''တုိက္ခန္း အေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္ေတြမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္း မျပည့္စုံရင္ တရားမဝင္ဘူးဆုိတာ ဟုတ္ပါသလား ဆရာ''ဟု မိတ္ေဆြတစ္ဦးက ေမးျမန္းလာပါသည္။
''တုိက္ခန္းအေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္တစ္ခုတည္း မဟုတ္ဘူး။ ခ်ဳပ္ဆုိတဲ့ စာခ်ဳပ္အားလုံးမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ တန္ဖုိးကို ထမ္းေဆာင္ရတယ္။ မျပည့္မီဘူး ဆုိရင္ေတာ့ တရား႐ုံးမွာ သက္ေသခံအျဖစ္ အသုံးမျပဳႏုိင္ဘူး။ စာခ်ဳပ္တရားမဝင္ဘူးလုိ႔လည္း ကန္႔ကြက္ႏုိင္တယ္''
''ကုစားလုိ႔ ရပါသလား''
''ကုစားလုိ႔လည္း ရပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒီကိစၥကို အေလးထားေဆာင္ရြက္တာ အလြန္နည္းတယ္။ အဆင္ေျပသလုိ လမ္းေဘးက ဆုိင္ေတြက အဆင္သင့္႐ုိက္ထားတဲ့ စာခ်ဳပ္မွာပဲ အမည္၊ တန္ဖုိး၊ ရက္စြဲ ျဖည့္စြက္ၿပီး အလြယ္တကူခ်ဳပ္ဆုိေလ့ ရွိၾကတယ္''
''တခ်ဳိ႕က ေျပာေတာ့ ယခင္ ၅/- က်ပ္တန္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆုိထားတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္ေတြဟာ တရားမဝင္ေတာ့ဘူးလုိ႔ ေျပာေနၾကတယ္ ဟုတ္ပါသလား''
''ဒါကေတာ့ ခ်ဳပ္ဆုိထားတဲ့ ကာလ ႏွစ္အပုိင္းအျခားကို ၾကည့္မွ သိမွာျဖစ္တယ္၊ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ဥပေဒက ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြ ရွိေနေတာ့ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏွစ္ကာလအပုိင္းအျခားအတြင္းမွာ ခ်ဳပ္ဆုိထားတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္ေတြ ျဖစ္ရင္ေတာ့ တရားဝင္မွာျဖစ္တယ္''
''ဒီ ၆/- က်ပ္တန္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ဆုိထားတဲ့ တုိက္ခန္း အေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္ဟာ တရားမဝင္ဘူးဆုိတာ ဟုတ္ပါသလား''
မိတ္ေဆြျဖစ္သူက တုိက္ခန္း အေရာင္းအဝယ္ ကတိစာခ်ဳပ္ တစ္ခုကို ထုတ္ျပပါသည္။
''ဒီစာခ်ဳပ္အရေတာ့ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ ေမလပုိင္းက ခ်ဳပ္ဆုိထားတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္ျဖစ္တယ္၊ အဲဒီကာလက ဆုိရင္ေတာ့ ကတိစာခ်ဳပ္ဟာ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္း ၆/- က်ပ္ ထမ္းေဆာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္''
''ဒါဆုိရင္ ဒီတုိက္ခန္း အေရာင္းအဝယ္ စာခ်ဳပ္ဟာ ဥပေဒနဲ႔ ညီၫြတ္တယ္လုိ႔ ေျပာရမွာေပါ့ေနာ္''
''အင္း- ရွင္းေအာင္ ေျပာျပရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အနီးစပ္ဆုံး ကာလကုိ စၿပီး ေျပာရမွာျဖစ္တယ္။ ဒီမွာလည္း သူငယ္ခ်င္းတုိ႔ လက္လွမ္းမီတဲ့ အဓိက အသုံးမ်ားတဲ့ ကတိစာခ်ဳပ္ကိုပဲ အဓိကထားၿပီး ေျပာျပပါမယ္''
၁၉၅၇ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏုိင္ငံ တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒအရ ကတိစာခ်ဳပ္ဆုိရင္ ထုိက္သင့္တဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ဟာ ၃/- က်ပ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္၊ က်မ္းက်ိန္လႊာ၊ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္ေတြမွာေတာ့ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ၅/- က်ပ္ သတ္မွတ္ပါတယ္။
၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ မတ္လ ၃ဝ ရက္ေန႔မွာ ျပင္ဆင္ျပ႒ာန္းတဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒကို ျပင္ဆင္သည့္ ဥပေဒ အမွတ္ ၇/၉ဝ မွာ ကတိစာခ်ဳပ္မွာ ထုိက္သင့္တဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ၆/- က်ပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ က်မ္းက်ိန္လႊာ၊ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္ေတြကိုေတာ့ ၂၅/- က်ပ္အျဖစ္ သတ္မွတ္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္ ဧၿပီလ ၁ ရက္ေန႔ကစၿပီး က်င့္သုံးတာျဖစ္ပါတယ္။
၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ ဘ႑ာေရးႏွင့္ အခြန္ဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၁၂၂/၂ဝ၁၂ နဲ႔ တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒကို အစားထုိး ျပင္ဆင္ခဲ့ပါတယ္။ ကတိစာခ်ဳပ္ဆုိရင္ ေငြက်ပ္ ၆၀၀/- အျဖစ္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ကုိ သတ္မွတ္ပါတယ္။ က်မ္းက်ိန္လႊာ၊ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္ေတြ ဆုိရင္ေတာ့ ေငြက်ပ္ ၂၅၀/- အျဖစ္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ထမ္းေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ယခုလက္ရွိမွာေတာ့ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒ ျပင္ဆင္ခ်က္အရ ကတိစာခ်ဳပ္ဆုိရင္ ေငြက်ပ္ ၃၀၀/- အျဖစ္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ သတ္မွတ္ၿပီး က်မ္းက်ိန္လႊာ၊ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္ေတြမွာ ေငြက်ပ္ ၁၅၀/- အျဖစ္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ သတ္မွတ္ထမ္းေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္။
အဲဒီလုိ သတ္မွတ္ကာလအတြင္းမွာ ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ႏႈန္းအတုိင္း ထမ္းေဆာင္ရမွာျဖစ္တယ္။ တကယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ကာလအတြင္းမွာ ထမ္းေဆာင္ရမယ့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ႏႈန္းအတုိင္း အျပည့္အဝ ထမ္းေဆာင္ျခင္းမရွိခဲ့ရင္ေတာ့ အဲဒီ စာခ်ဳပ္ဟာ ဥပေဒနဲ႔ မညီဘူးလုိ႔ သတ္မွတ္ႏုိင္ပါတယ္''
''တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ အျပည့္အဝ ထမ္းေဆာင္မထားတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြကို တရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ ျပန္လည္ျဖည့္စြက္ထမ္းေဆာင္လုိ႔ မရဘူးလား''
''ကုစားလုိ႔ေတာ့ ရပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဖေဖာ္ဝါရီလထဲက ထင္တယ္။ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္တြင္း အခြန္မ်ား ဦးစီးဌာနကေနၿပီး အသိေပးေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ေန႔စဥ္ထုတ္ ႏုိင္ငံေတာ္သတင္းစာ ေတြမွာလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီ ေၾကညာခ်က္အရဆုိရင္ တံဆိပ္ေခါင္း ေလ်ာ့နည္းထမ္းေဆာင္ထားေသာ စာခ်ဳပ္မ်ားကို တည္ဆဲ တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒႏွင့္အညီ လုိက္နာေဆာင္ရြက္ၿပီးေသာ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားျဖစ္ေစေရးအတြက္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရအဖြဲ႕၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ဒဏ္ေၾကးကင္းလြတ္ခြင့္ကာလကို ၃၁.၃.၂ဝ၁၆ ရက္အထိ သတ္မွတ္ေဆာင္ရြက္ေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့တယ္''
''သတ္မွတ္ရက္ ၃၁.၃. ၂ဝ၁၆ ေန႔အတြင္းမွာ ေလ်ာ့နည္းတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ကို ျဖည့္စြက္ ထမ္းေဆာင္ရတဲ့ သေဘာလား''
''မွန္ပါတယ္၊ ဥပမာ- ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္းမွာ ကတိစာခ်ဳပ္ကို ၆/- က်ပ္တန္ အခြန္တံဆိပ္ေခါင္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ထားခဲ့မယ္ဆုိရင္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ အက္ဥပေဒအရ ၆၀၀/- က်ပ္ ထမ္းေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ ၅၉၄/- က်ပ္ကို ၿမိဳ႕နယ္ အခြန္ဦးစီးဌာနမွာ ဥပေဒနဲ႔အညီ ေပးသြင္းသြားရမွာျဖစ္တယ္''
''ဒဏ္ေငြဆုိတာက ဘယ္လုိလဲ''
''အဲဒီ သတ္မွတ္ရက္ ၃၁. ၃.၂ဝ၁၆ ေက်ာ္မွ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆုိရင္ ေလ်ာ့နည္းထမ္းေဆာင္ထားလုိ႔ ထပ္မံထမ္းေဆာင္ရမယ့္ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္အျပင္ ေလ်ာ့နည္းထမ္းေဆာင္ေသာ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္၏ (၁ဝ)ဆ ကို တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃၅ (က) အရ ထမ္းေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္''
''ကုစားမႈရရင္ေတာ့ နစ္နာမႈေတာ့ မရွိႏုိင္ဘူးေပါ့''
''မွန္ပါတယ္- ဒါေၾကာင့္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ တံဆိပ္ေခါင္း အက္ဥပေဒနဲ႔အညီ တံဆိပ္ေခါင္းခြန္ ထမ္းေဆာင္လုိ႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆုိသင့္တယ္ သူငယ္ခ်င္း''ဟု အႀကံျပဳ ေဆြးေႏြးလုိက္ပါသည္။
Credit : ေစ်းကြက္ဂ်ာနယ္