စာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုၾကရာတြင္ အသိသက္ေသသည္ မပါမျဖစ္ ပါရွိရမည့္ ကိစၥရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ကတိျပဳသူ၊ ကတိရသူမ်ားအျပင္အသ္္ိသက္ေသမ်ားပါ စာခ်ဳပ္တြင္ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးၾကရပါသည္။
အဆိုပါ အသိသက္ေသမ်ားသည္ ကတိျပဳသူ၊ ကတိရသူတို႔၏ကတိျပဳခ်က္၊ သေဘာတူညီခ်က္၊ အာမခံခ်က္၊ စည္းကမ္းခ်က္ စသည္တို႔ကို အမွန္တကယ္ သိရွိထားဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
“ေအာက္ပါ အသိသက္ေသမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုၾကပါသည္။” ဟူ၍ စာခ်ဳပ္မ်ားေပၚတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေလ့ရွိၿပီး
ႏွစ္ဘက္လက္မွတ္ေရးထိုးကာ အသ္ိသက္ေသမ်ား ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပႆနာမ်ားေပၚေပါက္၍အသ္ိသက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆးေမးျမန္းေသာအခါတြင္မူ သက္ေသအျဖစ္ ေရးထိုးခဲ့ေသာ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကိုျပန္လည္ ေျပာျပႏိုင္သည့္
အသိသက္ေသမ်ိဳးမွာ အေတာ္ပင္ ရွားပါးတတ္ပါသည္။
- အခ်ိဳ႕က မိမိ ေရးထိုးခဲ့သည့္ လက္မွတ္ကို ျပန္ၾကည့္ကာ မိမိလက္မွတ္ ဟုတ္ မဟုတ္၊ မိမိေရးထိုးခဲ့ျခင္း ဟုတ္ မဟုတ္ ဇေဝဇဝါျဖစ္ေနတတ္ၾကပါသည္။
- အခ်ိဳ႕ကလည္း သက္ေသအျဖစ္ မိမိလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကို မသိေၾကာင္း ေျပာပါသည္။
- သက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထိုးဆို၍ ေရးထိုးေပးခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္ဟု အခ်ိဳ႕ကလည္း ဆိုပါသည္။
- အခ်ိဳ႕ကမူ စာခ်ဳပ္တြင္ အသိသက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ေရးထိုးေပးခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ကို မိမိ မဖတ္ၾကည့္ေၾကာင္း၊သက္ေသအျဖစ္ အကူအညီေပးသည့္အေနျဖင့္ ေရးထိုးေပးခဲ့ျခင္း
သာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုပါသည္။
- မိမိကိစၥ မဟုတ္၍ မမွတ္မိဟု ေျပာသူကလည္း ေျပာပါသည္။
စာခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မေသခ်ာ မေရရာေသာ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကိုသာ ေျပာဆိုၿပီး စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္၊
မေျဖႏိုင္သည္ကိုဆင္ေျခအမ်ိဳးမ်ိဳးေပး ေျဖရွင္းတတ္ၾကပါ
သည္။၎တို႔အား အျပစ္မဆိုသာဟု ဆိုရပါမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ – ၎တို႔အေနျဖင့္ လူမႈေရးအရ အကူအညီေပးသည့္ သေဘာျဖင့္
ပါဝင္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
*** စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္
- အမွန္တကယ္ ၾကပ္မတ္ေဆာင္႐ြက္ရမည့္သူမွာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုေပးသူ အက်ိဳးေဆာင္ (သို႔မဟုတ္) ကာယကံရွင္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရပါမည္။
