မြန်မာနိုင်ငံတွင်း လူမှုကွန်ရက်တွင် သတင်းတုများ ပျံ့နှံ့နေမှုကြောင့် ဒိန်းမတ်သံရုံးက အချက်အလက်စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့များအား ရန်ပုံငွေ ချထားပေး

[Unicode]

ပြီးခဲ့သော ၂၀၂၀ ပြညှ့်နှစ်၊ နိုဝင်ဘာအတွင်း ကျင်းပခဲ့သည့် မြန်မာ့ရွေးကောက်ပွဲကာလမတိုင်မီတွင် ဒိန်းမတ်သံရုံးက TechPlomacy (နည်းပညာဆိုင်ရာ သံတမန်ရေး) အစီအစဉ်ဖြင့် မြန်မာအခြေစိုက် အဖွဲ့ ၆ ခုကို အချက်အလက်စစ်ဆေးရေးအတွက် ရန်ပုံငွေ ရှေ့ပြေးချထားမှုတစ်ရပ် ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် အင်တာနက်နှင့် လူမှုကွန်ရက်များသို့ အလွယ်တကူ ထိတွေ့ခွင့် ရရှိမှုနောက်ပိုင်း သတင်းနှင့် ဒီဂျစ်တယ် အွန်လိုင်းအကြောင်း သိနားလည်ကျွမ်းကျင်မှု မရှိခြင်းအပြင် သတင်းမှား (misinformation )၊ တမင်ဖန်တီးသည့် လုပ်ကြံ သတင်းတု (disinformation)၊ အမုန်းစကားများ (hate speech) တို့နှင့် ပတ်သက်ပြီး စိန်ခေါ်မှုများစွာရင်ဆိုင်ရလျက်ရှိသည်။

အထက်ပါအချက်များအပြင် မြန်မာနိုင်ငံတွင်းရှိ သတင်းမီဒီယာအများစုမှာ အချက်အလက်စစ်ဆေးမှုကို ပုံမှန်ပြုလုပ်ကြခြင်းမရှိချေ။ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ပြည်တွင်းအခြေစိုက် အချက်အလက်စစ်ဆေးမှုအဖွဲ့အစည်း လက်ရှိအားဖြင့် ၆ ခုသာ ရှိသည်။

TechPlomacy အစီအစဉ်ကို ဒိန်းမတ်နိုင်ငံတွင် ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင်မှ စတင်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း ဒိန်းမတ်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပြည်ပနှင့် လုံခြုံမှုမူဝါဒ ဦးစားပေးမှုအတွက် နည်းပညာနှင့် ဒီဂျစ်တယ်ပြောင်းလဲမှုကို မြှင့်တင်ပေးရန် ပထမဆုံး ကြိုးပမ်းခဲ့သည့် နိုင်ငံဖြစ်လာသည်။

အဆိုပါ ကြိုးပမ်းမှုကို နည်းပညာဆိုင်ရာ သံတမန်ရေး (သို့မဟုတ်) အတိုကောက်အားဖြင့် TechPlomacy ဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။ ဒိန်းမတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနသည် နည်းပညာအပေါ် တာဝန်ယူမှုရှိခြင်း ၊ မျှခြေညီခြင်း၊ လူသားဗဟိုပြုခြင်းကဏ္ဍများတွင် အားပေးမြှင့်တင်ရန်အတွက် ပြည်ပနှင့် ပြည်တွင်း မိတ်ဖက်များနှင့် အနီးကပ် လက်တွဲဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။

အဆိုပါ အစီအစဉ်သည် ထွက်ပေါ်လာနေသာ နည်းပညာတို့၏ အန္တရာယ်အချို့ကို ကူညီဖြေရှင်းပေးရန်နှင့် မျက်မှောက်ခေတ်၏ ကြီးမားသည့် စိန်ခေါ်မှုအချို့ကို တီထွင်ဆန်းသစ်သည့် ဖြေရှာမှုမျိုးအား အားပေးရန် အကူအညီပြုမည် ဖြစ်သည်။

