္ သူပိုင္ေျမနဲ႔ အိမ္ကို မွတ္ပုံတင္ အေပးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိထားေပမယ့္ သမီးက အဘြားနဲ႔ အတူမေနလုိ႔ အေပးစာခ်ဳပ္ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီ၊ မပုိင္ဆုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာတယ္ဆရာ၊ အဲဒါ ဟုတ္ပါသလား။ သိခ်င္ပါတယ္ ဆရာ။ ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔က အဲဒီေျမနဲ႔ အိမ္မွာ ေနတာ အႏွစ္ ၂ဝ နီးပါးရွိလုိ႔ သူတုိ႔ ပိုင္သြားၿပီလည္း ေျပာပါတယ္''
''ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ကေတာ့ သားသမီး၊ ေျမး၊ ျမစ္ေတြကို မိဘ၊ အဘုိးအဘြားေတြက မိမိပုိင္ ပစၥည္းေတြ ေပးကမ္းႏုိင္ခြင့္ ရွိတယ္။ အိမ္ေျမတုိက္ခန္း စတဲ့ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္တဲ့ ပစၥည္း ဆုိရင္ေတာ့ သမီးတု႔ိလုိ မွတ္ပုံတင္စာခ်ဳပ္စာတမ္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆုိေပးကမ္းၾကရတယ္။ ေရႊ၊ ေငြ၊ ကား စတဲ့ ေရႊ႕ေျပာင္းႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းေတြကိုေတာ့ လက္ေရာက္ေပးကမ္း႐ုံနဲ႔ တရားဝင္တယ္။ ပစၥည္းေပးကမ္းသူနဲ႔ အတူေနသူကိုမွ ပစၥည္းလႊဲေပးရမယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားခ်က္ေတာ့ မရွိဘူး။ ဒါေပမယ့္ အေမြရွင္တစ္ေယာက္ ကြယ္လြန္သြားရင္ အေမြခြဲစရာမရွိဘဲ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းကို ပစၥည္းအားလုံးေပးလုိ႔ မရဘူး။ ပ်က္ျပယ္မွာ ျဖစ္တယ္''
''အားလုံး အေမြသေဘာမ်ဳိး ခြဲေပးထားတယ္ဆုိရင္ အက်ဳံးဝင္လား ဆရာ''
''မိသားစု စီမံမႈသေဘာမ်ဳိး မိသားစုအားလုံး သေဘာတူ ခြဲေဝထားမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဥပေဒအရ အက်ဳံးဝင္ပါတယ္။ ဒါနဲ႔ သမီးရဲ႕ မိဘေတြက မရွိၾကဘူးလား''
''အေမတုိ႔က ေမာင္ႏွမ ၃ ေယာက္ရွိတယ္၊ အဘုိးကလည္း ဆုံးတာ အေတာ္ၾကာသြားၿပီ။ အဘုိးဆုံးၿပီးေနာက္ ၅ ႏွစ္ေလာက္မွာ သမီးရဲ႕ အေမ ဆုံးပါးသြားပါတယ္''
''ဒါဆုိ ေနာက္တစ္ေယာက္က..''
''ႀကီးႀကီးကေတာ့ သီးျခား အိမ္ေထာင္ခြဲေနတယ္။ အခု ႀကီးႀကီးေနတဲ့ အိမ္ကလည္း အဘြားက အေမြခြဲေပးလုိက္တာ၊ သမီးကိုေတာ့ ကြယ္လြန္သြားတဲ့ သမီးတို႔ အေမအတြက္ ေပးတာေပါ့''
''ဒါဆုိရင္ အခုအိမ္မွာေနတဲ့ ဦးေလးနဲ႔ ဇနီး မိသားစုက ဘယ္လုိ ေရာက္လာသလဲ''
''ဦးေလးတုိ႔ မိသားစုကိုလည္း အခုေနတဲ့ ၿခံရဲ႕ ေတာင္ဘက္ျခမ္းက အိမ္နဲ႔ ေျမကို ေပးထားတယ္။ အဲဒါသူတုိ႔က ေရာင္းစားလုိက္တယ္ေလ''
''အဲဒီလုိ သီးျခားစီခြဲေဝေပးထားတာ ဆုိရင္ေတာ့ စုိးရိမ္စရာ မရွိပါဘူး''
''ဒါေပမယ့္ ဆရာ၊ သူတုိ႔က အဘြားနဲ႔ အတူေနခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ သမီးကေတာ့ အေဖနဲ႔အတူ ခြဲၿပီး ေနထုိင္ၾကတာဆုိေတာ့ ရပိုင္ခြင့္ ရွိပါ့မလား''
''သမီးကို နားလည္ေအာင္ ေျပာရမယ္ဆုိရင္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔က မိမိပုိင္ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္တဲ့ ပစၥည္း အိမ္ ၿခံ ေျမ တုိ႔ကို အေပးစာခ်ဳပ္ ျပဳလုပ္ကာ မည္သူ႔ကိုမဆုိ ေမတၱာနဲ႔ အပုိင္ေပးခြင့္ ရွိတယ္။ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၂၂ နဲ႔ ပုဒ္မ ၁၂၃ မွာ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္တဲ့ ပစၥည္းကို အဖုိးစားနားမယူဘဲ ေမတၱာနဲ႔ ေပးကမ္းမယ္ဆုိရင္ အနည္းဆုံး အသိသက္ေသ ၂ ဦးနဲ႔ အတူ ေပးကမ္းသူ၊ လက္ခံသူတုိ႔က စာခ်ဳပ္စာတမ္းမွတ္ပုံတင္႐ုံးရွိ မွတ္ပုံတင္အရာရွိ ေရွ႕မွာ လက္မွတ္ေရးထုိးၿပီး မွတ္ပုံတင္ အေပးစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆုိရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလုိ မွတ္ပုံတင္ခ်ဳပ္ဆုိျခင္း မဟုတ္ဘဲ အရပ္စာခ်ဳပ္သေဘာမ်ဳိး ေရးသားေပးကမ္းခဲ့ရင္ေတာ့ ဥပေဒအရ တရားဝင္မွာ မဟုတ္ဘဲ မူလကတည္းက ပ်က္ျပယ္ေနတဲ့စာခ်ဳပ္ ျဖစ္သြားမွာ ျဖစ္တယ္''