- ဥစၥာရင္လို ဥစၥာရင္ခဲ သက္ေသမ်ားကို တကူးတကန္႔ အကူအညီေတာင္းဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
- စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရသည့္က္ိစၥရပ္မ်ားကို စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္မီ ရွင္းလင္းေျပာျပဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
- စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္မေရးထိုးမီ စာခ်ဳပ္ကိုအရင္ဖတ္ေစျခင္း (သို႔မဟုတ္) ဖတ္ျပျခင္းမ်ား ရွိသင့္သည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ***
ကာယကံရွင္မ်ား သေဘာတူခ်ဳပ္ဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားကို သိရွိသေဘာေပါက္ၿပီးေနာက္ လက္ခံေသာအခါတြင္မွ အသ္ိသက္ေသေနရာတြင္ပါဝင္ လက္မွတ္ေရးထိုးေစသင့္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အသိသက္ေသအျဖစ္ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးေပးသူအား ထိုက္သင့္ေသာခ်ီးျမႇင့္မႈကိုလည္း ျပဳရန္ ဝန္မေလးသင့္ဟု အႀကံျပဳလိုပါသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
*** တစ္စံုတစ္ရာ ျပႆနာေပၚေပါက္လာေသာအခါ ႀကံဳႀကိဳက္သက္ေသတစ္ဦး၏ ထြက္ဆိုခ်က္သည္ လြန္စြာတန္ဖိုးနည္းပါးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ***
သို႔ျဖစ္ရာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီဆိုမွျဖင့္ ခ်ဳပ္ရက်ိဳးနပ္ေစရန္ တိတိက်က် ထိထိမိမိ အေျဖရွိႏိုင္ရန္ ျဖစ္သလို ႀကံဳသလို မလုပ္မိၾကဖို႔၊ မခ်ဳပ္မိၾကဖို႔ တိုက္တြန္းရေပသည္။
စာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုၾကရာတြင္ အသိသက္ေသသည္ မပါမျဖစ္ ပါရွိရမည့္ ကိစၥရပ္ျဖစ္ပါသည္။ ကတိျပဳသူ၊ ကတိရသူမ်ားအျပင္အသ္္ိသက္ေသမ်ားပါ စာခ်ဳပ္တြင္ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးၾကရပါသည္။
အဆိုပါ အသိသက္ေသမ်ားသည္ ကတိျပဳသူ၊ ကတိရသူတို႔၏ကတိျပဳခ်က္၊ သေဘာတူညီခ်က္၊ အာမခံခ်က္၊ စည္းကမ္းခ်က္ စသည္တို႔ကို အမွန္တကယ္ သိရွိထားဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
“ေအာက္ပါ အသိသက္ေသမ်ား ေရွ႕ေမွာက္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုး ခ်ဳပ္ဆိုၾကပါသည္။” ဟူ၍ စာခ်ဳပ္မ်ားေပၚတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေလ့ရွိၿပီး
ႏွစ္ဘက္လက္မွတ္ေရးထိုးကာ အသ္ိသက္ေသမ်ား ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျပႆနာမ်ားေပၚေပါက္၍အသ္ိသက္ေသမ်ားကို စစ္ေဆးေမးျမန္းေသာအခါတြင္မူ သက္ေသအျဖစ္ ေရးထိုးခဲ့ေသာ စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကိုျပန္လည္ ေျပာျပႏိုင္သည့္
အသိသက္ေသမ်ိဳးမွာ အေတာ္ပင္ ရွားပါးတတ္ပါသည္။
- အခ်ိဳ႕က မိမိ ေရးထိုးခဲ့သည့္ လက္မွတ္ကို ျပန္ၾကည့္ကာ မိမိလက္မွတ္ ဟုတ္ မဟုတ္၊ မိမိေရးထိုးခဲ့ျခင္း ဟုတ္ မဟုတ္ ဇေဝဇဝါ