မြန်မာနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံရေးနှင့် ကပ်ရောဂါဘေးတို့နှင့် စပ်လျဉ်းပြီး ပုံကြီးချဲ့ထားသော သတင်းတုများစွာ ပေါ်ပေါက်လေ့ရှိသည်။ အဓိကအားဖြင့် Covid-19 ရောဂါနှင့် စပ်လျဉ်းသင့် သတင်းကပ်ဘေးဆိုက်နေပြီး အများအားဖြင့် သတင်းမှားများ (သို့မဟုတ်) အတည်မပြုနိုင်သော သတင်းများ ဖြစ်ကြသည်။

မြန်မာပြည်သူများအကြား များစွာပျံ့နှံ့ခဲ့သော သတင်းတုတစ်ခုမှာ နိုင်ငံတော်၏ အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်သည် Covid-19 ရောဂါကူးစက်ခံထားရကြောင်း၊ ပြည်သူများ တွေ့မြင်နေရသည်မှာ ပုံတူတစ်ဦးသာဖြစ်ကြောင်း ရေးသားထားသည့် သတင်းတု ဖြစ်သည်။

ရန်ကုန်မြို့နေ အသက် ၃၀ အရွယ်ရှိ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဖြစ်သူ မပပက ပြောရာတွင် လူမှုကွန်ရက်တွင် Covid-19 ရောဂါနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် သတင်းမှားများသည် လျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့လေ့ရှိကြောင်း ပြောကြားသည်။

အရက်သောက်ခြင်း (သို့မဟုတ်) ဂျင်းပြုတ်ရည်သောက်ခြင်းဖြင့် Covid-19 ရောဂါမကူးစက်နိုင်ဟူသော သတင်းမျိုး၊ တမာရွက်စားခြင်းသည် Covid-19 ရောဂါကာကွယ်နိုင်သည်ဟူသော သတင်းမျိုး၊ ကြက်ဥအရေအတွက်မည်မျှကို မည်သည့်အချိန်တွင် စားသုံးပါဟူသော သတင်းမျိုး၊ ဂါထာမန္တရားတစ်ခုကို ရွတ်ဖတ်ခြင်းအားဖြင့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရခြင်းမှ အပြီးတိုင်ပျောက်ကင်းနိုင်သည်ဟူသော သတင်းမျိုးမှာ ဖေ့စ်ဘုတ်တွင် အများဆုံး ပျံ့နှံ့လေ့ရှိသည့် သတင်းများဖြစ်ကြောင်း သူမက ပြောသည်။

မြန်မာနိုင်ငံ သတင်းအချက်အလက်နှင့် ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာဖွံ့ဖြိုးရေးအဖွဲ့ (MIDO) ၏ စီမံကိန်းမန်နေဂျာ ကိုငြိမ်းချမ်းက ပြောသည်မျာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကာကွယ်ဆေးနှင့် ဆက်နွှယ်သည့် သတင်းမှားများသည် သတင်းမှန်များကို ပုံဖျက်ထားသည့် သတင်းများ ဖြစ်လေ့ရှိကြောင်း ပြောကြားသည်။

MIDO သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အစောဆုံး အချက်အလက်စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့ဖြစ်ပြီး ကိုငြိမ်းချမ်းမှာ အမေရိကန်အခြေစိုက် နိုင်ငံတကာ အချက်အလက်စစ်ဆေးရေး ကွန်ရက်၏ အဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးလည်း ဖြစ်သည်။

ကိုငြိမ်းချမ်းက ဆက်လက်ရှင်းပြသည်မှာ အဆိုပါသတင်းမှားများနှင့် နားလည်မှုလွဲမှားစေမည့် သတင်းများကို Covid-19 ရောဂါနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် မြန်မာဖေ့စ်ဘုတ် Closed ဂရုများတွင် ဖြန့်ဝေကြရာ လူအများကြား ထိရောက်စွာပြန့်နှံ့စေသည့် အွန်လိုင်းလိမ်လည် သူများ ဖြစ်လာကြကြောင်း ရှင်းပြသည်။

အဆိုပါ ဖေ့စ်ဘုတ်ဂရုများမှာ အဖွဲ့ဝင် ၁၀၀၀ မှ ၉၀၀၀ ကြားရှိနိုင်ကြောင်း၊ Covid-19 နှင့် ဆက်နွှယ်သည့် သတင်းမှားများသည် ပြည်သူများကို ခြောက်ခြားတုန်လှုပ်မှုများ ဖြစ်စေကြောင်း၊ နိုင်ငံရေးထောက်ခံသူအုပ်စုများကလည်း အခြားအုပ်စုအပေါ် မယုံကြည်မှုများ ဖြစ်လာစေကြောင်း ကိုငြိမ်းချမ်းက ဖြည့်စွက်ပြောကြားသည်။

