ပစိဖိတ္သမုဒၵရာထဲရွိ ပင္လယ္ထုံးအိုင္တစ္ခုထဲတြင္ ကၽြန္းတုေပါင္း ၉၂ ခု ေပၚ၌ တည္ေဆာက္ထားေသာ Nan Madol ၿမိဳ႕ကို ၁၇ ရာစုက Saudeleur မင္းဆက္က ေဆာက္လုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ေရွးေဟာင္းအံ့ဖြယ္အင္ဂ်င္နီယာပညာရပ္၏ အမွတ္လကၡဏာတစ္ခုအျဖစ္ က်န္ရွိေနခဲ့သည္။
ယေန႔ေခတ္တြင္Federated States of Micronesia ဟု လူသိမ်ားသည့္ေနရာတြင္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာအတြင္း ကၽြန္းတုေပါင္း ၉၂ ခုေပၚ၌ ေက်ာက္တုံးႀကီးမ်ားျဖင့္ ၿမိဳ႕တည္နိုင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
လြန္ခဲ့သည့္ ေလးႏွစ္ခန႔္မွစတင္ကာ လူသူကင္းမဲ့သြားခဲ့သည့္ ေရေပၚၿမိဳ႕သို႔ သြားေရာက္ဓာတ္ပုံရိုက္ကူးခဲ့သည့္ အသက္ ၅၂ ႏွစ္အရြယ္ ဓာတ္ပုံဆရာ ခရစၥတိုဖာစနိုးက ''Nan Madol ၿမိဳ႕အေၾကာင္းဖတ္ၿပီးတာနဲ႔ ကိုယ္တိုင္သြားၾကည့္ ခ်င္စိတ္ေပၚခဲ့ပါတယ္''ဟု ဆိုခဲ့သည္။
Nan Madol ၿမိဳ႕သည္ ၁၆၂၈ ခုႏွစ္ မတိုင္မီ အထိ Saudeleur လူမ်ိဳးမ်ား၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္ၿပီး အိမ္နီးခ်င္းကိုစေရးကၽြန္းမွ Isokelekel လူမ်ိဳးမ်ား၏ က်ဴးေက်ာ္မွုေၾကာင့္ ရွုံးနိမ့္ကာ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရျခင္းျဖစ္သည္။ Nan Madol ၿမိဳ႕သည္ ၾကားေနရာဟု အဓိပၸာယ္ရၿပီး ၿမိဳ႕ကိုၾကက္ေျခခတ္ပုံသဏၭာန္ျဖတ္စီးေနသည့္ တူးေျမာင္းႏွစ္ခုကို ရည္ညႊန္း၍ အမည္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။
ၿမိဳ႕ထဲမွ အေဆာက္အအုံမ်ားကို ေက်ာက္တုံးတန္ခ်ိန္ေပါင္း ၇၅၀၀၀၀ ျဖင့္ ေဆာက္လုပ္ထားျခင္းျဖစ္ၿပီး ကၽြန္းတုမ်ားေပၚသို႔ Saudeleur လူမ်ိဳးစုမ်ားက တစ္ႏွစ္လၽွင္ ေက်ာက္တုံးတန္ခ်ိန္ေပါင္း ၁၈၅၀ ခန႔္ ေရႊ႕ေျပာင္းခဲ့ဟန္ရွိသည္။ ေပ်ာက္ဆုံးေနခဲ့သည့္ Nan Madol ေရွးေဟာင္းၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးကို ၁၉၂၈ ခုႏွစ္မွ ျပန္လည္ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ ျခင္းျဖစ္သည္ဟု သိရသည္။
Credit: PYI Myanmar