ျဖစ္ေနတတ္ၾကပါသည္။
- အခ်ိဳ႕ကလည္း သက္ေသအျဖစ္ မိမိလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားကို မသိေၾကာင္း ေျပာပါသည္။
- သက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ထိုးဆို၍ ေရးထိုးေပးခဲ့ျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္ဟု အခ်ိဳ႕ကလည္း ဆိုပါသည္။
- အခ်ိဳ႕ကမူ စာခ်ဳပ္တြင္ အသိသက္ေသအျဖစ္ လက္မွတ္ေရးထိုးေပးခဲ့သည္ မွန္ေသာ္လည္း စာခ်ဳပ္ကို မိမိ မဖတ္ၾကည့္ေၾကာင္း၊သက္ေသအျဖစ္ အကူအညီေပးသည့္အေနျဖင့္ ေရးထိုးေပးခဲ့ျခင္း
သာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုပါသည္။
- မိမိကိစၥ မဟုတ္၍ မမွတ္မိဟု ေျပာသူကလည္း ေျပာပါသည္။
စာခ်ဳပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ မေသခ်ာ မေရရာေသာ ထြက္ဆိုခ်က္မ်ားကိုသာ ေျပာဆိုၿပီး စာခ်ဳပ္ပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ တိတိက်က် မေျပာႏိုင္၊
မေျဖႏိုင္သည္ကို ဆင္ေျခအမ်ိဳးမ်ိဳးေပး ေျဖရွင္းတတ္ၾကပါသည္။
၎တို႔အား အျပစ္မဆိုသာဟု ဆိုရပါမည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ – ၎တို႔အေနျဖင့္ လူမႈေရးအရ အကူအညီေပးသည့္ သေဘာျဖင့္
ပါဝင္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
*** စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရာတြင္
- အမွန္တကယ္ ၾကပ္မတ္ေဆာင္႐ြက္ရမည့္သူမွာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုေပးသူ အက်ိဳးေဆာင္ (သို႔မဟုတ္) ကာယကံရွင္မ်ား ျဖစ္သည္ဟု ဆိုရပါမည္။
- ဥစၥာရင္လို ဥစၥာရင္ခဲ သက္ေသမ်ားကို တကူးတကန္႔ အကူအညီေတာင္းဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
- စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ရသည့္က္ိစၥရပ္မ်ားကို စာခ်ဳပ္မခ်ဳပ္မီ ရွင္းလင္းေျပာျပဖို႔ လိုအပ္ပါသည္။
- စာခ်ဳပ္တြင္ လက္မွတ္မေရးထိုးမီ စာခ်ဳပ္ကိုအရင္ဖတ္ေစျခင္း (သို႔မဟုတ္) ဖတ္ျပျခင္းမ်ား ရွိသင့္သည္ဟု ဆိုရပါမည္။ ***
ကာယကံရွင္မ်ား သေဘာတူခ်ဳပ္ဆိုသည့္ အခ်က္မ်ားကို သိရွိသေဘာေပါက္ၿပီးေနာက္ လက္ခံေသာအခါတြင္မွ အသ္ိသက္ေသေနရာတြင္
ပါဝင္ လက္မွတ္ေရးထိုးေစသင့္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ အသိသက္ေသအျဖစ္ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးေပးသူအား ထိုက္သင့္ေသာ
ခ်ီးျမႇင့္မႈကိုလည္း ျပဳရန္ ဝန္မေလးသင့္ဟု အႀကံျပဳလိုပါသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္
*** တစ္စံုတစ္ရာ ျပႆနာေပၚေပါက္လာေသာအခါ ႀကံဳႀကိဳက္သက္ေသတစ္ဦး၏ ထြက္ဆိုခ်က္သည္ လြန္စြာတန္ဖိုးနည္းပါးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ***
သို႔ျဖစ္ရာ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ၿပီဆိုမွျဖင့္ ခ်ဳပ္ရက်ိဳးနပ္ေစရန္ တိတိက်က် ထိထိမိမိ အေျဖရွိႏိုင္ရန္ ျဖစ္သလို ႀကံဳသလို မလုပ္မိၾကဖို႔၊ မခ်ဳပ္မိၾကဖို႔ တိုက္တြန္းရေပသည္။
Credit: ဦးေက်ာ္ေဇယ်(ဥပေဒ)