ဒိန်းမတ်သံရုံးက ချထားပေးသော ရန်ပုံငွေများကို စီမံပေးသည့်“နိုင်ငံတကာ မီဒီယာအထောက်အကူပြုအဖွဲ့ - (IMS) မြန်မာ”မှ ကိုလကျာ်ထွန်းက ရှင်းပြသည်မှာ ဒိန်းမတ်သံရုံး၏ TechPlomacy အစီအစဉ်မှ ချထားပေးသော ရန်ပုံငွေများကို သတင်းအုပ်စု ၄ ခုဖြစ်သော ဒီဗွီဘီမြန်မာပိုင်း(DVB Burmese) ၊ မဇျွိမရုပ်သံ (Mizzima Broadcasting)၊ ဖရွန်တီးယား မြန်မာ (Frontier Myanmar) နှင့် မွန်သတင်းအေဂျင်စီ၊ သတင်းမီဒီယာမဟုတ်သော အုပ်စု ၂ ခုဖြစ်သည့် Real Or Not နှင့် ‘Think Before You Trust’ တို့ထံ ဖြန့်ဝေ ထောက်ပံ့ပေးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားသည်။

ဒိန်းမတ်သံရုံး၏ ရန်ပုံငွေရရှိခဲ့သော အုပ်စုများတွင် ပါဝင်သည့် ဒီဗွီဘီ မြန်မာပိုင်းမှ country director ဖြစ်သူ ကိုတိုးဇော်လတ်က ပြောရာတွင် သတင်းမှားပြဿနာများကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာဖြေရှင်းနိုင်ရေးအတွက် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အချက်အလက်စစ်ဆေးမှုအဖွဲ့ ၅၀ မှ ၁၀၀ အကြားလိုအပ်သည်ဟု ယူဆကြောင်း ပြောကြားသည်။

ဖေ့စ်ဘုတ်သုံးစွဲသူ ၂၇ သန်း ကျော်ရှိနေသော မြန်မာနိုင်ငံတွင် လက်ရှိအချက်အလက်စစ်ဆေးမှု အုပ်စုအရေအတွက်မှာ နည်းပါးလွန်းရာ လက်ရှိအချက်အလက်စစ်ဆေးနိုင်မှုမှာ ဆင့်ပါးစပ် နှမ်းပက်သကဲ့သို့ဖြစ်နေကြောင်း ပြောကြားသည်။

 မြန်မာနိုင်ငံ၊ အာဆီယံနိုင်ငံများနှင့် ကမာ္ဘတစ်ဝှမ်းလုံး ၏ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရမှု ကိန်းဂဏန်းများ - အသေးစိတ်ကြည့်ရန် ဤနေရာကို နှိပ်ပါ။

Corona Virus အကြောင်း သိကောင်းစရာများနှင့် ခုခံကာကွယ်ပုံများအသေးစိတ်ကို ဤနေရာတွင် ဖတ်ရှုနိုင်ပါသည်။

iMyanmarHouse.com သည် မြန်မာနိုင်ငံမှ Coronavirus အပြီးတိုင်တိုက်ဖျက်ရေးအတွက် ကျရာကဏ္ဍမှ ပြည်သူများအားလုံးအတွက် မှန်ကန်သော သတင်းများကို အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဖော်ပြပေးနေပါသည်။ မှန်ကန်ယုံကြည်စိတ်ချရသော သတင်းများကိုသာ အယ်ဒီတာအဖွဲ့မှ ဖော်ပြပေးမည်ဖြစ်ပါသည်။ တစ်စုံတစ်ရာ အဆင်မပြေမှုများရှိပါက iMyanmarHouse.com သို့ ဤနေရာတွင် ဆက်သွယ်နိုင်ပါသည်။

(iMyanmarHouse.com Team မှ ရေးသား ဖော်ပြသည်။)

Credit: iMyanmarHouse.com

Ref: Danish Embassy in Myanmar funds fact-checking groups as fake news mutates (Office of Denmark’s Tech Ambassador and Bangkok Post)