''ဒါဆုိရင္ သမီးကို ေပးထားတဲ့ မွတ္ပုံတင္ အေပးစာခ်ဳပ္က တရားဝင္တာေပါ့ေနာ္''
''မွန္ပါတယ္၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က သမီးေျပာတဲ့ ပစၥည္းလက္ခံရယူသူက အဆုိပါ အေဆာက္အအုံမွာ မေနလုိ႔ တရားမဝင္ ပ်က္ျပယ္တယ္ဆုိတဲ့ ကိစၥျဖစ္တယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ 'ဦးေအာင္ႏုိင္ ေခၚ ဦးေဝလြင္ပါ သုံးဦးနဲ႔ ေဒၚလဲ့လဲ့ၾကဴပါ သုံးဦး၊၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တရားစီရင္ထုံး စာမ်က္ႏွာ ၁၄၉'မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အမႈဆုိရင္ မိခင္ျဖစ္သူက မိမိပုိင္ ေျမနဲ႔ အိမ္ကို ေဒၚလဲ့လဲ့ၾကဴတုိ႔ ေမာင္ႏွမ သုံးဦး အမည္နဲ႔ မွတ္ပုံတင္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိၿပီး ေမတၱာနဲ႔ ေပးကမ္းခဲ့တယ္။ ေမာင္ႏွမသုံးဦးက အခ်င္းျဖစ္ ေျမနဲ႔ အိမ္ေပၚမွာ ေနထုိင္ေနတဲ့ ဦးေအာင္ႏိုင္ မိသားစုကို ေျမနဲ႔ အေဆာက္အအုံမွ ဖယ္ရွားၿပီး လက္ေရာက္ေပးအပ္ဖုိ႔ တရားစြဲဆုိတာပဲ ျဖစ္တယ္။
ဦးေအာင္ႏုိင္က အေဆာက္အအုံကို ေဆာက္လုပ္ၿပီး ေနထုိင္ခဲ့သည္မွာ အႏွစ္ ၃ဝ ခန္႔ရွိကာ ယခုတုိင္ ေနထုိင္ေၾကာင္း၊ ေဒၚလဲ့လဲ့ၾကဴတုိ႔ သုံးဦးမွာ အခ်င္းျဖစ္ အေဆာက္အအုံကို လက္ေရာက္ရရွိခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ အေပးစာခ်ဳပ္ ပ်က္ျပယ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားတယ္။ တရား႐ုံးခ်ဳပ္က ဆုံးျဖတ္တာကေတာ့ ပစၥည္းလႊဲေျပာင္းျခင္း အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂၃ မွာ ေပးကမ္းျခင္း အက်ဳိးသက္ေရာက္ေစရန္အတြက္ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္းကုိ ေပးကမ္းရာမွာ လက္ေရာက္ေပးအပ္ျခင္းျပဳမွသာ ေပးကမ္းျခင္း အထေျမာက္တယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားခ်က္ မရွိ။ မွတ္ပုံတင္အေပးစာခ်ဳပ္ကို သက္ေသ ၂ ဦးနဲ႔အတူ ခ်ဳပ္ဆုိရင္ တရားဝင္တယ္လုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တယ္''
''ဒါဆုိရင္ သမီးတုိ႔လုိ ေပးကမ္းတဲ့အိမ္မွာ မေနလည္း ပိုင္ဆုိင္ခြင့္ ရွိတယ္ေပါ့ေနာ္''
''မွန္ပါတယ္။ ေမတၱာနဲ႔ ေပးကမ္းတဲ့ မေရႊ႕မေျပာင္းႏုိင္ေသာ ပစၥည္း၊ အိမ္ေျမတုိ႔ကို လက္ခံရရွိသူတုိ႔က လက္ေရာက္မေနေပမယ့္ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေပးကမ္းျခင္းစာခ်ဳပ္ မွတ္ပုံတင္ခ်ဳပ္မယ္ဆုိရင္ တရားဝင္ ပုိင္ဆုိင္မွာပဲျဖစ္တယ္''
''အဲဒီလုိ မွတ္ပုံတင္ေပးကမ္းျခင္း စာခ်ဳပ္အရ ပုိင္ဆုိင္လာတဲ့ သူအေနနဲ႔ အဲဒီ အိမ္ၿခံကို ေရာင္းရင္ တရားဝင္လား ဆရာ''
''ဥပေဒနဲ႔အညီ လႊဲေျပာင္းပုိင္ဆုိင္ခြင့္ ရၿပီးျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီ ေျမနဲ႔ အိမ္ကို တရားဝင္လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်ခြင့္ရွိမွာ ျဖစ္တယ္''ဟု ရွင္းျပရင္း စာဖတ္သူမ်ား ဗဟုသုတရေစရန္ ေရးသားလုိက္ပါသည္။
Credit: ေစ်းကြက္ဂ်ာနယ္
