ေအာက္ျမန္မာနိုင္ငံကို သိမ္းျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ အဂၤလိပ္တို႔ဟာ ရန္ကုန္ကို ျမိဳ႕ကြက္သစ္ျပန္ေဖာ္ျပီး တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။
ျမိဳ႕ကြက္ဒီဇိုင္းကို အဓိကတာဝန္ယူ ေရးဆြဲတာကေတာ့ စစ္အင္ဂ်င္နီယာ ဗိုလ္ဖေရဇာ(ဖေရဇာလမ္း- အေနာ္ရထာလမ္း) ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ဝါရွင္တန္ျမိဳ႕ကို ျပင္သစ္အင္ဂ်င္နီယာ Pierre Charles L'Enfant က အဝိုင္းၾကီးေတြ ထည့္သြင္းျပီး တည္ေဆာက္ထားတာကို သူက သေဘာက်ပါတယ္။ ဖေရဇာကလည္း ဒါကိုအတုယူျပီး ျမက္ခင္းအဝိုင္းၾကီးေတြနဲ႔ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကို အကြက္ေဖာ္တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။
ဦးဝိစာရအဝိုင္းနဲ႔ ဟံသာဝတီအဝိုင္းတို႔လို အဝိုင္းၾကီးေတြ က်န္ရွိေနေသးေပမဲ့ အျခားအဝိုင္းေတြကေတာ့ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ျပီျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ဖေရဇာ ေဖာ္ထုတ္ခဲ့တယ့္ အဝိုင္းၾကီးေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္ပါတယ္။
(၁)ဘုရားကုန္းေတာ္ေျမတည္ရွိရာ ဆူးေလဘုရားအဝုိင္းၾကီး
(၂)ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလမ္းနဲ႔ ဆူးေလဘုရားလမ္းဆံု ကြန္တီနင္တယ္ အဝိုင္းၾကီး
(၃)ဗဟန္းလမ္း၊ဦးေထာင္ဗိုလ္လမ္း နဲ႔ ကန္ရိပ္သာလမ္းဆံု ဗဟန္းအဝိုင္းၾကီး
(၄)ေရႊဂံုတိုင္လမ္းနဲ႔ ကိုယ့္မင္းကိုယ့္ခ်င္းလမ္းဆံုရာ ေရႊဂံုတိုင္အဝိုင္းၾကီး(ဗဟန္းျမိဳ႕နယ္)
(၅) ဦးဝိစာရလမ္းနဲ႔ အလံုလမ္းဆံုရာ (ဒဂံုျမိဳ႕နယ္) ဦးဝိစာရအဝိုင္းၾကီး
(၆) ဦးဝိစာရလမ္းနဲ႔ ေဘာင္ဒရီလမ္းဆံု( ဓမၼေစတီလမ္း) ဝိဇယအဝိုင္း
(၇) အေနာက္ျမင္းျပိဳင္ကြင္းလမ္း၊ အေရွ႕ျမင္းျပိဳင္ကြင္းလမ္း၊ ေရႊဂံုတိုင္လမ္း၊ သမိန္ဗရမ္းနဲ႔ ဗညားဒလလမ္းဆံုရာ တာေမြအဝိုင္းၾကီး
(၈)ျပည္လမ္းနဲ႔ ဗားကရာလမ္းဆံု ေျမနီကုန္းအဝိုင္းၾကီး
(၉) ျပည္လမ္း၊ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း၊ အင္းစိန္လမ္းနွင့္ လွည္းတန္းလမ္းဆံုရာ ကမာရြတ္အဝိုင္း(လွည္းတန္းအဝိုင္း)
(၁၀)ဦးဝိစာရလမ္း၊ဟံသာဝတီလမ္းနွင့္ ျပည္လမ္းတို႔ဆံုရာ ဟံသာဝတီအဝိုင္းၾကီး တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၆၀ ခုနွစ္ လမ္းမ်ားတိုးခ်ဲ႕ေဖာက္လုပ္ရာမွာ အဝိုင္းၾကီးေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ဖ်က္ပစ္ခဲ့ပါတယ္။ တာေမြအဝိုင္းၾကီးကိုေတာ့ ၁၉၈၉ ခုနွစ္မွာ ဖ်က္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။
Ref; ရန္ကုန္ျမိဳ႕ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီ သမိုင္း
Credit: iMyanmarHouse.com
(iMyanmarHouse.com Team မွ ေရးသားေဖာ္ျပသည္။)