  [Zawgyi]

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူမႈကြန္ရက္တြင္ သတင္းတုမ်ား ပ်ံ႕ႏွံ႔ေနမႈေၾကာင့္ ဒိန္းမတ္သံရံုးက အခ်က္အလက္စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔မ်ားအား ရန္ပုံေငြ ခ်ထားေပး

ျပီးခဲ့ေသာ ၂၀၂၀ ျပည့္ွႏွစ္၊ ႏိုဝင္ဘာအတြင္း က်င္းပခဲ့သည့္ ျမန္မာ့ေရြးေကာက္ပြဲကာလမတိုင္မီတြင္ ဒိန္းမတ္သံရံုးက TechPlomacy (နည္းပညာဆုိင္ရာ သံတမန္ေရး) အစီအစဥ္ျဖင့္ ျမန္မာအေျခစိုက္ အဖြဲ႔ ၆ ခုကို အခ်က္အလက္စစ္ေဆးေရးအတြက္ ရန္ပံုေငြ ေရွ႕ေျပးခ်ထားမႈတစ္ရပ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အင္တာနက္ႏွင့္ လူမႈကြန္ရက္မ်ားသို႔ အလြယ္တကူ ထိေတြ႔ခြင့္ ရရွိမႈေနာက္ပိုင္း သတင္းႏွင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ အြန္လိုင္းအေၾကာင္း သိနားလည္ကၽြမ္းက်င္မႈ မရွိျခင္းအျပင္ သတင္းမွား (misinformation )၊ တမင္ဖန္တီးသည့္ လုပ္ၾကံ သတင္းတု (disinformation)၊ အမုန္းစကားမ်ား (hate speech) တို႔ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး စိန္ေခၚမႈမ်ားစြာရင္ဆိုင္ရလ်က္ရွိသည္။

အထက္ပါအခ်က္မ်ားအျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိ သတင္းမီဒီယာအမ်ားစုမွာ အခ်က္အလက္စစ္ေဆးမႈကို ပံုမွန္ျပဳလုပ္ၾကျခင္းမရွိေခ်။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပည္တြင္းအေျခစိုက္ အခ်က္အလက္စစ္ေဆးမႈအဖြဲ႔အစည္း လက္ရွိအားျဖင့္ ၆ ခုသာ ရွိသည္။

TechPlomacy အစီအစဥ္ကို ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံတြင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္မွ စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ေသာ္လည္း ဒိန္းမတ္သည္ ကမၻာေပၚတြင္ ျပည္ပႏွင့္ လံုျခံဳမႈမူဝါဒ ဦးစားေပးမႈအတြက္ နည္းပညာႏွင့္ ဒီဂ်စ္တယ္ေျပာင္းလဲမႈကို ျမွင့္တင္ေပးရန္ ပထမဆံုး ၾကိဳးပမ္းခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံျဖစ္လာသည္။

အဆိုပါ ၾကိဳးပမ္းမႈကို နည္းပညာဆိုင္ရာ သံတမန္ေရး (သို႔မဟုတ္) အတိုေကာက္အားျဖင့္ TechPlomacy ဟု အမည္ေပးခဲ့သည္။ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီးဌာနသည္ နည္းပညာအေပၚ တာဝန္ယူမႈရွိျခင္း ၊ မွ်ေျခညီျခင္း၊ လူသားဗဟိုျပဳျခင္းက႑မ်ားတြင္ အားေပးျမွင့္တင္ရန္အတြက္ ျပည္ပႏွင့္ ျပည္တြင္း မိတ္ဖက္မ်ားႏွင့္ အနီးကပ္ လက္တြဲေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိသည္။

အဆိုပါ အစီအစဥ္သည္ ထြက္ေပၚလာေနသာ နည္းပညာတို႔၏ အႏၱရာယ္အခ်ဳိ႕ကို ကူညီေျဖရွင္းေပးရန္ႏွင့္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္၏ ၾကီးမားသည့္ စိန္ေခၚမႈအခ်ဳိ႕ကို တီထြင္ဆန္းသစ္သည့္ ေျဖရွာမႈမ်ဳိးအား အားေပးရန္ အကူအညီျပဳမည္ ျဖစ္သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ကပ္ေရာဂါေဘးတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းျပီး ပံုၾကီးခ်ဲ႕ထားေသာ သတင္းတုမ်ားစြာ ေပၚေပါက္ေလ့ရွိသည္။ အဓိကအားျဖင့္ Covid-19 ေရာဂါႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသင့္ သတင္းကပ္ေဘးဆိုက္ေနျပီး အမ်ားအားျဖင့္ သတင္းမွားမ်ား (သို႔မဟုတ္) အတည္မျပဳႏိုင္ေသာ သတင္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ျမန္မာျပည္သူမ်ားအၾကား မ်ားစြာပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့ေသာ သတင္းတုတစ္ခုမွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ Covid-19 ေရာဂါကူးစက္ခံထားရေၾကာင္း၊ ျပည္သူမ်ား ေတြ႔ျမင္ေနရသည္မွာ ပံုတူတစ္ဦးသာျဖစ္ေၾကာင္း ေရးသားထားသည့္ သတင္းတု ျဖစ္သည္။

ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေန အသက္ ၃၀ အရြယ္ရွိ ဝန္ထမ္းတစ္ဦးျဖစ္သူ မပပက ေျပာရာတြင္ လူမႈကြန္ရက္တြင္ Covid-19 ေရာဂါႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ သတင္းမွားမ်ားသည္ လ်င္ျမန္စြာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ေလ့ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

အရက္ေသာက္ျခင္း (သို႔မဟုတ္) ဂ်င္းျပဳတ္ရည္ေသာက္ျခင္းျဖင့္ Covid-19 ေရာဂါမကူးစက္ႏိုင္ဟူေသာ သတင္းမ်ဳိး၊ တမာရြက္စားျခင္းသည္ Covid-19 ေရာဂါကာကြယ္ႏိုင္သည္ဟူေသာ သတင္းမ်ဳိး၊ ၾကက္ဥအေရအတြက္မည္မွ်ကို မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ စားသံုးပါဟူေသာ သတင္းမ်ဳိး၊ ဂါထာမႏၱရားတစ္ခုကို ရြတ္ဖတ္ျခင္းအားျဖင့္ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ကူးစက္ခံရျခင္းမွ အျပီးတိုင္ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္သည္ဟူေသာ သတင္းမ်ဳိးမွာ ေဖ့စ္ဘုတ္တြင္ အမ်ားဆံုး ပ်ံ႕ႏွံ႔ေလ့ရွိသည့္ သတင္းမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း သူမက ေျပာသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းအခ်က္အလက္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာဖြံ႔ျဖိဳးေရးအဖြဲ႔ (MIDO) ၏ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ ကိုျငိမ္းခ်မ္းက ေျပာသည္မ်ာ ကိုရိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကာကြယ္ေဆးႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္သည့္ သတင္းမွားမ်ားသည္ သတင္းမွန္မ်ားကို ပံုဖ်က္ထားသည့္ သတင္းမ်ား ျဖစ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

MIDO သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေစာဆံုး အခ်က္အလက္စစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔ျဖစ္ျပီး ကိုျငိမ္းခ်မ္းမွာ အေမရိကန္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္စစ္ေဆးေရး ကြန္ရက္၏ အဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သည္။

ကိုျငိမ္းခ်မ္းက ဆက္လက္ရွင္းျပသည္မွာ အဆိုပါသတင္းမွားမ်ားႏွင့္ နားလည္မႈလြဲမွားေစမည့္ သတင္းမ်ားကို Covid-19 ေရာဂါႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ ျမန္မာေဖ့စ္ဘုတ္ Closed ဂရုမ်ားတြင္ ျဖန္႔ေဝၾကရာ လူအမ်ားၾကား ထိေရာက္စြာျပန္႔ႏွံ႔ေစသည့္ အြန္လိုင္းလိမ္လည္ သူမ်ား ျဖစ္လာၾကေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။

အဆိုပါ ေဖ့စ္ဘုတ္ဂရုမ်ားမွာ အဖြဲ႔ဝင္ ၁၀၀၀ မွ ၉၀၀၀ ၾကားရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ Covid-19 ႏွင့္ ဆက္ႏႊယ္သည့္ သတင္းမွားမ်ားသည္ ျပည္သူမ်ားကို ေျခာက္ျခားတုန္လႈပ္မႈမ်ား ျဖစ္ေစေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးေထာက္ခံသူအုပ္စုမ်ားကလည္း အျခားအုပ္စုအေပၚ မယံုၾကည္မႈမ်ား ျဖစ္လာေစေၾကာင္း ကိုျငိမ္းခ်မ္းက ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားသည္။

ဒိန္းမတ္သံရံုးက ခ်ထားေပးေသာ ရန္ပံုေငြမ်ားကို စီမံေပးသည့္“ႏိုင္ငံတကာ မီဒီယာအေထာက္အကူျပဳအဖြဲ႔ - (IMS) ျမန္မာ”မွ ကိုလက်္ာထြန္းက ရွင္းျပသည္မွာ ဒိန္းမတ္သံရံုး၏ TechPlomacy အစီအစဥ္မွ ခ်ထားေပးေသာ ရန္ပံုေငြမ်ားကို သတင္းအုပ္စု ၄ ခုျဖစ္ေသာ ဒီဗြီဘီျမန္မာပိုင္း(DVB Burmese) ၊ မဇၽြိမရုပ္သံ (Mizzima Broadcasting)၊ ဖရြန္တီးယား ျမန္မာ (Frontier Myanmar) ႏွင့္ မြန္သတင္းေအဂ်င္စီ၊ သတင္းမီဒီယာမဟုတ္ေသာ အုပ္စု ၂ ခုျဖစ္သည့္ Real Or Not ႏွင့္ ‘Think Before You Trust’ တို႔ထံ ျဖန္႔ေဝ ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ဒိန္းမတ္သံရံုး၏ ရန္ပံုေငြရရွိခဲ့ေသာ အုပ္စုမ်ားတြင္ ပါဝင္သည့္ ဒီဗြီဘီ ျမန္မာပိုင္းမွ country director ျဖစ္သူ ကိုတိုးေဇာ္လတ္က ေျပာရာတြင္ သတင္းမွားျပႆနာမ်ားကို ပိုမိုေကာင္းမြန္စြာေျဖရွင္းႏိုင္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အခ်က္အလက္စစ္ေဆးမႈအဖြဲ႔ ၅၀ မွ ၁၀၀ အၾကားလိုအပ္သည္ဟု ယူဆေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ေဖ့စ္ဘုတ္သံုးစြဲသူ ၂၇ သန္း ေက်ာ္ရွိေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိအခ်က္အလက္စစ္ေဆးမႈ အုပ္စုအေရအတြက္မွာ နည္းပါးလြန္းရာ လက္ရွိအခ်က္အလက္စစ္ေဆးႏိုင္မႈမွာ ဆင့္ပါးစပ္ ႏွမ္းပက္သကဲ့သို႔ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ အာဆီယံႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ကမာၻတစ္ဝွမ္းလုံး ၏ ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္ ကူးစက္ခံရမႈ ကိန္းဂဏန္းမ်ား - အေသးစိတ္ၾကည့္ရန္ ဤေနရာကို ႏွိပ္ပါ။

Corona Virus အေၾကာင္း သိေကာင္းစရာမ်ားႏွင့္ ခုခံကာကြယ္ပုံမ်ားအေသးစိတ္ကို ဤေနရာတြင္ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါသည္။

iMyanmarHouse.com သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ Coronavirus အၿပီးတိုင္တိုက္ဖ်က္ေရးအတြက္ က်ရာက႑မွ ျပည္သူမ်ားအားလုံးအတြက္ မွန္ကန္ေသာ သတင္းမ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တေျပးညီ ေဖာ္ျပေပးေနပါသည္။ မွန္ကန္ယုံၾကည္စိတ္ခ်ရေသာ သတင္းမ်ားကိုသာ အယ္ဒီတာအဖြဲ႕မွ ေဖာ္ျပေပးမည္ျဖစ္ပါသည္။ တစ္စုံတစ္ရာ အဆင္မေျပမႈမ်ားရွိပါက iMyanmarHouse.com သို႔ ဤေနရာတြင္ ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါသည္။

(iMyanmarHouse.com Team မွ ေရးသား ေဖာ္ျပသည္။)

Credit: iMyanmarHouse.com

Ref: Danish Embassy in Myanmar funds fact-checking groups as fake news mutates (Office of Denmark’s Tech Ambassador and Bangkok Post)